Wiadomości

Wynagrodzenie za dyżury medyczne - wyrok TK

Opublikowany: paź 22, 01:48

16 października 2006 r. o godz. 13.00 Trybunał Konstytucyjny rozpoznał wniosek Ogólnopolskiego Związku Zawodowego Lekarzy dotyczący wynagrodzenia za dyżury medyczne, sygn. K 25/05 .

Stan prawny:

Na podstawie ustawy z 16 grudnia 1994 r. pracownikom samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej podwyższono miesięczne wynagrodzenie (obejmujące wszystkie składniki wynagrodzenia) o kwotę nie niższą niż 203 zł. miesięcznie w przeliczeniu na pełny wymiar czasu pracy. Podwyżki te nie obejmują czasu pracy wykonywanej przez lekarzy i innych pracowników podczas dyżurów medycznych. Wynagrodzenie za ten czas pracy ustalane jest jako „pochodna” od stawki godzinowej wynikającej z wysokości płacy zasadniczej. Powstała zatem sytuacja, że za część swojej pracy świadczonej w normalnych godzinach pracy lekarze jak i inni pracownicy otrzymali podwyżki, a za część – tę świadczoną w formie dyżuru medycznego – podwyżki nie otrzymali. Zaskarżony przepis różnicuje zatem pracowników w zakresie wynagradzania (prawa do wzrostu wynagrodzenia za pracę) w zależności od tego w jakiej formie prawnej ta praca jest wykonywana. Nie może być uzasadnieniem dla takiego zróżnicowania fakt, że dyżur medyczny – w myśl przepisów ustawy o zakładach opieki zdrowotnej – nie jest uznawany za czas pracy. Wyłączenie czasu pracy wykonywanej na dyżurze z prawnego pojęcia „czasu pracy” wynikało z konieczności wykluczenia czasu dyżurowania z limitu godzin nadliczbowych i jest zasadne tylko w przypadku obliczania godzin nadliczbowych w odniesieniu do dyżurujących lekarzy. Nie ulega zatem wątpliwości, zdaniem wnioskodawcy, że czas pracy lekarza, który pełni dyżury medyczne, powinien być dodany do pozostałego czasu jego pracy, wykonywanej w normalnych godzinach. Nierówne traktowanie lekarzy i innych pracowników pełniących dyżury medyczne w stosunku do tych pracowników, którzy dyżurów nie pełnią – jest ograniczeniem ich konstytucyjnego prawa do równego traktowania.

Trybunał Konstytucyjny orzekł, że art. 4a ustawy z dnia 16 grudnia 1994 r. o negocjacyjnym systemie kształtowania przyrostu przeciętnych wynagrodzeń u przedsiębiorców oraz o zmianie niektórych w zakresie, w jakim nie uwzględnia w przewidywanej podwyżce dla pracowników samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej podwyższenia wynagrodzenia za dyżury medyczne, jest zgodny z art. 32 Konstytucji.

Zdaniem wnioskodawcy kwestionowany artykuł ustawy negocjacyjnej w sposób nieuzasadniony zróżnicował pracowników samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej w zakresie wynagradzania (prawa do wzrostu wynagrodzenia) za pracę w zależności od tego, w jakiej formie prawnej praca ta jest wykonywana. Przepis ten zapewnił pracownikom spzoz, zarówno nie pełniącym dyżurów medycznych, jak i pełniącym takie dyżury, ten sam przyrost przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w przeliczeniu na pełny wymiar czasu pracy łącznie ze skutkami wzrostu wszystkich składników wynagrodzenia. W ten sposób powstała sytuacja, w której za część swojej pracy (świadczonej w normalnych godzinach pracy) – lekarze, podobnie jak i inni pracownicy – otrzymali podwyżki, a za część (tę świadczoną po normalnych godzinach pracy, w formie „dyżuru medycznego”) – podwyżki nie otrzymali. Trybunał Konstytucyjny stwierdził, że zróżnicowanie oparte zostało na kryterium w pełni uzasadnionym. Dyżury medyczne stanowią bowiem odrębną jakość od dyżurów pracowniczych, o których mówi kodeks pracy. Składa się na nie szczególne połączenie „normalnego” wykonywania pracy, gotowości do wykonywania pracy oraz wypoczynku (w tym snu). Nie zaprzeczając ciężarom, jakie zwykle wiążą się z pełnieniem dyżuru, trzeba jednak przyjąć, że jest to aktywność specyficzna, wynikająca z podporządkowania pracy placówek medycznych zjawiskom losowym i konieczności utrzymywania stałych „rezerw mocy” w szpitalach. O specyfice dyżurów medycznych świadczą również zasady obliczania wynagrodzenia za świadczoną podczas dyżurów pracę. Za każdą godzinę dyżuru medycznego przysługuje wynagrodzenie w wysokości co najmniej 130% stawki godzinowej wynagrodzenia zasadniczego osoby pełniącej dyżur. Za każdą godzinę dyżuru pełnionego w porze nocnej przysługuje wynagrodzenie w wysokości co najmniej 165% stawki godzinowej wynagrodzenia zasadniczego, zaś w przypadku dyżuru pełnionego w niedziele i święta oraz dni dodatkowo wolne od pracy – co najmniej 200% tej stawki, bez względu na porę pełnienia dyżuru. Wysokość wynagrodzenia za dyżury medyczne jest więc pochodną od godzinowej stawki wynagrodzenia zasadniczego. Każda podwyżka wynagrodzenia zasadniczego powoduje więc odpowiednie zwiększenie stawki wynagrodzenia za dyżury medyczne.

Źródło: www.trybunal.gov.pl

Skomentuj ten artykuł na forum