Wiadomości

Tekst proponowanych zmian w ustawie - Prawo o adwokaturze

Opublikowany: cze 11, 06:00

Art. 1. W ustawie z dnia 26 maja 1982 r. – Prawo o adwokaturze (Dz. U. z 2002 r. Nr 123, poz. 1058, z późn. zm. ) wprowadza się następujące zmiany:

1) w art. 58:
a) pkt 12 lit. b otrzymuje brzmienie:
„b) zasad odbywania aplikacji adwokackiej,”,
b) po pkt 14 kropkę zastępuje się przecinkiem i dodaje się pkt 15 w brzmieniu:
„15) współdziałanie z Ministrem Sprawiedliwości, w zakresie określonym w ustawie, w sprawach dotyczących egzaminu adwokackiego.”;

2) art. 66 otrzymuje brzmienie:
„Art. 66. 1. Wymogu odbycia aplikacji adwokackiej i złożenia egzaminu adwokackiego nie stosuje się do:
1)profesorów i doktorów habilitowanych nauk prawnych,
2)osób, które co najmniej trzy lata zajmowały stanowisko radcy Prokuratorii Generalnej Skarbu Państwa,
3)osób, które zajmowały stanowisko sędziego, prokuratora lub wykonywały zawód radcy prawnego albo notariusza,
4)osób, które co najmniej 6 miesięcy zajmowały stanowisko asesora sądowego lub prokuratorskiego,
5)osób, które zdały egzamin sędziowski lub prokuratorski po dniu 1 stycznia 1991 r. i po zdaniu egzaminu sędziowskiego lub prokuratorskiego, w okresie 5 lat przed złożeniem wniosku o wpis na listę adwokatów przez okres co najmniej 1 roku wykonywały w kancelarii adwokackiej, zespole adwokackim, spółce cywilnej, jawnej, partnerskiej, komandytowej, o której mowa w art. 4a, lub kancelarii radcy prawnego, spółce cywilnej, jawnej, partnerskiej, komandytowej, o której mowa w art. 8 ust. 1 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o radcach prawnych (Dz. U. z 2002 r. Nr 123, poz. 1059, z późn. zm. ), na podstawie umowy o pracę lub umowy cywilnoprawnej, wymagające wiedzy prawniczej czynności bezpośrednio związane ze świadczeniem pomocy prawnej przez adwokata lub radcę prawnego, lub wykonywały wskazane czynności jako komandytariusze w spółce komandytowej,
6)osób, które zdały egzamin sędziowski lub prokuratorski po dniu 1 stycznia 1991 r. i po zdaniu egzaminu sędziowskiego lub prokuratorskiego, w okresie 5 lat przed złożeniem wniosku o wpis na listę adwokatów przez okres co najmniej 18 miesięcy zatrudnione były na stanowisku referendarza sądowego lub asystenta sędziego,
7)doktorów nauk prawnych, którzy w okresie 5 lat przed złożeniem wniosku o wpis na listę adwokatów przez okres co najmniej 18 miesięcy wykonywali w kancelarii adwokackiej, zespole adwokackim, spółce cywilnej, jawnej, partnerskiej, komandytowej, o której mowa w art. 4a, lub kancelarii radcy prawnego, spółce cywilnej, jawnej, partnerskiej, komandytowej, o której mowa w art. 8 ust. 1 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o radcach prawnych, na podstawie umowy o pracę lub umowy cywilnoprawnej, wymagające wiedzy prawniczej czynności bezpośrednio związane ze świadczeniem pomocy prawnej przez adwokata lub radcę prawnego, lub wykonywały wskazane czynności jako komandytariusze w spółce komandytowej,
8)doktorów nauk prawnych, którzy w okresie 5 lat przed złożeniem wniosku o wpis na listę adwokatów przez okres co najmniej 2 lat zatrudnieni byli na stanowisku referendarza sądowego lub asystenta sędziego.
2. Do egzaminu adwokackiego składanego przed komisją, o której mowa w art. 78 bez odbycia aplikacji adwokackiej, mogą przystąpić:
1)doktorzy nauk prawnych,
2)osoby, które przez okres co najmniej 5 lat w okresie nie dłuższym niż 10 lat przed złożeniem wniosku o dopuszczenie do egzaminu zatrudnione były na stanowisku referendarza sądowego lub asystenta sędziego,
3)osoby, które po ukończeniu wyższych studiów prawniczych przez okres co najmniej 6 lat w okresie nie dłuższym niż 10 lat przed złożeniem wniosku o dopuszczenie do egzaminu wykonywały w kancelarii adwokackiej, zespole adwokackim, spółce cywilnej, jawnej, partnerskiej, komandytowej, o której mowa w art. 4a, lub kancelarii radcy prawnego, spółce cywilnej, jawnej, partnerskiej, komandytowej, o której mowa w art. 8 ust. 1 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o radcach prawnych, na podstawie umowy o pracę lub umowy cywilnoprawnej, wymagające wiedzy prawniczej czynności bezpośrednio związane ze świadczeniem pomocy prawnej przez adwokata lub radcę prawnego,
4)osoby, które po dniu 1 stycznia 1991 r. zdały egzamin sędziowski, prokuratorski lub notarialny,
5)osoby, które po ukończeniu wyższych studiów prawniczych przez okres co najmniej 6 lat w okresie nie dłuższym niż 10 lat przed złożeniem wniosku o dopuszczenie do egzaminu zatrudnione były w urzędach organów administracji publicznej lub wchodzących w skład administracji rządowej jednostkach organizacyjnych powołanych na podstawie odrębnych ustaw i wykonywały wymagające wiedzy prawniczej czynności odpowiadające świadczeniu pomocy prawnej przez adwokata lub radcę prawnego.
3. Osoby, o których mowa w ust. 2, muszą spełniać wymagania przewidziane w art. 65 pkt 1 – 3.”;

3) w art. 68:
a) ust. 1 otrzymuje brzmienie:
„1. Wpis osoby, która uzyskała pozytywny wynik z egzaminu adwokackiego, na listę adwokatów następuje na jej wniosek, na podstawie uchwały okręgowej rady adwokackiej, właściwej ze względu na miejsce odbycia aplikacji adwokackiej, a w przypadku osoby, o której mowa w art. 66 ust. 2, ze względu na miejsce zamieszkania.”,

b) ust. 3 otrzymuje brzmienie:
„3. Do wniosku, o którym mowa w ust. 1 i 2, osoba ubiegająca się o wpis obowiązana jest dołączyć:
1)informację o niekaralności z Krajowego Rejestru Karnego, opatrzoną datą nie wcześniejszą niż miesiąc przed złożeniem wniosku,
2)oświadczenie, o którym mowa w art. 7 ust. 1 ustawy z dnia 18 października 2006 r. o ujawnianiu informacji o dokumentach organów bezpieczeństwa państwa z lat 1944-1990 oraz treści tych dokumentów (Dz. U. z 2007 r. Nr 63, poz. 425 oraz Nr 85, poz. 571) albo informację, o której mowa w art. 7 ust. 3a tej ustawy, w przypadku osób urodzonych przed dniem 1 sierpnia 1972 r.,
3)umowy o pracę wraz z dokumentem określającym zakres obowiązków lub umowy cywilnoprawnej, wraz z dowodem złożenia we właściwym urzędzie skarbowym deklaracji podatkowych potwierdzających wykonanie obowiązku podatkowego z tytułu powyższych umów, w przypadku osób, o których mowa w art. 66 ust. 1 pkt 5 – 8,
4)umowę spółki wraz z dowodem złożenia we właściwym urzędzie skarbowym deklaracji podatkowych potwierdzających wykonanie obowiązku podatkowego z tytułu powyższej umowy, w przypadku osób, o których mowa w art. 66 ust. 1 pkt 5 i 7,
5)dokument zaświadczający uzyskanie stopnia naukowego doktora nauk prawnych, w przypadku osób, o których mowa w art. 66 ust. 1 pkt 7 i 8.”;

4) art. 69 otrzymuje brzmienie:
„Art. 69. 1. Okręgowa rada adwokacka przesyła wraz z aktami osobowymi do Ministra Sprawiedliwości w terminie 30 dni każdą uchwałę o wpisie na listę adwokatów lub o odmowie wpisu oraz każdą uchwałę o odmowie wpisu na listę aplikantów adwokackich, a w terminie 7 dni – każdą uchwałę o wpisie na listę aplikantów adwokackich. 2. Wpis na listę adwokatów lub aplikantów adwokackich uważa się za dokonany, jeżeli Minister Sprawiedliwości nie sprzeciwi się wpisowi w przypadku adwokatów w terminie 30 dni, a w przypadku aplikantów w terminie 21 dni, od dnia otrzymania uchwały wraz z aktami osobowymi kandydata. Minister Sprawiedliwości wyraża sprzeciw w formie decyzji administracyjnej.
3. Jeżeli zawarty w aktach osobowych wniosek o wpis zawiera braki formalne, Minister Sprawiedliwości, w przypadku stwierdzenia braków formalnych, zwraca uchwałę wraz z aktami osobowymi kandydata do właściwej okręgowej rady adwokackiej w celu uzupełnienia. Bieg terminu, o którym mowa w ust. 2, liczy się wówczas od dnia ponownego doręczenia uchwały wraz z aktami osobowymi.
4. Decyzja Ministra Sprawiedliwości może być zaskarżona do sądu administracyjnego przez zainteresowanego lub organ samorządu adwokackiego w terminie 30 dni od daty doręczenia tej decyzji.
5. Niezwłocznie po dokonaniu wpisu na listę aplikantów adwokackich aplikant składa wobec dziekana ślubowanie, o którym mowa w art. 5. Art. 5 stosuje się odpowiednio.”;

