Wiadomości

Renty strukturalne dla rolników w pytaniach i odpowiedziach

Opublikowany: sie 23, 01:42

W jakiej wysokości jest określona taksa notarialna za sporządzenie umowy przeniesienia własności gospodarstwa rolnego w zamian za rentę strukturalną w formie aktu notarialnego?

Na podstawie rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 7 stycznia 2005 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie maksymalnych stawek taksy notarialnej (Dz.U. Nr 11, poz. 83), została wprowadzona zmiana do rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 czerwca 2004 r. w sprawie maksymalnych stawek taksy notarialnej (Dz.U. Nr 148, poz. 1564). Wprowadzenie powyższej zmiany ma na celu zmniejszenie kosztów związanych ze sporządzeniem umowy przekazania gospodarstwa rolnego lub użytków rolnych w formie aktu notarialnego, jakie zobowiązani są ponosić rolnicy ubiegający się o renty strukturalne na podstawie przepisów rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 30 kwietnia 2004 r. w sprawie szczegółowych warunków i trybu udzielania pomocy finansowej na uzyskiwanie rent strukturalnych objętej planem rozwoju obszarów wiejskich (Dz.U. Nr 114, poz. 1191). Istota powyższej zmiany sprowadza się do określenia maksymalnej stawki taksy notarialnej – w wysokości 600 zł – za sporządzenie aktu notarialnego, dokumentującego umowę zbycia nieruchomości, jeżeli w związku z tą umową następuje zarówno wypłata świadczeń z tytułu ubezpieczenia społecznego rolników albo renty strukturalnej współfinansowanej ze środków pochodzących z Sekcji Gwarancji Europejskiego Funduszu Orientacji i Gwarancji Rolnej.

Czy rolnik przenoszący własność gospodarstwa rolnego na podstawie umowy darowizny jest zobowiązany do uiszczenia podatku od spadków i darowizn?

Przeniesienie własności gospodarstwa rolnego w drodze darowizny na rzecz osoby fizycznej podlega regulacjom określonym w ustawie z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz.U. z 2004 r. Nr 142, poz. 1514, z późn. zm.). Zgodnie z art. 4 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy, zwalnia się z powyższego podatku nabycie własności i prawa użytkowania wieczystego gospodarstwa rolnego (w rozumieniu przepisów ustawy o podatku rolnym) lub jego części oraz innych praw do takiego gospodarstwa lub jego części, jak również działki przyzagrodowej, z wyjątkiem budynków mieszkalnych, budynków zajętych na cele specjalistycznego chowu i wylęgu drobiu lub specjalistycznej hodowli zwierząt wraz z urządzeniami i ze stadem hodowlanym oraz urządzeń do prowadzenia upraw specjalnych, jak: szklarnie, inspekty, pieczarkarnie, chłodnie, przechowalnie owoców. Jeżeli przedmiotem darowizny są wymienione wyżej budynki i urządzenia specjalistyczne, wymienione w art. 4 ust. 1 pkt 1 lit. b i c ww. ustawy, a nabywcami są zstępni lub małżonek, z podstawy opodatkowania wyłącza się wartość tych składników pod warunkiem, że te budynki i urządzenia będą wykorzystywane przez nabywcę nadal w stanie niepogorszonym i zgodnie z ich przeznaczeniem w ramach gospodarstwa rolnego przez okres co najmniej 5 lat od dnia przyjęcia darowizny (art. 4 ust. 2 ww. ustawy). W przypadku, gdy w skład gospodarstwa rolnego nabytego w drodze darowizny wchodzi budynek mieszkalny, a nabywcą jest osoba zaliczana do I grupy podatkowej, to stosownie do art. 16 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy, nie wlicza się do podstawy opodatkowania jego wartości do łącznej wysokości nieprzekraczającej 110 m2 powierzchni użytkowej budynku, o ile nabywca spełni pozostałe warunki określone w art. 16 ust. 2 ww. ustawy. Zgodnie z art. 14 ust. 3 pkt 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn, do pierwszej grupy podatkowej zalicz się małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, zięcia, synową, rodzeństwo, ojczyma, macochę i teściów.

Czy rolnik przenoszący własność gospodarstwa rolnego jest zobowiązany do uiszczenia podatku od czynności cywilnoprawnych?

