Wiadomości

Paserstwo „umyślne” – art. 291 Kodeksu karnego

Opublikowany: cze 26, 03:38

§ 1. „Kto rzecz uzyskaną za pomocą czynu zabronionego nabywa lub pomaga do jej zbycia albo tę rzecz przyjmuje lub pomaga do jej ukrycia, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5.”
§ 2. „W wypadku mniejszej wagi, sprawca podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku.”

W przepisie powyższym wymienione są cztery rodzaje czynności sprawczej:

• nabycie rzeczy uzyskanej za pomocą czynu zabronionego,
• pomoc w zbyciu takiej rzeczy,
• przyjęcie,
• pomoc do jej ukrycia.

Do popełnienia tego przestępstwa wystarczy wypełnienie przez sprawcę jednej z wyżej wymienionych czynności.

Jest to przestępstwo powszechne (może popełnić je każdy), umyślne, jego popełnienie możliwe jest więc jedynie w zamiarze bezpośrednim albo wynikowym.

W przepisie o wszelkie rzeczy nie tylko o rzeczy ruchome. Rzeczą w ujęciu tego artykułu nie jest program komputerowy. Jeżeli jest on przedmiotem przestępstwa będzie miał zastosowanie art. 293 § 1k.k.

Art. 291 kk. dotyczy rzeczy uzyskanych nie tylko za pomocą przestępstw, ale wszelkiego rodzajów czynów zabronionych, bo w grę mogą wchodzić rzeczy, które zostały uzyskane poprzez czyn zabroniony przez nieletniego, osobę niepoczytalną, który nie będzie przestępstwem ( z racji wieku lub stanu zdrowia psychicznego sprawcy).

Mogą być to rzeczy zamienne uzyskane za rzecz pochodzącą z czynu zabronionego.

Paserstwo jest popełnione z chwilą np. przeniesienia posiadania rzeczy lub pomocy w jej zbyciu, ukryciu. Ten, który daną rzecz przekazuje nie jest paserem. Ta osoba będzie odpowiadała za czyn, który popełniła np. kradzież. Ta osoba nie będzie odpowiadała również za pomocnictwo do przestępstwa paserstwa.

Usiłowanie paserstwa istnieje np. wówczas, gdy „pochód przestępstwa” kończy się tylko na omawianiu szczegółów, pertraktacjach. Jeżeli ktoś przed dokonaniem kradzieży obiecuje sprawcy, że nabędzie rzecz z takiej kradzieży to jest pomocnictwo do kradzieży, a jeżeli nabył to paserstwo.

Nie musi zaistnieć nabycie w sensie fizycznym, tzn. nie musi być przekazania. Wystarczy, że sprawca tą rzecz nabył, nie musi ją dostać do ręki. Może być przechowywana gdzieś indziej. Może być nabycie rzeczy od osoby, która nie ma świadomości, że rzecz została uzyskana za pomocą czynu zabronionego. Czyli ten, który daje paserowi rzecz nie ma tej świadomości, ale świadomość tą ma paser. Ta okoliczność wystarczy do przypisania przestępstwa paserstwa.

Nabycie może być pod tytułem odpłatnym (np. sprzedaż) lub darmym (np. darowizna). Dla bytu tego przestępstwa nie jest konieczne, aby doszło do uiszczenia zapłaty, za rzecz. Przeniesienie posiadania rzeczy nie powoduje tutaj przeniesienia własności rzeczy, ponieważ zbywca nie uzyskał prawa do rzeczy wchodząc w jej posiadanie nielegalnie.

Pomoc do zbycia – np. wyszukanie nabywcy, pomoc w wycenie towaru, ułatwienie spotkania nabywca-zbywca. Czyli to będą wszelkie zachowania ułatwiające realizację porozumienia między zbywcą a nabywcą. To nie musi być pomoc udzielona bezpośrednio sprawcy kradzieży. Nie musi być zbywcą sprawca kradzieży. To może być jakiś pośrednik. Ważne jest, aby była świadomość ukierunkowana na rzecz, że pochodzi z czynu zabronionego.

Przyjęcie to zbliżone jest do nabycia. To jest także jakieś przekazanie władztwa nad rzeczą w celu określonym porozumieniem. Istota przyjęcia jest ograniczone władztwo nad rzeczą, tzn. przyjmujący nie może postępować z nią w sposób dowolny. To może być np. pomoc do ukrycia rzeczy, użyczenie rzeczy, przechowanie, przerobienie, przekazanie innej osobie.

Pomaga do ukrycia np. umieszczenie danej rzeczy w kryjówce, domu, zamaskowanie miejsca ukrycia danej rzeczy, ktoś stał na czatach, a druga osoba zakopywała daną rzecz.

W § 2 cytowanego przepisu mamy do czynienia z przypadkiem mniejszej wagi. Żeby można było go zastosować musi zostać ustalone i ma to znaczenie, jakim czynem dana rzecz została uzyskana. I na to mamy zwracać uwagę.

Kiedy nie stosujemy przypadku mniejszej wagi?

• wartość danej rzeczy jest wysoka,
• liczba dostarczonych rzeczy,
• elementy świadomości pasera, gdy np. wie, że czyn zabroniony był w drastycznych okolicznościach, na osobie nieletniej itp..

Ustawodawca co prawda zamieścił art. 291 kk. w rozdziale przeciwko mieniu, ale jednocześnie mówi „kto rzecz uzyskaną za pomocą czynu zabronionego …” i go nie indywidualizuje. Nie ma sensu, aby ustawodawca wymieniał, jakie czyny zabronione ma na myśli.

Skomentuj ten artykuł na forum