5) w art. 75:
a) ust. 3 otrzymuje brzmienie:
„3. Wpis na listę aplikantów adwokackich następuje na podstawie uchwały okręgowej rady adwokackiej właściwej ze względu na miejsce złożenia wniosku o wpis. Uzyskanie przez kandydata pozytywnego wyniku z egzaminu wstępnego uprawnia go do złożenia wniosku o wpis na listę aplikantów adwokackich w ciągu 2 lat od dnia doręczenia uchwały o wyniku egzaminu wstępnego.”,
b) ust. 5 otrzymuje brzmienie:
„5. Do aplikantów adwokackich oraz do postępowania o wpis na listę aplikantów adwokackich przepisy art. 6 – 8 i art. 68 ust. 1 i 3 pkt 1 oraz ust. 4 stosuje się odpowiednio.”,
c) po ust. 5 dodaje się ust. 6 – 8 w brzmieniu:
„6. Okręgowa rada adwokacka podejmuje uchwałę w sprawie wpisu na listę aplikantów adwokackich w terminie 21 dni od dnia złożenia wniosku.
7. Od uchwały, o której mowa w ust. 6, służy odwołanie do Prezydium Naczelnej Rady Adwokackiej w terminie 14 dni od daty doręczenia uchwały.
8. Od ostatecznej decyzji odmawiającej wpisu na listę aplikantów adwokackich oraz w wypadku niepodjęcia uchwały przez okręgową radę adwokacką w terminie 21 dni od złożenia wniosku o wpis na listę aplikantów adwokackich lub niepodjęcia uchwały przez Prezydium Naczelnej Rady Adwokackiej w terminie 30 dni od doręczenia odwołania zainteresowanemu służy skarga do sądu administracyjnego.”;

6) w art. 75a:
a) ust. 1 otrzymuje brzmienie:
„1. Egzamin wstępny przeprowadzają komisje egzaminacyjne do spraw aplikacji adwokackiej przy Ministrze Sprawiedliwości, powołane w drodze zarządzenia, zwane dalej „komisjami testowymi”. Właściwość komisji testowej obejmuje obszar właściwości jednej lub kilku okręgowych rad adwokackich.”,
b) po ust. 1 dodaje się ust. 1a w brzmieniu:
„1a. Minister Sprawiedliwości, nie później niż 21 dni przed wyznaczonym terminem egzaminu, może powołać na obszarze właściwości okręgowej rady adwokackiej więcej niż jedną komisję testową do przeprowadzenia egzaminu, jeżeli przemawiają za tym względy organizacyjne, a w szczególności duża liczba kandydatów przystępujących do egzaminu wstępnego. Art. 75e ust. 5 nie stosuje się.”,
c) ust. 3 – 5 otrzymują brzmienie:
„3. Egzamin wstępny polega na sprawdzeniu wiedzy kandydata na aplikanta adwokackiego, zwanego dalej „kandydatem”, z zakresu materialnego i procesowego prawa karnego, materialnego i procesowego prawa wykroczeń, prawa karnego skarbowego, materialnego i procesowego prawa cywilnego, prawa rodzinnego i opiekuńczego, prawa gospodarczego, spółek prawa handlowego, prawa pracy i ubezpieczeń społecznych, materialnego i procesowego prawa administracyjnego, postępowania sądowoadministracyjnego, prawa konstytucyjnego oraz prawa o ustroju sądów i prokuratur, samorządu adwokackiego, radcowskiego i innych organów ochrony prawnej działających w Rzeczypospolitej Polskiej.
4. Egzamin wstępny na aplikację adwokacką i radcowską przeprowadza się w terminie wskazanym przez Ministra Sprawiedliwości, raz w roku, między trzecią sobotą czerwca a drugą sobotą lipca.
5. W wypadku zaistnienia przeszkody uniemożliwiającej przeprowadzenie egzaminu wstępnego przez daną komisję testową w terminie, o którym mowa w ust. 4, Minister Sprawiedliwości wyznacza dodatkowy termin przeprowadzenia egzaminu wstępnego przez tę komisję testową, o którym przewodniczący komisji testowej zawiadamia kandydatów listem poleconym oraz obwieszcza na tablicy ogłoszeń w siedzibie wyznaczonej okręgowej rady adwokackiej. Przepis art. 75b ust. 5, 7 – 9 stosuje się odpowiednio, z wyłączeniem terminu, o którym mowa w ust. 9.”;

7) art. 75b otrzymuje brzmienie:
„Art. 75b. 1. Minister Sprawiedliwości powołuje każdego roku, w drodze zarządzenia, zespół do przygotowania pytań testowych na egzamin wstępny dla kandydatów na aplikantów adwokackich i radcowskich, zwany dalej „zespołem testowym”.
2. W skład zespołu testowego wchodzi 9 osób, w tym 5 przedstawicieli Ministra Sprawiedliwości, 2 przedstawicieli delegowanych przez Naczelną Radę Adwokacką oraz 2 przedstawicieli delegowanych przez Krajową Radę Radców Prawnych.
3. Przewodniczący zespołu testowego, wyznaczony przez Ministra Sprawiedliwości spośród jego przedstawicieli, kieruje pracami zespołu testowego.
4. Obsługę administracyjno-biurową zespołu testowego zapewnia Minister Sprawiedliwości.
5. Członkom zespołu testowego przysługuje wynagrodzenie, którego wysokość ustalana jest w drodze odrębnych umów.
6. Nie później niż 90 dni przed terminem egzaminu wstępnego przewodniczący zespołu testowego podaje do publicznej wiadomości na stronie internetowej Ministerstwa Sprawiedliwości oraz w Biuletynie Informacji Publicznej ustalony przez zespół testowy i zatwierdzony przez Ministra Sprawiedliwości wykaz tytułów aktów prawnych, według stanu prawnego obowiązującego w dniu ogłoszenia, stanowiących podstawę opracowania pytań testowych na egzamin wstępny.
7. Zespół testowy sporządza jeden zestaw pytań w formie testu jednokrotnego wyboru na egzamin wstępny dla kandydatów na aplikantów adwokackich i radcowskich wraz z wykazem prawidłowych odpowiedzi, w sposób uwzględniający konieczność ich zabezpieczenia przed nieuprawnionym ujawnieniem. Zespół testowy zapewnia zgodność wykazu prawidłowych odpowiedzi z obowiązującym stanem prawnym.
8. Każda okręgowa rada adwokacka oraz rada okręgowej izby radców prawnych może zgłaszać zespołowi testowemu, za pośrednictwem przewodniczącego zespołu testowego, propozycje pytań.
9. Sporządzony przez zespół testowy zestaw pytań oraz wykaz prawidłowych odpowiedzi, przewodniczący zespołu testowego przekazuje Ministrowi Sprawiedliwości, przy czym testowy zestaw pytań przekazuje nie później niż 50 dni przed wyznaczonym terminem egzaminu wstępnego. Minister Sprawiedliwości zapewnia wydrukowanie odpowiedniej liczby egzemplarzy testowego zestawu pytań oraz ich doręczenie, wraz z wykazem prawidłowych odpowiedzi zgodnych z obowiązującym stanem prawnym na dzień egzaminu, poszczególnym komisjom testowym w sposób uwzględniający konieczność ich zabezpieczenia przed nieuprawnionym ujawnieniem.
10. Członkowie zespołu testowego są zobowiązani do przedstawienia pisemnego uzasadnienia prawidłowych odpowiedzi zgłoszonych przez nich pytań, w przypadku zaistnienia wątpliwości dotyczących treści pytań testowych, a w szczególności w toku procedury odwoławczej od wyniku egzaminu wstępnego.
11. Do wydrukowania i doręczenia testowych zestawów pytań poszczególnym komisjom testowym nie stosuje się przepisów ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. – Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2006 r. Nr 164, poz. 1163, z późn. zm. ), jeżeli wartość zamówienia jest mniejsza niż kwoty określone w przepisach wydanych na podstawie art. 11 ust. 8 tej ustawy.
12. Minister Sprawiedliwości, po zasięgnięciu opinii Naczelnej Rady Adwokackiej i Krajowej Rady Radców Prawnych, określi, w drodze rozporządzenia, tryb i sposób zgłaszania propozycji pytań i prawidłowych odpowiedzi, przygotowywania, przechowywania oraz przekazywania komisjom testowym testowego zestawu pytań i wykazu prawidłowych odpowiedzi na egzamin wstępny, tryb i sposób zapewnienia zgodności wykazu prawidłowych odpowiedzi z obowiązującym stanem prawnym, tryb i sposób ustalania wykazu tytułów aktów prawnych, o którym mowa w ust. 6, oraz tryb i sposób zapewnienia obsługi administracyjno-biurowej zespołu testowego, mając na uwadze konieczność zabezpieczenia pytań przed ich nieuprawnionym ujawnieniem.
13. Minister Sprawiedliwości określi, w drodze rozporządzenia, tryb i sposób udzielenia zamówienia, którym mowa w ust. 11, zapewniając zachowanie uczciwej konkurencji oraz równe traktowanie wykonawców, mając na uwadze konieczność zabezpieczenia pytań przed ich nieuprawnionym ujawnieniem.”;

8) w art. 75c:
a) ust. 2 otrzymuje brzmienie:
„2. Zgłoszenie, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, powinno zawierać:
1)wniosek o dopuszczenie do egzaminu wstępnego,
2)kwestionariusz osobowy,
3)życiorys,
4)oryginał albo urzędowy odpis dyplomu ukończenia wyższych studiów prawniczych w Polsce i uzyskania tytułu magistra lub zagranicznych studiów prawniczych uznanych w Polsce, albo zaświadczenie o zdaniu egzaminu magisterskiego,
5)informację o niekaralności z Krajowego Rejestru Karnego opatrzoną datą nie wcześniejszą niż miesiąc przed złożeniem zgłoszenia,
6)dowód uiszczenia opłaty za egzamin wstępny, 7) 3 zdjęcia.”,
b) po ust. 2 dodaje się ust. 2a w brzmieniu:
„2a. Zamiast oryginału albo urzędowego odpisu dyplomu ukończenia wyższych studiów prawniczych w Polsce i uzyskania tytułu magistra lub zagranicznych studiów prawniczych uznanych w Polsce, albo zaświadczenia o zdaniu egzaminu magisterskiego można również złożyć zaświadczenie, z którego wynika, iż kandydat zdał wszystkie egzaminy i odbył praktyki przewidziane w planie wyższych studiów prawniczych oraz ma wyznaczony termin egzaminu magisterskiego. Warunkiem dopuszczenia do egzaminu wstępnego takiego kandydata jest złożenie przez niego w siedzibie komisji testowej nie później niż 7 dni przed terminem egzaminu wstępnego oryginału albo urzędowego odpisu dyplomu lub zaświadczenia o zdaniu egzaminu magisterskiego.”,
c) ust. 3 otrzymuje brzmienie:
„3. Zgłoszenie powinno być złożone przez kandydata najpóźniej 45 dni przed dniem rozpoczęcia egzaminu wstępnego do komisji, o której mowa w ust. 1 pkt 2. Termin do złożenia zgłoszenia nie podlega przywróceniu.”,
d) ust. 5 otrzymuje brzmienie:
„5. O pozostawieniu zgłoszenia bez rozpoznania przewodniczący komisji testowej orzeka postanowieniem i zawiadamia kandydata listem poleconym za poświadczeniem odbioru. Na postanowienie przysługuje zażalenie do Ministra Sprawiedliwości. Jeżeli zażalenie jest oczywiście uzasadnione, przewodniczący komisji testowej może, nie przesyłając akt Ministrowi Sprawiedliwości, uchylić zaskarżone postanowienie i sprawę rozpoznać na nowo.”;

