Wiadomości

Apelacja w prawie karnym (cz. 8) – zarzut mieszany

Opublikowany: sie 12, 00:37

Zarzut mieszany jest bardzo poważnym błędem, ponieważ łączy się w nim różne rodzajowo uchybienia, mimo że ustawodawca wyraźnie uchybienia te rozgraniczył w art. 438 Kodeksu postępowania karnego (kpk).

Zarzut mieszany to problem jasnego i przekonującego wskazania w zarzucie popełnionego przez sąd uchybienia pierwotnego i nie mylenia go ze skutkiem, do którego to uchybienie pierwotne doprowadziło. Zarzut mieszany to poplątanie przyczyn ze skutkiem, z czym ustawodawca walczy przez wyraźnie art. 438 pkt 1- 4 kpk.

Przykład zarzutu mieszanego to: „ [...] Zarzucam na podstawie art. 438 pkt 3 kpk błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę wyroku, poprzez uznanie zeznań świadka za wiarygodne mimo ich sprzeczności z zeznaniami świadków Y i Z, które to zeznania również uznał sąd za wiarygodne i dopuszczenie się w ten sposób obrazy prawa materialnego [...] ”.

W tym zarzucie skarżący zaczyna od błędu w ustaleniach faktycznych i przechodzi nagle do obrazy prawa materialnego polegającego na skazaniu oskarżonego za określone przestępstwo. W tym zarzucie wyraźnie pomieszano przyczynę ze skutkiem.

Inny przykład zarzutu mieszanego to: „ [...] Zarzucam obrazę przepisów prawa procesowego, w szczególności art. 313 kpk i art. 357 kpk polegającą na jednostronnej i niekorzystnej dla oskarżonego ocenie dowodów w postaci jego wyjaśnień i wspierających go zeznań świadków X i Y, pominięciu dowodów przemawiających na korzyść oskarżonego i rozstrzygnięcie nie nadających się usunąć wątpliwości na niekorzyść oskarżonego co w konsekwencji pociągnęło za sobą błędy w ustaleniach faktycznych polegające na daniu wiary dowodom przemawiającym przeciwko oskarżonemu i ustalenie, że miał on zamiar zaboru mienia na szkodę pokrzywdzonego co doprowadziło do obrazy prawa materialnego (dochodzimy już do trzeciej podstawy zaskarżenia w tym samym zarzucie) przez przypisanie oskarżonemu popełnienia przestępstwa z art. 210 § 1 d. kk. zamiast art. 210 § 2 d. kk., mimo że poczynione ustalenia wskazywały na dopuszczenie się przez niego ewentualnie tylko przestępstwa z art. 156 § 2 d. kk., co w efekcie doprowadziło do wymierzenia oskarżonemu kary rażąco niewspółmiernej w postaci 3 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności zamiast kary łagodniejszej z warunkowym jej zawieszeniem [...] ”. Mamy tu w jednym zarzucie wszystkie cztery podstawy.

Niedopuszczalność formułowania zarzutów mieszanych nie oznacza wcale, że w apelacji nie można podnosić różnych rodzajowo zarzutów i wielu zarzutów jeśli stan sprawy tego wymaga. Wielość zarzutów to nawet zaleta apelacji. Zawsze jednak te zarzuty – jeśli jest ich wiele – należy wysuwać jako zarzuty odrębne. Nie należy mieszać ich w jednym zarzucie, łączyć ich czy zazębiać ich za sobą. W takiej sytuacji nie będą to zarzuty mieszane, a apelacja będzie oparta nie na jednym ale na wielu samodzielnych podstawach. Będzie to miało miejsce wówczas zwłaszcza gdy apelacja zawiera np. zarzut błędu w ustaleniach faktycznych dotyczący wartości zagarniętego mienia – sąd ustalił inną wartość niż była ona w rzeczywistości. A oprócz tego apelacja zawiera odrębny zarzut – zarzut obrazy prawa materialnego, np. art. 64 § 2 kk. przez jego niezastosowanie, mimo że w opisie czynu przypisanego oskarżonemu sąd zawarł elementy powrotu do przestępstwa nie dając temu wyrazu w kwalifikacji prawnej.

W wyżej przedstawionym zarzucie mieszanym autor apelacji mógł sformułować kilka odrębnych zarzutów. Mógł np. sformułować odrębnie zarzut obrazy prawa procesowego, odrębnie zarzut błędu w ustaleniach faktycznych, pod tym wszakże warunkiem, aby jeden z tych zarzutów nie dotyczył przyczyny, a drugi skutku tego samego błędu sądu.

Nie należy mylić zarzutu mieszanego, a więc w istocie kilku zarzutów dotyczących tej samej kwestii splecionej w jeden zarzut – bo to błąd – z zarzutami opartymi na różnych podstawach czyli wieloma zarzutami opartymi na różnych podstawach lub nawet na jednej podstawie, bo może być tak, że w jednej sprawie może być kilka zarzutów dotyczących błędu w ustaleniach faktycznych co do różnych kwestii. Na przykład zarzut błędu w ustaleniach faktycznych dotyczących tego samego oskarżonego i tego samego czynu może być użyty wielokrotnie do podważenia przyjętej w tym wyroku wiarygodności zeznań świadka X. Poprzez ten zarzut błędu w ustaleniach faktycznych możemy w tej samej apelacji kwestionować przyjęty przez sąd rodzaj winy – przyjęcie przez sąd zaistnienia znamienia nieumyślności zamiast umyślności.

Podnosząc wiele zarzutów, ale odrębnych, nie mieszanych, opartych na różnych podstawach, dotyczących różnych części wyroku spełnimy ten ważny i mocno akcentowany postulat wszechstronności skargi odwoławczej, w której powinny zostać wyeksponowane wszystkie błędy wyroku.

Skomentuj ten artykuł na forum