Jeżeli przeniesienie własności użytków rolnych następuje na podstawie jednej z czynności wymienionych w art. 1 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz.U. Nr 86, poz. 959, z późn. zm.), należy mieć na względzie zwolnienie określone w art. 9 pkt 2 ww. ustawy. Zgodnie z tym przepisem zwalnia się z podatku od czynności cywilnoprawnych przeniesienie własności nieruchomości lub ich części, wraz z częściami składowymi, z wyjątkiem budynków mieszkalnych lub ich części znajdujących się na obszarze miast, pod warunkiem, że w rozumieniu przepisów o podatku rolnym, w chwili dokonania czynności, nabyte grunty stanowią gospodarstwo rolne albo utworzą gospodarstwo rolne lub wejdą w skład gospodarstwa rolnego będącego własnością nabywcy.

Czy z kwoty wypłacanego świadczenia z tytułu renty strukturalnej, będzie pobierana i odprowadzana zaliczka na podatek dochodowy na podstawie przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych?

Renty strukturalne są zwolnione z opodatkowania na podstawie przepisów ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176, z późn. zm.). Podstawą powyższego zwolnienia są:

• w odniesieniu do części finansowanej z budżetu Wspólnot Europejskiej – art. 21 ust. 1 pkt 46 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych,

• w odniesieniu do części finansowanej z budżetu krajowego – art. 21 ust. 1 pkt 47c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Czy beneficjenci programu rent strukturalnych będą zobowiązani do opłacania składki na ubezpieczenie zdrowotne?

Zgodnie z art. 83 ust. 3 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz.U. Nr 210, poz. 2135) w przypadku nieobliczania zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych przez płatnika, zgodnie z przepisami ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, od przychodów stanowiących podstawę wymiaru składki innych niż określone w ust. 2 tego artykułu, składkę obliczoną za poszczególne miesiące obniża się do wysokości 0 zł. Zatem w odniesieniu do części renty strukturalnej finansowanej z budżetu krajowego, która stanowi kwoty otrzymane od agencji rządowych pochodzących z budżetu państwa, składkę na ubezpieczenie zdrowotne obniża się do wysokości 0 zł., na podstawie wymienionego przepisu ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanej ze środków publicznych. Natomiast w odniesieniu do środków na rentę strukturalną w zakresie pochodzącym z Sekcji Gwarancji Europejskiego Funduszu Orientacji i Gwarancji Rolnej należy zauważyć, iż zgodnie z rozporządzeniem Komisji (WE) nr 445/2002 z dnia 26 lutego 2002 r. ustanawiającym szczegółowe zasady stosowania rozporządzenia Rady (WE) nr 1257/1999 w sprawie wsparcia rozwoju obszarów wiejskich z Europejskiego Funduszu Orientacji i Gwarancji Rolnej (EFOiGR), płatności dokonywane w związku ze wsparciem rozwoju obszarów wiejskich powinny być dokonywane w pełnej wysokości na rzecz beneficjenta. Rozporządzenia organów Wspólnot Europejskich są wiążące w całości i bezpośrednio stosowane we wszystkich państwach członkowskich (art. 249 akapit 2 Traktatu Wspólnot Europejskich). W związku z powyższym, również w przypadku środków na rentę strukturalną w zakresie pochodzącym z Sekcji Gwarancji Europejskiego Funduszu Orientacji i Gwarancji Rolnej nie będą ustalane i pobierane składki na ubezpieczenie zdrowotne.

Ponadto należy zauważyć, że stosownie do art. 75 ust. 1 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, mimo obniżenia składki na ubezpieczenie zdrowotne do wysokości 0 zł w odniesieniu do części renty strukturalnej finansowanej z budżetu krajowego oraz nieustalania i niepobierania składki na to ubezpieczenie zdrowotne z części pochodzącej ze środków z Sekcji Gwarancji Europejskiego Funduszu Orientacji i Gwarancji Rolnej, Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa jako instytucja wypłacająca rentę strukturalną, jest zobowiązana zgłaszać do ubezpieczenia zdrowotnego osoby ją pobierające, a co za tym idzie nie istnieje niebezpieczeństwo, iż beneficjenci programu rent strukturalnych będą mieli problemy z korzystaniem ze świadczeń opieki zdrowotnej.