9) w art. 75d ust. 1 otrzymuje brzmienie:
„1. Kandydat uiszcza opłatę za egzamin wstępny, która stanowi dochód budżetu państwa. W przypadku wydania postanowienia o pozostawieniu zgłoszenia bez rozpoznania, wydania decyzji odmawiającej dopuszczenia do udziału w egzaminie wstępnym albo złożenia pisemnego oświadczenia kandydata o odstąpieniu od udziału w egzaminie wstępnym, nie później niż 14 dni przed terminem egzaminu wstępnego połowa uiszczonej opłaty podlega zwrotowi na pisemny wniosek kandydata złożony przewodniczącemu komisji testowej.”;

10) w art. 75e:
a) ust. 4 otrzymuje brzmienie:
„4. Minister Sprawiedliwości wyznacza przewodniczącego komisji testowej i jego zastępcę spośród swoich przedstawicieli. Podczas nieobecności przewodniczącego zastępca przewodniczącego jest upoważniony do podejmowania jego czynności.”,
b) po ust. 4 dodaje się ust. 4a w brzmieniu:
„4a. Komisja testowa czuwa nad prawidłowym przebiegiem egzaminu wstępnego. Przewodniczący komisji testowej kieruje jej pracami i reprezentuje ją na zewnątrz.”,
c) ust. 12 otrzymuje brzmienie:
„12. Minister Sprawiedliwości, po zasięgnięciu opinii Naczelnej Rady Adwokackiej, określi w drodze rozporządzenia:
1)tryb i termin zgłaszania kandydatów na członków komisji testowej oraz powoływania i odwoływania członków komisji testowej,
2)wysokość wynagrodzenia przewodniczącego i członków komisji testowej, uwzględniając zakres i nakład ich pracy w przygotowaniu i w trakcie egzaminu wstępnego oraz sposób wypłacania tego wynagrodzenia,
3)szczegółowy tryb i sposób przeprowadzania egzaminu wstępnego, w szczególności:
a)sposób działania komisji testowej,
b)sposób zorganizowania obsługi administracyjnej i technicznej komisji testowej przez okręgowe rady adwokackie, w tym przekazywania środków, sprawowania nadzoru nad ich wydatkowaniem i rozliczania wydatków związanych z tą obsługą – uwzględniając konieczność prawidłowego i efektywnego przeprowadzenia naboru na aplikację i przebiegu egzaminu wstępnego oraz zapewnienia zachowania bezstronności pracy komisji testowej.”;

11) w art. 75f uchyla się ust. 6;

12) w art. 75g ust. 1 uchyla się pkt 4;

13) w art. 75i:
a) ust. 1 otrzymuje brzmienie:
„1. Egzamin wstępny polega na rozwiązaniu testu składającego się z zestawu 150 pytań zawierających po trzy propozycje odpowiedzi, z których tylko jedna jest prawidłowa. Prawidłowość odpowiedzi ocenia się według stanu prawnego, obowiązującego w dniu egzaminu wstępnego. Kandydat może wybrać tylko jedną odpowiedź. Za każdą prawidłową odpowiedź kandydat uzyskuje 1 punkt.”,
b) ust. 3 otrzymuje brzmienie:
„3. Pozytywny wynik z egzaminu wstępnego otrzymuje kandydat, który uzyskał z testu co najmniej 90 punktów.”,
c) po ust. 5 dodaje się ust. 6 w brzmieniu:
„6. Dokumentację związaną z przeprowadzeniem egzaminu wstępnego, po jego zakończeniu, przewodniczący komisji testowej przekazuje właściwej okręgowej radzie adwokackiej, z czego sporządza się protokół. Kopię protokołu przewodniczący komisji testowej przekazuje Ministrowi Sprawiedliwości w terminie 7 dni od dnia sporządzenia.”;

14) art. 75j otrzymuje brzmienie:
„Art. 75j. 1. Po przeprowadzeniu egzaminu wstępnego komisja testowa ustala wynik kandydata w drodze uchwały i doręcza odpis uchwały kandydatowi i Ministrowi Sprawiedliwości.
2. Przewodniczący komisji testowej niezwłocznie ogłasza wyniki egzaminu wstępnego.
3. W terminie 14 dni od dnia doręczenia uchwały komisji testowej ustalającej wynik egzaminu wstępnego, kandydatowi służy odwołanie do Ministra Sprawiedliwości. Minister Sprawiedliwości rozstrzyga odwołanie w drodze decyzji. Do postępowania w sprawie odwołania stosuje się odpowiednio przepisy Kodeksu postępowania administracyjnego.
4. Jeżeli w trakcie ponownego rozpoznania sprawy na skutek złożonego odwołania od wyniku egzaminu wstępnego zostanie stwierdzony błąd matematyczny popełniony przez komisję testową w trakcie ustalania wyniku egzaminu wstępnego, Minister Sprawiedliwości uchyla uchwałę i przekazuje sprawę komisji testowej do ponownego rozpoznania.
5. Minister Sprawiedliwości zawiadamia o wynikach egzaminu okręgowe rady adwokackie i publikuje w Biuletynie Informacji Publicznej imiona i nazwisko oraz miejsce zamieszkania osób, które uzyskały pozytywny wynik z egzaminu.”;
15) art. 76 ust. 1 otrzymuje brzmienie:
„1. Aplikacja adwokacka rozpoczyna się 15 października każdego roku i trwa trzy lata i sześć miesięcy. Podczas pierwszych 6 miesięcy aplikacji aplikant jest obowiązany uczestniczyć w co najmniej 30 posiedzeniach sądowych. Patron aplikanta prowadzi wykaz posiedzeń, w których uczestniczył aplikant.”;

16) po art. 77 dodaje się art. 77a i 77b w brzmieniu:
„Art. 77a. 1. Minister Sprawiedliwości powołuje każdego roku, w drodze zarządzenia, zespół do przygotowywania zadań, stanów faktycznych do dokonania oceny prawnej, zwanych dalej „kazusami” i pytań na egzamin adwokacki, zwany dalej „zespołem”, który opracowuje zadania oraz zestawy kazusów i pytań na egzamin adwokacki.
2. W skład zespołu, wchodzą:
1) czterej adwokaci delegowani przez Naczelną Radę Adwokacką,
2) czterej przedstawiciele Ministra Sprawiedliwości,
których wiedza i doświadczenie dają rękojmię prawidłowego przygotowania egzaminu adwokackiego.
3. Pracami zespołu kieruje przewodniczący lub w przypadku jego nieobecności zastępca, powołani przez Ministra Sprawiedliwości spośród osób, o których mowa w ust. 2 pkt 2.
4. Obsługę administracyjno-biurową zespołu zapewnia Minister Sprawiedliwości.
5. Członkom zespołu przysługuje wynagrodzenie, którego wysokość ustalana jest w drodze odrębnych umów.
6. Nie później, niż 90 dni przed terminem egzaminu, przewodniczący zespołu podaje do publicznej wiadomości na stronie internetowej Ministerstwa Sprawiedliwości oraz w Biuletynie Informacji Publicznej ustalony przez zespół i zatwierdzony przez Ministra Sprawiedliwości wykaz tytułów aktów prawnych, według stanu prawnego obowiązującego w dniu ogłoszenia, stanowiących podstawę opracowania zadań, kazusów i pytań na egzamin adwokacki.
7. Do wydrukowania i doręczenia zadań oraz zestawów kazusów i pytań poszczególnym komisjom egzaminacyjnym, o których mowa w art. 78 ust. 1 nie stosuje się przepisów ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. – Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2006 r. Nr 164, poz. 1163, z późn. zm. ), jeżeli wartość zamówienia jest mniejsza niż kwoty określone w przepisach wydanych na podstawie art. 11 ust. 8 tej ustawy.
8. Minister Sprawiedliwości po zasięgnięciu opinii Naczelnej Rady Adwokackiej określi, w drodze rozporządzenia, tryb i sposób przygotowywania, przechowywania oraz przekazywania komisjom egzaminacyjnym, o których mowa w art. 78 ust. 1, zadań oraz zestawów kazusów i pytań na egzamin adwokacki, tryb i sposób ustalenia wykazu tytułów aktów prawnych, o którym mowa w ust. 6 oraz tryb i sposób zapewnienia obsługi administracyjno-biurowej zespołu, mając na uwadze konieczność zabezpieczenia tych zadań oraz zestawów kazusów i pytań przed nieuprawnionym ujawnieniem.
9. Minister Sprawiedliwości określi, w drodze rozporządzenia, tryb i sposób udzielenia zamówienia, którym mowa w ust. 7, zapewniając zachowanie uczciwej konkurencji oraz równe traktowanie wykonawców, mając na uwadze konieczność zabezpieczenia zadań oraz zestawów kazusów i pytań przed ich nieuprawnionym ujawnieniem.
Art. 77b. Do egzaminu adwokackiego może przystąpić osoba, która odbyła aplikację adwokacką i otrzymała zaświadczenie o jej odbyciu oraz osoba, o której mowa w art. 66 ust. 2.”;

17) art. 78 otrzymuje brzmienie:
„Art. 78. 1. Egzamin adwokacki przeprowadzają komisje egzaminacyjne do przeprowadzenia egzaminu adwokackiego, zwane dalej „komisjami egzaminacyjnymi”, w składzie 8 członków, powołane na obszarze właściwości jednej lub kilku okręgowych rad adwokackich. Przepis art. 75a ust. 1a stosuje się odpowiednio.
2. Kadencja komisji egzaminacyjnej trwa 2 lata.
3. Członków komisji egzaminacyjnych powołuje się spośród specjalistów z dziedzin prawa w zakresie bloków przedmiotowych, o których mowa w art. 78f ust. 2, których wiedza i doświadczenie dają rękojmię prawidłowego przebiegu egzaminu.
4. W skład komisji egzaminacyjnych delegują: Minister Sprawiedliwości – 4 egzaminatorów i 4 zastępców egzaminatorów, Naczelna Rada Adwokacka – 4 adwokatów jako egzaminatorów i 4 adwokatów jako zastępców egzaminatorów.
5. Minister Sprawiedliwości powołuje, w drodze zarządzenia, komisje egzaminacyjne na obszarze właściwości jednej lub kilku okręgowych rad adwokackich i zastępców egzaminatorów z danego bloku przedmiotowego, a także wskazuje, po uzgodnieniu z Naczelną Radą Adwokacką, przewodniczącego komisji egzaminacyjnej i jego zastępcę.
6. Komisja egzaminacyjna czuwa nad prawidłowym przebiegiem egzaminu adwokackiego. Przewodniczący komisji egzaminacyjnej kieruje jej pracami i reprezentuje ją na zewnątrz.
7. Członek komisji egzaminacyjnej podlega wyłączeniu z prac komisji egzaminacyjnej przyczyn określonych w art. 75g na czas przeprowadzania egzaminu adwokackiego. W przypadku konieczności wyłączenia egzaminatora z prac komisji egzaminacyjnej lub zaistnienia przeszkody uniemożliwiającej jego udział w pracach komisji egzaminacyjnej, w skład komisji egzaminacyjnej wchodzi zastępca egzaminatora z danego bloku przedmiotowego. Niemożność udziału egzaminatora w pracach komisji egzaminacyjnej stwierdza przewodniczący komisji egzaminacyjnej.
8. Członkowie komisji egzaminacyjnych składają oświadczenia, o których mowa w art. 75g, w terminie 7 dni po upływie terminu do składania zgłoszenia o dopuszczenie do egzaminu.
9. Egzamin adwokacki przeprowadza się raz w roku, w terminie wyznaczonym przez Ministra Sprawiedliwości w porozumieniu z Naczelną Radą Adwokacką. Część pisemna i ustna egzaminu rozpoczyna się równocześnie w tych samych terminach.
10. W przypadku zaistnienia przeszkody uniemożliwiającej przeprowadzenie egzaminu przez komisję egzaminacyjną w terminie, o którym mowa w ust. 9, Minister Sprawiedliwości po zasięgnięciu opinii Naczelnej Rady Adwokackiej wyznacza dodatkowy termin przeprowadzenia egzaminu przez tę komisję egzaminacyjną. Przewodniczący komisji egzaminacyjnej zawiadamia zdających o dodatkowym terminie egzaminu listem poleconym oraz obwieszcza na tablicy ogłoszeń w siedzibie wyznaczonej okręgowej rady adwokackiej.
11. Minister Sprawiedliwości po zasięgnięciu opinii Naczelnej Rady Adwokackiej ustala, w drodze zarządzenia, regulamin przeprowadzenia egzaminu adwokackiego.
12. Art. 75e ust. 7 – 11 stosuje się odpowiednio.
13. Środki na obsługę administracyjną i techniczną komisji egzaminacyjnych są pokrywane z budżetu państwa, z części której dysponentem jest Minister Sprawiedliwości.
14. Minister Sprawiedliwości, po zasięgnięciu opinii Naczelnej Rady Adwokackiej, określi w drodze rozporządzenia:
1)tryb i termin zgłaszania kandydatów na członków komisji egzaminacyjnych oraz powoływania i odwoływania członków komisji egzaminacyjnych,
2)rodzaj dokumentów, o których mowa w art. 78a ust. 4 pkt 3, 5 – 7,
3)wysokość wynagrodzenia przewodniczącego i członków komisji egzaminacyjnych, uwzględniając zakres i nakład ich pracy w przygotowaniu i w trakcie egzaminu adwokackiego oraz sposób wypłacania tego wynagrodzenia,
4)szczegółowy tryb i sposób przeprowadzania egzaminu adwokackiego, w szczególności:
a)sposób działania komisji egzaminacyjnych,
b)sposób zorganizowania obsługi administracyjnej i technicznej komisji egzaminacyjnych przez okręgowe rady adwokackie, w tym przekazywania środków, sprawowania nadzoru nad ich wydatkowaniem i rozliczania wydatków związanych z tą obsługą – uwzględniając konieczność prawidłowego i efektywnego przeprowadzenia egzaminu oraz zapewnienia zachowania bezstronności pracy komisji egzaminacyjnych,
5) szczegółowy sposób wydawania poświadczenia o wyniku i ocenie egzaminu adwokackiego oraz jego wzór.”;

18) art. 78a otrzymuje brzmienie:
„Art. 78a. 1. W terminie do dnia 31 maja każdego roku Minister Sprawiedliwości w porozumieniu z Naczelną Radą Adwokacką zamieszcza w dzienniku o zasięgu ogólnopolskim i w Biuletynie Informacji Publicznej ogłoszenie o egzaminie adwokackim, w którym podaje w szczególności:
1)termin złożenia wniosku o dopuszczenie do egzaminu adwokackiego, zwanego dalej „wnioskiem”,
2)właściwość miejscową każdej z komisji i adres jej siedziby,
3)termin rozpoczęcia części pisemnej i ustnej egzaminu adwokackiego,
4)wysokość opłaty za egzamin adwokacki.
2. Wniosek mogą złożyć w siedzibie komisji egzaminacyjnej aplikanci adwokaccy, którzy odbyli aplikację adwokacką przeprowadzoną przez okręgową radę adwokacką, w której powołano komisję egzaminacyjną oraz osoby uprawnione do przystąpienia do egzaminu adwokackiego bez odbycia aplikacji, zamieszkałe na terenie właściwości komisji egzaminacyjnej. Okręgowe rady adwokackie, każdego roku, w terminie 7 dni od dnia zakończenia aplikacji, przekazują właściwej terytorialnie komisji egzaminacyjnej oraz Ministrowi Sprawiedliwości listę osób, które odbyły aplikację adwokacką.
3. Osoby, które odbyły aplikację adwokacką, dołączają do wniosku zaświadczenie o odbyciu aplikacji adwokackiej oraz dowód uiszczenia opłaty za egzamin adwokacki.
4. Osoby uprawnione do przystąpienia do egzaminu adwokackiego bez odbycia aplikacji, dołączają do wniosku odpowiednio:
1)kwestionariusz osobowy,
2)życiorys,
3)dokument zaświadczający uzyskanie stopnia naukowego doktora nauk prawnych,
4)oryginał dyplomu ukończenia wyższych studiów prawniczych w Rzeczypospolitej Polskiej i uzyskania tytułu magistra lub zagranicznych studiów prawniczych uznanych w Rzeczypospolitej Polskiej albo jego urzędowy odpis,
5)dokumenty zaświadczające co najmniej 5-letni okres zatrudnienia, o którym mowa w art. 66 ust. 2 pkt 2, na stanowiskach referendarza sądowego albo asystenta sędziego,
6)dokumenty zaświadczające co najmniej 6-letni okres zatrudnienia lub wykonywania wymagających wiedzy prawniczej czynności bezpośrednio związanych ze świadczeniem pomocy prawnej przez adwokata lub radcę prawnego na podstawie umów cywilnoprawnych w kancelarii adwokackiej, zespole adwokackim, spółce cywilnej, jawnej, partnerskiej, komandytowej, o której mowa w art. 4a, lub kancelarii radcy prawnego, spółce cywilnej, jawnej, partnerskiej, komandytowej, o której mowa w art. 8 ust. 1 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o radcach prawnych,
7)dokumenty zaświadczające co najmniej 6-letni okres zatrudnienia w urzędach organów administracji publicznej lub wchodzących w skład administracji rządowej jednostkach organizacyjnych powołanych na podstawie odrębnych ustaw i wykonywania wymagających wiedzy prawniczej czynności odpowiadających świadczeniu pomocy prawnej przez adwokata lub radcę prawnego.
8)dokumenty zaświadczające o zdaniu egzaminu sędziowskiego, prokuratorskiego lub notarialnego,
9)informację o niekaralności z Krajowego Rejestru Karnego, opatrzoną datą nie wcześniejszą niż miesiąc przed złożeniem wniosku,
10)dowód uiszczenia opłaty za egzamin adwokacki,
11)3 zdjęcia.
5. Osoby, uprawnione do przystąpienia do egzaminu w zakresie bloków przedmiotowych, z których uzyskały ocenę negatywną, dołączają do wniosku posiadane poświadczenia o wyniku i ocenie egzaminu adwokackiego oraz dowód uiszczenia opłaty za egzamin adwokacki.
6. Wniosek powinien być złożony najpóźniej w terminie 45 dni przed dniem rozpoczęcia egzaminu adwokackiego. Art. 75c ust. 4 – 9 stosuje się odpowiednio.”;

19) art. 78b ust. 1 otrzymuje brzmienie:
„1. Kandydat uiszcza opłatę za egzamin adwokacki, która stanowi dochód budżetu państwa. W przypadku wydania postanowienia o pozostawieniu zgłoszenia bez rozpoznania, wydania decyzji odmawiającej dopuszczenia do udziału w egzaminie adwokackim albo złożenia pisemnego oświadczenia kandydata o odstąpieniu od udziału w egzaminie adwokackim, nie później niż 14 dni przed terminem egzaminu adwokackiego połowa uiszczonej opłaty podlega zwrotowi na pisemny wniosek kandydata złożony przewodniczącemu komisji egzaminacyjnej.”;

20) art. 78d – 78g otrzymują brzmienie:
„Art. 78d. 1. Egzamin adwokacki polega na sprawdzeniu przygotowania prawniczego osoby przystępującej do egzaminu adwokackiego, zwanej dalej „zdającym”, do samodzielnego i należytego wykonywania zawodu adwokata, w tym wiedzy z zakresu prawa i umiejętności jej praktycznego zastosowania.
2. Egzamin adwokacki składa się z części pisemnej i ustnej.
3. Egzaminatorzy dokonują oceny przy zastosowaniu następującej skali ocen: celujący (6), bardzo dobry (5), dobry (4), dostateczny (3) – oceny pozytywne oraz niedostateczny (2) – ocena negatywna.
4. Część pisemna trwa 3 kolejne dni i polega na rozwiązaniu zadań, po jednym z zakresu: prawa karnego, prawa cywilnego i prawa gospodarczego, w oparciu o opracowane na potrzeby egzaminu akta lub przedstawiony stan faktyczny. Każde z zadań rozwiązywane jest innego dnia w ustalonej wyżej kolejności. Czas na rozwiązanie zadania wynosi 6 godzin.
5. Podczas części pisemnej egzaminu adwokackiego zdający może korzystać z tekstów aktów prawnych i komentarzy oraz orzecznictwa. Zdający nie może posiadać urządzeń służących do przekazu lub odbioru informacji.