Czy beneficjenci programu rent strukturalnych będą zobowiązani do opłacania składki na ubezpieczenie emerytalno-rentowe do czasu osiągnięcia wieku emerytalnego

Zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników (Dz.U. z 1998 r. Nr 7, poz. 25, z późn. zm.), osoba pobierająca rentę strukturalną zobowiązana będzie do opłacania składki na ubezpieczenie emerytalno-rentowe rolników. Jeżeli renta strukturalna zawierać będzie dodatek na małżonka, osoba pobierająca rentę strukturalną zobowiązana będzie także do opłacania składki na ubezpieczenie emerytalno-rentowe za małżonka. Zgodnie z art. 19 ust. 1 ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników, emerytura rolnicza przysługuje ubezpieczonemu, który osiągnął wiek emerytalny i podlegał ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu przez okres co najmniej 100 kwartałów. Jako, że renta strukturalna jest świadczeniem okresowym, po upływie okresu na jaki zostało przyznane rolnikowi prawo do renty strukturalnej, rolnik będzie mógł złożyć wniosek o świadczenie z ubezpieczenia społecznego rolników, a co za tym idzie musi spełnić wymogi określone w ustawie o ubezpieczeniu społecznym rolników i dlatego jest zobowiązany do opłacania składki na ubezpieczenie emerytalno-rentowe.

Kiedy i w jakim terminie rolnik ubiegający się o prawo do renty strukturalnej powinien przekazać posiadane gospodarstwo rolne w celu zaprzestania prowadzenia działalności rolniczej, aby było to zgodne z wymogami określonymi w rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 30 kwietnia 2004 r. w sprawie szczegółowych warunków i trybu udzielania pomocy finansowej na uzyskiwanie rent strukturalnych objętej planem rozwoju obszarów wiejskich (Dz.U. Nr 114, poz. 1191)?

Po weryfikacji wniosku o przyznanie renty strukturalnej przez kierownika biura powiatowego Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa i wydaniu przez niego postanowienia o spełnieniu wstępnych warunków do renty strukturalnej, wnioskodawca zgodnie z § 20 ust. 7 ww. rozporządzenia, w terminie 6 miesięcy od dnia otrzymania postanowienia o spełnieniu wstępnych warunków do renty strukturalnej, powinien przekazać gospodarstwo rolne.

Dlaczego w 10-letnim okresie prowadzenia działalności rolniczej, rolnik przekazujący gospodarstwo rolne powinien przez 5 lat podlegać ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu, określonemu w przepisach o ubezpieczeniu społecznym rolników?

Renty strukturalne są przeznaczone dla osób, dla których praca w gospodarstwie rolnym stanowiła główne źródło utrzymania, a podleganie ubezpieczeniu społecznemu rolników z tytułu prowadzenia działalności rolniczej stanowi tego dowód. Zgodnie z § 4 pkt 2 ww. rozporządzenia, rentę strukturalną przyznaje się rolnikowi, prowadzącemu nieprzerwanie działalności rolniczą w gospodarstwie rolnym w okresie co najmniej 10 lat poprzedzających złożenie wniosku o rentę strukturalną i który w tym okresie podlegał ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu, określonemu w przepisach o ubezpieczeniu społecznym rolników, przez okres co najmniej 5 lat.

Jak można udokumentować okres pracy przejmującego w gospodarstwie rolnym?

Okres pracy przejmującego w gospodarstwie rolnym, może być udokumentowany zaświadczeniem właściwej jednostki organizacyjnej Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego o okresach podlegania ubezpieczeniu społecznemu rolników z tytułu prowadzenia działalności rolniczej lub pracy w gospodarstwie rolnym w charakterze domownika. Ponadto okres pracy może być udokumentowany oświadczeniem osoby pracującej w gospodarstwie rolnym o okresie wykonywanej pracy w tym gospodarstwie, potwierdzonym oświadczeniem posiadacza gospodarstwa rolnego, w którym była wykonywana praca. Okres pracy w gospodarstwie rolnym może być również poświadczony dokumentem potwierdzającym okres posiadania gospodarstwa rolnego wraz z oświadczeniem o okresie prowadzenia działalności rolniczej w tym gospodarstwie rolnym.