Art. 78e. 1. Oceny rozwiązania każdego z zadań dokonują niezależnie od siebie dwaj egzaminatorzy z dziedzin prawa, których dotyczy praca pisemna, biorąc pod uwagę w szczególności zachowanie wymogów formalnych, właściwość zastosowanych przepisów prawa i umiejętność ich interpretacji, poprawność zaproponowanego przez zdającego sposobu rozstrzygnięcia problemu z uwzględnieniem interesu strony, którą zgodnie z zadaniem reprezentuje.
2. Egzaminator może wystawić ocenę negatywną, jeżeli z treści rozwiązania zadania wynika brak przygotowania zdającego do samodzielnego wykonywania zawodu adwokata.
3. Każdy z egzaminatorów sprawdzających pracę pisemną wystawia ocenę i sporządza pisemne uzasadnienie wystawionej oceny i przekazuje niezwłocznie przewodniczącemu komisji egzaminacyjnej, który załącza wszystkie uzasadnienia ocen dotyczące prac zdającego do protokołu z przebiegu egzaminu adwokackiego.

Art. 78f. 1. Warunkiem dopuszczenia do części ustnej egzaminu jest zaliczenie części pisemnej przez uzyskanie co najmniej 5 ocen pozytywnych z trzech zadań części pisemnej egzaminu.
2. Część ustna przeprowadzana jest w następujących blokach przedmiotowych:
1)blok karny – materialne i procesowe prawo karne, materialne i procesowe prawo wykroczeń, prawo karne skarbowe oraz postępowanie w sprawach nieletnich,
2)blok cywilny – materialne i procesowe prawo cywilne, prawo rodzinne i opiekuńcze, prawo gospodarcze oraz prawo pracy i ubezpieczeń społecznych,
3)blok administracyjny – materialne i procesowe prawo administracyjne, postępowanie przed sądami administracyjnymi oraz postępowanie egzekucyjne w administracji,
4)blok ustrojowy – prawo europejskie, prawo konstytucyjne, prawo o ustroju sądów i prokuratur oraz innych organów ochrony prawnej działających w Rzeczypospolitej Polskiej, zasady działania samorządu adwokackiego, warunków wykonywania zawodu adwokata i etyki tego zawodu,
ocenianych odrębnie przez dwóch egzaminatorów, specjalistów z danego bloku przedmiotowego.
3. Część ustna w blokach, o którym mowa w ust. 2 pkt 1 – 3, polega na rozwiązaniu kazusów zawartych w wylosowanym zestawie przed egzaminatorami z tego bloku przedmiotowego. Zestaw z każdego z bloków składa się z 5 kazusów, dotyczących dziedzin prawa, które blok ten obejmuje. W tej części egzaminu zdający może korzystać z tekstów aktów prawnych, udostępnionych przez komisję. Po wylosowaniu każdego z zestawów zdający może przygotować się do odpowiedzi na wylosowany zestaw przez 15 minut.
4. Część ustna w bloku, o którym mowa w ust. 2 pkt 4, polega na udzieleniu odpowiedzi na wylosowany zestaw pytań przed egzaminatorami z tego bloku przedmiotowego. Zestaw składa się z 5 pytań, dotyczących dziedzin prawa, które blok ten obejmuje. Po wylosowaniu zestawu zdający może przygotować się do odpowiedzi przez 15 minut.
5. Egzaminatorzy mogą zadawać pytania dodatkowe, związane tematycznie z dziedzinami prawa, które dany blok obejmuje.
6. Rozwiązanie przez zdającego zestawu kazusów lub odpowiedzi zdającego na pytania ocenianie są przy zastosowaniu skali ocen, o której mowa w art. 78d ust. 3.
7. Przewodniczący komisji egzaminacyjnej zarządza, każdego dnia po zakończeniu egzaminu, posiedzenie w celu stwierdzenia przez komisję egzaminacyjną wyników zdających, które niezwłocznie ogłasza. Komisja egzaminacyjna ustala wynik zdającego w drodze uchwały.
8. Przebieg części ustnej egzaminu adwokackiego jest utrwalany za pomocą aparatury dźwiękowej. Elektroniczny nośnik, na którym utrwalono przebieg ustnej części egzaminu adwokackiego stanowi załącznik do protokołu, o którym mowa w art. 78h ust. 1.

Art. 78g. 1. Pozytywny wynik z egzaminu adwokackiego otrzymuje zdający, który po zaliczeniu części pisemnej uzyskał w części ustnej z każdego z bloków przedmiotowych, co najmniej ocenę dostateczną. Przepis art. 78d ust. 3 stosuje się odpowiednio.
2. Komisja ustala ocenę egzaminu adwokackiego na podstawie ocen uzyskanych w części pisemnej i ustnej w następujący sposób:
1)celująca – jeżeli średnia arytmetyczna wystawionych ocen wynosi 5,51 do 6,00,
2)bardzo dobra – jeżeli średnia arytmetyczna wystawionych ocen wynosi 4,51 do 5,50,
3)dobra – jeżeli średnia arytmetyczna wystawionych ocen wynosi 3,51 do 4,50,
4)dostateczna – jeżeli średnia arytmetyczna wystawionych ocen wynosi 3,00 do 3,50,
5)niedostateczna – jeżeli choćby jedna ocena z części ustnej jest niedostateczna.
3. Komisja egzaminacyjna wydaje zdającemu poświadczenie o wyniku i ocenie egzaminu adwokackiego oraz uzyskanych ocenach w części pisemnej i ustnej, które podpisuje przewodniczący i członkowie komisji egzaminacyjnej. Odpis poświadczenia komisja przesyła Ministrowi Sprawiedliwości, Prezesowi Naczelnej Rady Adwokackiej oraz dołącza do akt osobowych zdającego.
4. Minister Sprawiedliwości publikuje w Biuletynie Informacji Publicznej imiona i nazwisko oraz miejsce zamieszkania osób, które uzyskały pozytywny wynik z egzaminu.”;

21) w art. 78h ust. 2 otrzymuje brzmienie:
„2. Dokumentację związaną z przeprowadzeniem egzaminu, po jego zakończeniu wraz z elektronicznym nośnikiem zapisu egzaminu, przewodniczący komisji egzaminacyjnej przekazuje właściwej okręgowej radzie adwokackiej, z czego sporządza się protokół. Kopię protokołu z przebiegu egzaminu oraz kopię protokołu z przekazania dokumentacji przewodniczący komisji egzaminacyjnej przekazuje Ministrowi Sprawiedliwości w terminie 7 dni od dnia sporządzenia.”;

22) art. 78i otrzymuje brzmienie:
„Art. 78i. 1.W przypadku ponownego przystąpienia do egzaminu adwokackiego, zdający, który uzyskał negatywny wynik z egzaminu adwokackiego otrzymując z części ustnej oceny pozytywne przynajmniej z jednego bloku przedmiotowego, przystępuje tylko do części ustnej w zakresie bloku lub bloków przedmiotowych, z których uzyskał oceny negatywne.
2. Zdający, o którym mowa w ust. 1, przystępuje do egzaminu adwokackiego przed komisją egzaminacyjną powołaną na obszarze właściwości tej samej okręgowej rady adwokackiej, przed którą poprzednio zdawał egzamin adwokacki.
3. Pozytywny wynik z egzaminu adwokackiego otrzymuje zdający, który uzyskał w części ustnej egzaminu adwokackiego z wszystkich bloków przedmiotowych, co najmniej oceny dostateczne.”;

Art. 2. W ustawie z dnia 6 lipca 1982 r. o radcach prawnych (Dz. U. z 2002 r. Nr 123, poz. 1059, z późn. zm. ) wprowadza się następujące zmiany:

1) w art. 21 ust. 1 otrzymuje brzmienie:
„1. Radca prawny może udzielić dalszego pełnomocnictwa (substytucji) innemu radcy prawnemu, adwokatowi, aplikantowi radcowskiemu, prawnikowi zagranicznemu wykonującemu stałą praktykę w zakresie wynikającym z ustawy o świadczeniu przez prawników zagranicznych pomocy prawnej w Rzeczypospolitej Polskiej.”;

2) w art. 24 ust. 2a otrzymuje brzmienie:
„2a. Do wniosku, o którym mowa w ust. 2, osoba ubiegająca się o wpis obowiązana jest dołączyć:
1)informację o niekaralności z Krajowego Rejestru Karnego, opatrzoną datą nie wcześniejszą niż miesiąc przed złożeniem wniosku,
2)oświadczenie, o którym mowa w art. 7 ust. 1 ustawy z dnia 18 października 2006 r. o ujawnianiu informacji o dokumentach organów bezpieczeństwa państwa z lat 1944-1990 oraz treści tych dokumentów (Dz. U. z 2007 r. Nr 63, poz. 425 oraz Nr 85, poz. 571) albo informację, o której mowa w art. 7 ust. 3a tej ustawy, w przypadku osób urodzonych przed dniem 1 sierpnia 1972 r.,
3)umowy o pracę wraz z dokumentem określającym zakres obowiązków lub umowy cywilnoprawnej, wraz z dowodem złożenia we właściwym urzędzie skarbowym deklaracji podatkowych potwierdzających wykonanie obowiązku podatkowego z tytułu powyższych umów, w przypadku osób, o których mowa w art. 25 ust. 1 pkt 5 – 8,
4)umowę spółki wraz z dowodem złożenia we właściwym urzędzie skarbowym deklaracji podatkowych potwierdzających wykonanie obowiązku podatkowego z tytułu powyższej umowy, w przypadku osób, o których mowa w art. 25 ust. 1 pkt 5 i 7,
5)dokument zaświadczający uzyskanie stopnia naukowego doktora nauk prawnych, w przypadku osób, o których mowa w art. 25 ust. 1 pkt 7 i 8.”

3) art. 25 otrzymuje brzmienie:
„Art. 25. 1. Wymogu odbycia aplikacji radcowskiej i złożenia egzaminu radcowskiego nie stosuje się do:
1) profesorów i doktorów habilitowanych nauk prawnych,
2)osób, które co najmniej trzy lata zajmowały stanowisko radcy Prokuratorii Generalnej Skarbu Państwa,
3)osób, które zajmowały stanowisko sędziego, prokuratora lub wykonywały zawód adwokata albo notariusza,
4)osób, które co najmniej 6 miesięcy zajmowały stanowisko asesora sądowego lub prokuratorskiego,
5)osób, które zdały egzamin sędziowski lub prokuratorski po dniu 1 stycznia 1991 r. i po zdaniu egzaminu sędziowskiego lub prokuratorskiego w okresie 5 lat przed złożeniem wniosku o wpis na listę radców prawnych przez okres co najmniej 1 roku wykonywały w kancelarii radcy prawnego, spółce cywilnej, jawnej, partnerskiej, komandytowej, o której mowa w art. 8 ust. 1 lub kancelarii adwokackiej, zespole adwokackim, spółce cywilnej, jawnej, partnerskiej, komandytowej, o której mowa w art. 4a ustawy z dnia 26 maja 1982 r. – Prawo o adwokaturze (Dz. U. z 2002 r. Nr 123, poz. 1058, z późn. zm.6), na podstawie umowy o pracę lub umowy cywilnoprawnej, wymagające wiedzy prawniczej czynności bezpośrednio związane ze świadczeniem pomocy prawnej przez radcę prawnego lub adwokata, lub wykonywały wskazane czynności jako komandytariusze w spółce komandytowej,
6)osób, które zdały egzamin sędziowski lub prokuratorski po dniu 1 stycznia 1991 r. i po zdaniu egzaminu sędziowskiego lub prokuratorskiego, w okresie 5 lat przed złożeniem wniosku o wpis na listę radców prawnych przez okres co najmniej 18 miesięcy zatrudnione były na stanowisku referendarza sądowego lub asystenta sędziego,
7)doktorów nauk prawnych, którzy w okresie 5 lat przed dniem złożenia wniosku o wpis na listę radców prawnych przez okres co najmniej 18 miesięcy wykonywali w kancelarii radcy prawnego, spółce cywilnej, jawnej, partnerskiej, komandytowej, o której mowa w art. 8 ust. 1 lub kancelarii adwokackiej, zespole adwokackim, spółce cywilnej, jawnej, partnerskiej, komandytowej, o której mowa w art. 4a ustawy z dnia 26 maja 1982 r. – Prawo o adwokaturze, na podstawie umowy o pracę lub umowy cywilnoprawnej, wymagające wiedzy prawniczej czynności bezpośrednio związane ze świadczeniem pomocy prawnej przez radcę prawnego lub adwokata, lub wykonywały wskazane czynności jako komandytariusze w spółce komandytowej,
8)doktorów nauk prawnych, którzy w okresie 5 lat przed złożeniem wniosku o wpis na listę radców prawnych przez okres co najmniej 2 lat zatrudnieni byli na stanowisku referendarza sądowego lub asystenta sędziego.

2. Do egzaminu radcowskiego składanego przed komisją, o której mowa w art. 362 bez odbycia aplikacji radcowskiej, mogą przystąpić:
1)doktorzy nauk prawnych,
2)osoby, które przez okres co najmniej 5 lat w okresie nie dłuższym niż 10 lat przed złożeniem wniosku o dopuszczenie do egzaminu zatrudnione były na stanowisku referendarza sądowego lub asystenta sędziego,
3)osoby, które po ukończeniu wyższych studiów prawniczych przez okres co najmniej 6 lat w okresie nie dłuższym niż 10 lat przed złożeniem wniosku o dopuszczenie do egzaminu wykonywały w kancelarii radcy prawnego, spółce cywilnej, jawnej, partnerskiej, komandytowej, o której mowa w art. 8 ust. 1 lub kancelarii adwokackiej, zespole adwokackim, spółce cywilnej, jawnej, partnerskiej, komandytowej, o której mowa w art. 4a ustawy z dnia 26 maja 1982 r. – Prawo o adwokaturze, na podstawie umowy o pracę lub umowy cywilnoprawnej, wymagające wiedzy prawniczej czynności bezpośrednio związane ze świadczeniem pomocy prawnej przez radcę prawnego lub adwokata,
4)osoby, które po dniu 1 stycznia 1991 r. zdały egzamin sędziowski, prokuratorski lub notarialny,
5)osoby, które po ukończeniu wyższych studiów prawniczych przez okres co najmniej 6 lat w okresie nie dłuższym niż 10 lat przed złożeniem wniosku o dopuszczenie do egzaminu zatrudnione były w urzędach organów administracji publicznej lub wchodzących w skład administracji rządowej jednostkach organizacyjnych powołanych na podstawie odrębnych ustaw i wykonywały wymagające wiedzy prawniczej czynności odpowiadające świadczeniu pomocy prawnej przez radcę prawnego lub adwokata.
3.Osoby, o których mowa w ust. 2, muszą spełniać wymagania przewidziane w art. 24 ust. 1 pkt 1, 3 – 5.”;

4) art. 311 otrzymuje brzmienie: „Art. 311. 1. Rada okręgowej izby radców prawnych przesyła wraz z aktami osobowymi do Ministra Sprawiedliwości w terminie 30 dni każdą uchwałę o wpisie na listę radców prawnych lub o odmowie wpisu oraz każdą uchwałę o odmowie wpisu na listę aplikantów radcowskich, a w terminie 7 dni – każdą uchwałę o wpisie na listę aplikantów radcowskich. 2. Wpis na listę radców prawnych lub aplikantów radcowskich uważa się za dokonany, jeżeli Minister Sprawiedliwości nie sprzeciwi się wpisowi w przypadku radców prawnych w terminie 30 dni, a w przypadku aplikantów w terminie 21 dni, od dnia otrzymania uchwały wraz z aktami osobowymi kandydata.. Minister Sprawiedliwości wyraża sprzeciw w formie decyzji administracyjnej. 2a. Jeżeli zawarty w aktach osobowych wniosek o wpis zawiera braki formalne, Minister Sprawiedliwości w przypadku stwierdzenia braków formalnych, zwraca uchwałę wraz z aktami osobowymi kandydata do właściwej rady okręgowej izby radców prawnych w celu uzupełnienia. Bieg terminu, o którym mowa w ust. 2, liczy się wówczas od dnia ponownego doręczenia uchwały wraz z aktami osobowymi. 3. Sprzeciw Ministra Sprawiedliwości może być zaskarżony przez zainteresowanego do sądu administracyjnego w terminie 30 dni od dnia doręczenia sprzeciwu. 4. Niezwłocznie po dokonaniu wpisu na listę aplikantów radcowskich aplikant składa wobec dziekana ślubowanie, o którym mowa w art. 27. Art. 27 stosuje się odpowiednio.”;

5) art. 32 ust. 2 otrzymuje brzmienie:
„2. Aplikacja radcowska trwa trzy lata i sześć miesięcy i rozpoczyna się 15 października każdego roku. Podczas pierwszych sześciu miesięcy aplikacji aplikant jest obowiązany uczestniczyć w co najmniej 30 posiedzeniach sądowych. Patron aplikanta prowadzi wykaz posiedzeń, w których uczestniczył aplikant.”;

6) w art. 33:
a) ust. 3 otrzymuje brzmienie:
„3. Wpis na listę aplikantów radcowskich następuje na podstawie uchwały rady okręgowej izby radców prawnych właściwej ze względu na miejsce złożenia wniosku o wpis. Uzyskanie przez kandydata pozytywnego wyniku z egzaminu wstępnego uprawnia go do złożenia wniosku o wpis na listę aplikantów radcowskich w ciągu 2 lat od dnia doręczenia uchwały o wyniku egzaminu wstępnego.”,
b) ust. 5 otrzymuje brzmienie:
„5. Do aplikantów radcowskich oraz do postępowania o wpis na listę aplikantów radcowskich przepisy art. 3 ust. 3 – 5, art. 11, art. 12 ust. 1, art. 23, art. 24 ust. 1 pkt 1, 3 – 5, ust. 2a pkt 1, ust. 2c oraz art. 311 stosuje się odpowiednio.”,
c) po ust. 5 dodaje się ust. 6 – 8 w brzmieniu:
„6. Rada okręgowej izby radców prawnych podejmuje uchwałę w sprawie wpisu na listę aplikantów radcowskich w terminie 21 dni od dnia złożenia wniosku.
7. Od uchwały, o której mowa w ust. 6, służy odwołanie do Prezydium Krajowej Rady Radców Prawnych w terminie 14 dni od daty doręczenia uchwały.
8. Od ostatecznej decyzji odmawiającej wpisu na listę aplikantów radcowskich oraz w wypadku niepodjęcia uchwały przez radę okręgowej izby radców prawnych w terminie 21 dni od złożenia wniosku o wpis na listę aplikantów radcowskich lub niepodjęcia uchwały przez Prezydium Krajowej Rady Radców Prawnych w terminie 30 dni od doręczenia odwołania zainteresowanemu służy skarga do sądu administracyjnego.”;

7) w art. 331:
a) ust. 1 otrzymuje brzmienie:
„1. Egzamin wstępny przeprowadzają komisje egzaminacyjne do spraw aplikacji radcowskiej przy Ministrze Sprawiedliwości, powołane w drodze zarządzenia, zwane dalej „komisjami testowymi”. Właściwość komisji testowej obejmuje obszar właściwości jednej lub kilku okręgowych izb radców prawnych.”,
b) po ust. 1 dodaje się ust. 1a w brzmieniu:
„1a. Minister Sprawiedliwości, nie później niż 21 dni przed wyznaczonym terminem egzaminu, może powołać na obszarze właściwości okręgowej izby radców prawnych więcej niż jedną komisję testową do przeprowadzenia egzaminu, jeżeli przemawiają za tym względy organizacyjne, a w szczególności duża liczba kandydatów przystępujących do egzaminu wstępnego. Art. 335 ust. 5 nie stosuje się.”,
c) ust. 3 – 5 otrzymują brzmienie:
„3. Egzamin wstępny polega na sprawdzeniu wiedzy kandydata na aplikanta radcowskiego, zwanego dalej „kandydatem”, z zakresu: materialnego i procesowego prawa karnego, materialnego i procesowego prawa wykroczeń, prawa karnego skarbowego, materialnego i procesowego prawa cywilnego, prawa rodzinnego i opiekuńczego, prawa gospodarczego, spółek prawa handlowego, prawa pracy i ubezpieczeń społecznych, materialnego i procesowego prawa administracyjnego, postępowania sądowoadministracyjnego, prawa konstytucyjnego oraz prawa o ustroju sądów i prokuratur, samorządu adwokackiego, radcowskiego i innych organów ochrony prawnej działających w Rzeczypospolitej Polskiej.
4. Egzamin wstępny na aplikację radcowską i adwokacką przeprowadza się w terminie wskazanym przez Ministra Sprawiedliwości, raz w roku, między trzecią sobotą czerwca a drugą sobotą lipca.
5. W wypadku zaistnienia przeszkody uniemożliwiającej przeprowadzenie egzaminu wstępnego przez daną komisję testową w terminie, o którym mowa w ust. 4, Minister Sprawiedliwości wyznacza dodatkowy termin przeprowadzenia egzaminu wstępnego przez tę komisję testową, o którym przewodniczący komisji testowej zawiadamia kandydatów listem poleconym oraz obwieszcza na tablicy ogłoszeń w siedzibie wyznaczonej okręgowej izby radców prawnych. Przepis art. 75b ust. 5, 7 – 9 ustawy z dnia 26 maja 1982 r. – Prawo o adwokaturze stosuje się odpowiednio, z wyłączeniem terminu, o którym mowa w art. 75b ust. 9 tej ustawy ”;