Czy można zrezygnować z przyznanego prawa do świadczenia z ubezpieczenia społecznego i ubiegać się o rentę strukturalną współfinansowaną z UE?

Zgodnie z art. 116 ust. 2 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. Nr 162, poz. 1118, z późn.zm.), wniosek o emeryturę lub rentę może być wycofany, jednakże nie później niż do dnia uprawomocnienia się decyzji. Zgodnie z art. 4779 § 1 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. Kodeks postępowania cywilnego (Dz.U. z 1964 r. Nr 43, poz. 296, z późn. zm.), odwołania od decyzji organów rentowych wnosi się na piśmie do organu, który wydał decyzję lub do protokołu sporządzonego przez ten organ, w terminie miesiąca od doręczenia odpisu decyzji. Z przytoczonych powyżej przepisów wynika, iż zrezygnować z prawa do świadczenia z ubezpieczenia społecznego można w terminie jednego miesiąca od dnia jego przyznania.

Czy rolnik, który przed złożeniem wniosku o rentę strukturalną jest właścicielem gospodarstwa rolnego o powierzchni 0,1-0,9 ha może otrzymać rentę strukturalną?

Zgodnie z § 4 ww. rozporządzenia, rentę strukturalną przyznaje się rolnikowi, który przekazał gospodarstwo rolne o łącznej powierzchni użytków rolnych wynoszącej co najmniej 1 ha. W związku z powyższym rolnik, który w dniu złożenia wniosku o rentę strukturalną będzie właścicielem gospodarstwa rolnego o powierzchni poniżej 1 ha użytków rolnych, nie będzie spełniał warunków umożliwiających przyznanie mu prawa do renty strukturalnej

Czy w przypadku, gdy małżonkowie zawrą umowę o rozdzielności majątkowej (intercyzę), renta strukturalna będzie przysługiwać każdemu z małżonków?

Zgodnie z § 6 ust. 1 pkt 1 ww. rozporządzenia, warunek przekazania gospodarstwa rolnego uważa się za spełniony, jeżeli zostały przekazane wszystkie użytki rolne wchodzące w skład tego gospodarstwa, będące zarówno przedmiotem odrębnej własności rolnika i jego małżonka, jak również przedmiotem ich współwłasności. W związku z powyższym podzielenie gospodarstwa rolnego na dwa odrębne gospodarstwa nie umożliwi małżonkom pobierania dwóch rent strukturalnych, gdyż zgodnie z ww. rozporządzeniem małżonkowie aby nabyć prawo do renty strukturalnej i zwiększenia wysokości renty strukturalnej dla małżonka, powinni się wyzbyć należących do nich nieruchomości rolnych niezależnie od tego czy stanowią one odrębną ich własność bądź współwłasność.

Czy małżonek niespełniający kryteriów programu rent strukturalnych po zaprzestaniu prowadzenia działalności rolniczej, będzie nadal podlegał ubezpieczeniu społecznemu rolników?

Małżonek rolnika, dla którego nie ustalono zgodnie z § 12 ust. 2 pkt 1 ww. rozporządzenia zwiększenia wysokości renty strukturalnej o 60 %, jeżeli nie podlega ubezpieczeniu społecznemu w systemie powszechnym i jednocześnie spełnia warunki określone w ustawie z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników (Dz.U. z 1998 r. Nr 7, poz. 25, z późn. zm.), będzie mógł na wniosek opłacać składki na ubezpieczenie społeczne rolników do czasu, kiedy osiągnie wiek emerytalny.

Czy po uzyskaniu przez współmałżonka wymaganego w ww. rozporządzeniu wieku, będzie przysługiwało zwiększenie wysokości renty strukturalnej dla małżonka?

Zwiększenie wysokości renty strukturalnej dla małżonka przysługuje jedynie w przypadku, gdy oboje małżonkowie w dniu przekazania gospodarstwa rolnego spełniają warunki określone dla beneficjenta.

Jak przedstawia się sytuacja małżonka po śmierci uprawnionego do renty strukturalnej?