8) art. 332 otrzymuje brzmienie:
„Art. 332. Do przygotowania pytań na egzamin wstępny dla kandydatów na aplikację radcowską oraz wydrukowania i doręczenia pytań poszczególnym komisjom stosuje się art. 75b ustawy z dnia 26 maja 1982 r. – Prawo o adwokaturze.”;

9) w art. 333:
a) ust. 2 otrzymuje brzmienie:
„2. Zgłoszenie, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, powinno zawierać:
1)wniosek o dopuszczenie do egzaminu wstępnego,
2)kwestionariusz osobowy,
3)życiorys,
4)oryginał albo urzędowy odpis dyplomu ukończenia wyższych studiów prawniczych w Polsce i uzyskania tytułu magistra lub zagranicznych studiów prawniczych uznanych w Polsce, albo zaświadczenie o zdaniu egzaminu magisterskiego,
5)informację o niekaralności z Krajowego Rejestru Karnego opatrzoną datą nie wcześniejszą niż miesiąc przed złożeniem zgłoszenia,
6)dowód uiszczenia opłaty za egzamin wstępny, 7) 3 zdjęcia.”,
b) po ust. 2 dodaje się ust. 2a w brzmieniu:
„2a. Zamiast oryginału albo urzędowego odpisu dyplomu ukończenia wyższych studiów prawniczych w Polsce i uzyskania tytułu magistra lub zagranicznych studiów prawniczych uznanych w Polsce, albo zaświadczenia o zdaniu egzaminu magisterskiego można również złożyć zaświadczenie, z którego wynika, iż kandydat zdał wszystkie egzaminy i odbył praktyki przewidziane w planie wyższych studiów prawniczych oraz ma wyznaczony termin egzaminu magisterskiego. Warunkiem dopuszczenia do egzaminu wstępnego takiego kandydata jest złożenie przez niego w siedzibie komisji testowej nie później niż 7 dni przed terminem egzaminu wstępnego oryginału albo urzędowego odpisu dyplomu lub zaświadczenia o zdaniu egzaminu magisterskiego.”,
c) ust. 3 otrzymuje brzmienie:
„3. Zgłoszenie powinno być złożone przez kandydata najpóźniej 45 dni przed dniem rozpoczęcia egzaminu wstępnego, do komisji, o której mowa w ust. 1 pkt 2. Termin do złożenia zgłoszenia nie podlega przywróceniu.”,
d) ust. 5 otrzymuje brzmienie:
„5. O pozostawieniu zgłoszenia bez rozpoznania przewodniczący komisji testowej orzeka postanowieniem i zawiadamia kandydata listem poleconym za poświadczeniem odbioru. Na postanowienie przysługuje zażalenie do Ministra Sprawiedliwości. Jeżeli zażalenie jest oczywiście uzasadnione, przewodniczący komisji testowej może, nie przesyłając akt Ministrowi Sprawiedliwości, uchylić zaskarżone postanowienie i sprawę rozpoznać na nowo.”;

10) art. 334 ust. 1 otrzymuje brzmienie:
„1. Kandydat uiszcza opłatę za egzamin wstępny, która stanowi dochód budżetu państwa. W przypadku wydania postanowienia o pozostawieniu zgłoszenia bez rozpoznania, wydania decyzji odmawiającej dopuszczenia do udziału w egzaminie wstępnym albo złożenia pisemnego oświadczenia kandydata o odstąpieniu od udziału w egzaminie wstępnym, nie później niż 14 dni przed terminem egzaminu wstępnego połowa uiszczonej opłaty podlega zwrotowi na pisemny wniosek kandydata złożony przewodniczącemu komisji testowej.”;

11) w art. 335:
a) ust. 4 otrzymuje brzmienie:
„4. Minister Sprawiedliwości wyznacza przewodniczącego komisji testowej i jego zastępcę spośród swoich przedstawicieli. Podczas nieobecności przewodniczącego zastępca przewodniczącego jest upoważniony do podejmowania jego czynności.”,
b) po ust. 4 dodaje się ust. 4a w brzmieniu:
„4a. Komisja testowa czuwa nad prawidłowym przebiegiem egzaminu wstępnego. Przewodniczący komisji testowej kieruje jej pracami i reprezentuje ją na zewnątrz.”,
c) ust. 12 otrzymuje brzmienie:
„12. Minister Sprawiedliwości, po zasięgnięciu opinii Krajowej Rady Radców Prawnych, określi w drodze rozporządzenia:
1)tryb i termin zgłaszania kandydatów na członków komisji testowej oraz powoływania i odwoływania członków komisji testowej,
2)wysokość wynagrodzenia przewodniczącego i członków komisji testowej, uwzględniając zakres i nakład ich pracy w przygotowaniu i w trakcie egzaminu wstępnego oraz sposób wypłacania tego wynagrodzenia,
3)szczegółowy tryb i sposób przeprowadzania egzaminu wstępnego, w szczególności:
a)sposób działania komisji testowej,
b)sposób zorganizowania obsługi administracyjnej i technicznej komisji testowej przez rady okręgowych izb radców prawnych, w tym przekazywania środków, sprawowania nadzoru nad ich wydatkowaniem i rozliczania wydatków związanych z tą obsługą – uwzględniając konieczność prawidłowego i efektywnego przeprowadzenia naboru na aplikację i przebiegu egzaminu wstępnego oraz zapewnienia zachowania bezstronności pracy komisji testowej.”;

12) w art. 336 uchyla się ust. 6;

13) w art. 337 ust. 1 uchyla się pkt 4;

14) w art. 339:
a) ust. 1 otrzymuje brzmienie:
„1. Egzamin wstępny polega na rozwiązaniu testu składającego się z zestawu 150 pytań zawierających po trzy propozycje odpowiedzi, z których tylko jedna jest prawidłowa. Prawidłowość odpowiedzi ocenia się według stanu prawnego, obowiązującego w dniu egzaminu wstępnego. Kandydat może wybrać tylko jedną odpowiedź. Za każdą prawidłową odpowiedź kandydat uzyskuje 1 punkt.”,
b) ust. 3 otrzymuje brzmienie:
„3. Pozytywny wynik z egzaminu wstępnego otrzymuje kandydat, który uzyskał z testu co najmniej 90 punktów.”,
c) po ust. 5 dodaje się ust. 6 w brzmieniu:
„6. Dokumentację związaną z przeprowadzeniem egzaminu wstępnego, po jego zakończeniu, przewodniczący komisji testowej przekazuje właściwej radzie okręgowej izby radców prawnych, z czego sporządza się protokół. Kopię protokołu przewodniczący komisji testowej przekazuje Ministrowi Sprawiedliwości w terminie 7 dni od dnia sporządzenia.”;

15) art. 3310 otrzymuje brzmienie:
„Art. 3310. 1. Po przeprowadzeniu egzaminu wstępnego komisja testowa ustala wynik kandydata w drodze uchwały i doręcza odpis uchwały kandydatowi i Ministrowi Sprawiedliwości.
2. Przewodniczący komisji testowej niezwłocznie ogłasza wyniki egzaminu wstępnego.
3. W terminie 14 dni od dnia doręczenia uchwały komisji testowej ustalającej wynik egzaminu wstępnego, kandydatowi służy odwołanie do Ministra Sprawiedliwości. Minister Sprawiedliwości rozstrzyga odwołanie w formie decyzji. Do postępowania w sprawie odwołania stosuje się odpowiednio przepisy Kodeksu postępowania administracyjnego.
4. Jeżeli w trakcie ponownego rozpoznania sprawy na skutek złożonego odwołania od wyniku egzaminu wstępnego zostanie stwierdzony błąd matematyczny popełniony przez komisję testową w trakcie ustalania wyniku egzaminu wstępnego, Minister Sprawiedliwości uchyla uchwałę i przekazuje sprawę komisji testowej do ponownego rozpoznania.
5. Minister Sprawiedliwości zawiadamia o wynikach egzaminu rady okręgowe izb radców prawnych i publikuje w Biuletynie Informacji Publicznej imiona i nazwisko oraz miejsce zamieszkania osób, które uzyskały pozytywny wynik z egzaminu.”;

16) art. 34 otrzymuje brzmienie:
„Art. 34. 1. Pracownikowi wpisanemu na listę aplikantów radcowskich przysługuje, z zachowaniem prawa do wynagrodzenia, zwolnienie od pracy w celu uczestniczenia w obowiązkowych zajęciach szkoleniowych.
2. Pracownikowi przysługuje prawo do płatnego urlopu, w wymiarze 30 dni kalendarzowych, na przygotowanie się do egzaminu radcowskiego oraz zwolnienie od pracy z zachowaniem prawa do wynagrodzenia w celu uczestniczenia w egzaminie wstępnym i radcowskim.”;