W przypadku śmierci rolnika, w okresie pobierania renty strukturalnej, jego małżonkowi zgodnie z § 10 ww. rozporządzenia, przyznaje się na wniosek rentę strukturalną, nie dłużej jednak niż do dnia, do którego tę rentę pobierałby uprawniony, pod warunkiem jednak że przekazane gospodarstwo rolne stanowiło źródło utrzymania dla obojga małżonków, a małżonek przejmujący rentę strukturalną ukończył 55 lat, lecz nie osiągnął wieku emerytalnego i nie ma ustalonego prawa do emerytury lub renty z ubezpieczenia społecznego lub zaopatrzenia emerytalnego, lub ubezpieczenia społecznego rolników i nie prowadzi działalności rolniczej.

Czy postanowienie o spełnieniu wstępnych warunków do renty strukturalnej wydane na podstawie ustawy z dnia 26 kwietnia 2001 r. o rentach strukturalnych w rolnictwie (Dz.U. Nr 52, poz. 539, z późn. zm.) , kwalifikuje rolnika do ubiegania się o rentę strukturalną objętą planem rozwoju obszarów wiejskich?

Postępowanie o rentę strukturalną wszczęte na podstawie ustawy o rentach strukturalnych w rolnictwie, jest odmiennym postępowaniem od postępowania w sprawie rent strukturalnych objętych planem rozwoju obszarów wiejskich. Jeżeli rolnik jest nadal właścicielem gospodarstwa rolnego o powierzchni co najmniej 1 ha użytków rolnych, może wystąpić do Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego z wnioskiem o umorzenie dotychczasowego postępowania o przyznanie prawa do renty strukturalnej, a następnie złożyć w odpowiednim czasie do Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji wniosek o przyznanie renty strukturalnej objętej planem rozwoju obszarów wiejskich.

Czy rolnik ubiegający się o rentę strukturalną, może pozostać właścicielem lasu?

Rolnik uzyskując prawo do renty strukturalnej powinien zaprzestać prowadzenia działalności rolniczej w rozumieniu ww. rozporządzenia. Przez działalność rolniczą rozumie się produkcję roślinną i zwierzęcą, w tym również produkcję materiału siewnego, szkółkarskiego, hodowlanego i reprodukcyjnego, produkcję warzywniczą, roślin ozdobnych i grzybów uprawnych, sadownictwo, hodowlę i produkcję materiału zarodowego ssaków, ptaków i owadów użytkowych, produkcję zwierzęcą typu przemysłowego fermowego oraz chów i hodowlę ryb. Posiadanie lasu nie jest równoznaczne z prowadzeniem działalności rolniczej, a zatem można zatrzymać las. Jednak należy zaznaczyć, że zgodnie z założeniami określonymi w Planie Rozwoju Obszarów Wiejskich, udział w programie rent strukturalnych wyklucza się z udziałem w innych działaniach Wspólnej Polityki Rolnej (WPR). Beneficjenci programu rent strukturalnych nie będą mogli korzystać z żadnych innych instrumentów WPR. W przypadku korzystania z premii zalesieniowej, rolnik będzie musiał wybrać jedną formę wsparcia. Nie jest możliwe korzystanie z obu tych form jednocześnie.

Jak należy rozumieć § 20 ust. 5 ww. rozporządzenia, który stanowi, że wnioskodawca nie może złożyć zażalenia na postanowienie o spełnieniu wstępnych warunków do renty strukturalnej?

Jeżeli kierownik biura powiatowego ARiMR wyda postanowienie o spełnieniu wstępnych warunków do renty strukturalnej, osoba na rzecz której zostało wydane powyższe postanowienie jest uprawniona do udziału w dalszym postępowaniu o uzyskanie renty strukturalnej. W związku z powyższym nie ma potrzeby składać zażalenia na powyższe postanowienie. Zaś w przypadku, gdy kierownik biura powiatowego Agencji wyda decyzję odmawiającą prawa do renty strukturalnej, osobie ubiegającej się o prawo do renty strukturalnej przysługuje możliwość odwołania się od powyższej decyzji do dyrektora oddziału regionalnego ARiMR na podstawie art. 5a ust. 4 ustawy z dnia 29 grudnia 1993 r. o utworzeniu Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa (Dz.U. z 1994 r. Nr 1, poz.2, z późn. zm.).

Źródło: www.minrol.gov.pl

Skomentuj ten artykuł na forum