17) art. 36 otrzymuje brzmienie:
„Art. 36. 1. Minister Sprawiedliwości powołuje każdego roku , w drodze zarządzenia, zespół do przygotowywania zadań, stanów faktycznych do dokonania oceny prawnej, zwanych dalej „kazusami” i pytań na egzamin radcowski, zwany dalej „zespołem”, który opracowuje zadania oraz zestawy kazusów i pytań na egzamin radcowski.
2. W skład zespołu, wchodzą:
1) czterej radcowie prawni delegowani przez Krajową Radę Radców Prawnych,
2) czterej przedstawiciele Ministra Sprawiedliwości,
których wiedza i doświadczenie dają rękojmię prawidłowego przygotowania egzaminu radcowskiego.
3. Pracami zespołu kieruje przewodniczący lub w przypadku jego nieobecności zastępca, powołani przez Ministra Sprawiedliwości spośród osób, o których mowa w ust. 2 pkt 2.
4. Obsługę administracyjno-biurową zespołu zapewnia Minister Sprawiedliwości.
5. Członkom zespołu przysługuje wynagrodzenie, którego wysokość ustalana jest w drodze odrębnych umów.
6. Nie później, niż 90 dni przed terminem egzaminu, przewodniczący zespołu podaje do publicznej wiadomości na stronie internetowej Ministerstwa Sprawiedliwości oraz w Biuletynie Informacji Publicznej ustalony przez zespół i zatwierdzony przez Ministra Sprawiedliwości wykaz tytułów aktów prawnych, według stanu prawnego obowiązującego w dniu ogłoszenia, stanowiących podstawę opracowania zadań, kazusów i pytań na egzamin radcowski.
7. Do wydrukowania i doręczenia zadań oraz zestawów kazusów i pytań poszczególnym komisjom egzaminacyjnym, o których mowa w art. 361 ust. 1 nie stosuje się przepisów ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. – Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2006 r. Nr 164, poz. 1163, z późn. zm.7), jeżeli wartość zamówienia jest mniejsza niż kwoty określone w przepisach wydanych na podstawie art. 11 ust. 8 tej ustawy.
7. Minister Sprawiedliwości po zasięgnięciu opinii Krajowej Rady Radców Prawnych określi w drodze rozporządzenia, tryb i sposób przygotowywania, przechowywania oraz przekazywania komisjom, o których mowa w art. 362 ust. 1, zadań oraz zestawów kazusów i pytań na egzamin radcowski, tryb i sposób ustalenia wykazu tytułów aktów prawnych, o którym mowa w ust. 6 oraz tryb i sposób zapewnienia obsługi administracyjno-biurowej zespołu, mając na uwadze konieczność zabezpieczenia tych zadań oraz zestawów kazusów i pytań przed nieuprawnionym ujawnieniem.
9. Minister Sprawiedliwości określi, w drodze rozporządzenia, tryb i sposób udzielenia zamówienia, którym mowa w ust. 7, zapewniając zachowanie uczciwej konkurencji oraz równe traktowanie wykonawców, mając na uwadze konieczność zabezpieczenia zadań oraz zestawów kazusów i pytań przed ich nieuprawnionym ujawnieniem.”;

18) art. 361 otrzymuje brzmienie:
„Art. 361. Do egzaminu radcowskiego może przystąpić osoba, która odbyła aplikację radcowską i otrzymała zaświadczenie o jej odbyciu oraz osoba, o której mowa w art. 25 ust. 2.”;

19) art. 362 otrzymuje brzmienie:
„Art. 362. 1. Egzamin radcowski przeprowadzają komisje egzaminacyjne do przeprowadzenia egzaminu radcowskiego, zwane dalej „komisjami egzaminacyjnymi”, w składzie 8 członków powoływane na obszarze właściwości jednej lub kilku okręgowych izb radców prawnych. Przepisy art. 331 ust. 1a stosuje się odpowiednio.
2. Kadencja komisji egzaminacyjnej trwa 2 lata.
3. Członków komisji egzaminacyjnych powołuje się spośród specjalistów z dziedzin prawa w zakresie bloków przedmiotowych, o których mowa w art. 367 ust. 2, których wiedza i doświadczenie dają rękojmię prawidłowego przebiegu egzaminu.
4. W skład komisji egzaminacyjnych delegują Minister Sprawiedliwości – 4 egzaminatorów i 4 zastępców egzaminatorów, Krajowa Rada Radców Prawnych – 4 radców prawnych jako egzaminatorów i 4 radców prawnych jako zastępców egzaminatorów.
5. Minister Sprawiedliwości powołuje, w drodze zarządzenia, komisje egzaminacyjne na obszarze właściwości jednej lub kilku okręgowych izb radców prawnych i zastępców egzaminatorów z danego bloku przedmiotowego, a także wskazuje, po uzgodnieniu z Krajową Radą Radców Prawnych, przewodniczącego komisji egzaminacyjnej i jego zastępcę.
6. Komisja egzaminacyjna czuwa nad prawidłowym przebiegiem egzaminu radcowskiego. Przewodniczący komisji egzaminacyjnej kieruje jej pracami i reprezentuje ją na zewnątrz.
7. Członek komisji egzaminacyjnej podlega wyłączeniu z prac komisji egzaminacyjnej przyczyn określonych w art. 337 na czas przeprowadzania egzaminu radcowskiego. W przypadku konieczności wyłączenia egzaminatora z prac komisji egzaminacyjnej lub zaistnienia przeszkody uniemożliwiającej jego udział w pracach komisji egzaminacyjnej, w skład komisji egzaminacyjnej wchodzi zastępca egzaminatora z danego bloku przedmiotowego. Niemożność udziału egzaminatora w pracach komisji egzaminacyjnej stwierdza przewodniczący komisji egzaminacyjnej.
8. Członkowie komisji egzaminacyjnych składają oświadczenia, o których mowa w art. 337, w terminie 7 dni po upływie terminu do składania zgłoszenia o dopuszczenie do egzaminu.
9. Egzamin radcowski przeprowadza się raz w roku, w terminie wyznaczonym przez Ministra Sprawiedliwości w porozumieniu z Krajową Radą Radców Prawnych. Część pisemna i ustna egzaminu rozpoczyna się równocześnie w tych samych terminach.
10. W przypadku zaistnienia przeszkody uniemożliwiającej przeprowadzenie egzaminu przez komisję egzaminacyjną w terminie, o którym mowa w ust. 9, Minister Sprawiedliwości po zasięgnięciu opinii Krajowej Rady Radców Prawnych wyznacza dodatkowy termin przeprowadzenia egzaminu przez tę komisję egzaminacyjną. Przewodniczący komisji egzaminacyjnej zawiadamia zdających o dodatkowym terminie egzaminu listem poleconym oraz obwieszcza na tablicy ogłoszeń w siedzibie wyznaczonej okręgowej izby radców prawnych.
11. Minister Sprawiedliwości po zasięgnięciu opinii Krajowej Rady Radców Prawnych ustala, w drodze zarządzenia, regulamin przeprowadzenia egzaminu radcowskiego.
12. Art. 33 5 ust. 7 – 11 stosuje się odpowiednio.
13. Środki na obsługę administracyjną i techniczną komisji egzaminacyjnych są pokrywane z budżetu państwa, z części której dysponentem jest Minister Sprawiedliwości.
14. Minister Sprawiedliwości, po zasięgnięciu opinii Krajowej Rady Radców Prawnych, określi w drodze rozporządzenia:
1)tryb i termin zgłaszania kandydatów na członków komisji egzaminacyjnej oraz powoływania i odwoływania członków komisji egzaminacyjnej,
2)rodzaj dokumentów, o których mowa w art. 363 ust. 4 pkt 3, 5 – 7,
3)wysokość wynagrodzenia przewodniczącego i członków komisji egzaminacyjnej, uwzględniając zakres i nakład ich pracy w przygotowaniu i w trakcie egzaminu radcowskiego oraz sposób wypłacania tego wynagrodzenia;
4)szczegółowy tryb i sposób przeprowadzania egzaminu radcowskiego, w szczególności:
a)sposób działania komisji egzaminacyjnej,
b)sposób zorganizowania obsługi administracyjnej i technicznej komisji egzaminacyjnej przez okręgowe izby radców prawnych, w tym przekazywania środków, sprawowania nadzoru nad ich wydatkowaniem i rozliczania wydatków związanych z tą obsługą – uwzględniając konieczność prawidłowego i efektywnego przeprowadzenia egzaminu oraz zapewnienia zachowania bezstronności pracy komisji egzaminacyjnej;
5)szczegółowy sposób wydawania poświadczenia o wyniku i ocenie egzaminu radcowskiego oraz jego wzór.”;

20) art. 363 otrzymuje brzmienie:
„Art. 363 1. W terminie do dnia 31 maja każdego roku Minister Sprawiedliwości w porozumieniu z Krajową Radą Radców Prawnych zamieszcza w dzienniku o zasięgu ogólnopolskim i w Biuletynie Informacji Publicznej ogłoszenie o egzaminie radcowskim, w którym podaje w szczególności:
1)termin złożenia wniosku o dopuszczenie do egzaminu radcowskiego, zwanego dalej „wnioskiem”,
2)właściwość miejscową każdej z komisji i adres jej siedziby,
3)termin rozpoczęcia części pisemnej i ustnej egzaminu radcowskiego,
4)wysokość opłaty za egzamin radcowski.
2. Wniosek mogą złożyć w siedzibie komisji egzaminacyjnej aplikanci radcowscy, którzy odbyli aplikację radcowską przeprowadzoną przez radę okręgowej izby radców prawnych, w której powołano komisję egzaminacyjnej oraz osoby uprawnione do przystąpienia do egzaminu radcowskiego bez odbycia aplikacji, zamieszkałe na terenie właściwości komisji egzaminacyjnej. Rady okręgowych izb radców prawnych, każdego roku, w terminie 7 dni od zakończenia aplikacji, przekazują właściwej terytorialnie komisji oraz Ministrowi Sprawiedliwości listę osób, które odbyły aplikację radcowską.
3. Osoby, które odbyły aplikację radcowską, dołączają do wniosku zaświadczenie o odbyciu aplikacji radcowskiej oraz dowód uiszczenia opłaty za egzamin radcowski.
4. Osoby uprawnione do przystąpienia do egzaminu radcowskiego bez odbycia aplikacji, dołączają do wniosku odpowiednio:
1)kwestionariusz osobowy,
2)życiorys,
3)dokument zaświadczający uzyskanie stopnia naukowego doktora nauk prawnych,
4)oryginał dyplomu ukończenia wyższych studiów prawniczych w Rzeczypospolitej Polskiej i uzyskania tytułu magistra lub zagranicznych studiów prawniczych uznanych w Rzeczypospolitej Polskiej albo jego urzędowy odpis,
5)dokumenty zaświadczające co najmniej 5-letni okres zatrudnienia, o którym mowa w art. 25 ust. 2 pkt 2, na stanowiskach referendarza sądowego albo asystenta sędziego,
6)dokumenty zaświadczające co najmniej 6-letni okres zatrudnienia lub wykonywania wymagających wiedzy prawniczej czynności bezpośrednio związanych ze świadczeniem pomocy prawnej przez radcę prawnego lub adwokata na podstawie umów cywilnoprawnych w kancelarii radcy prawnego, spółce cywilnej, jawnej, partnerskiej, komandytowej, o której mowa w art. 8 ust. 1 lub kancelarii adwokackiej, zespole adwokackim, spółce cywilnej, jawnej, partnerskiej, komandytowej, o której mowa w art. 4a ustawy z dnia 26 maja 1982 r. – Prawo o adwokaturze,
7)dokumenty zaświadczające co najmniej 6-letni okres zatrudnienia w urzędach organów administracji publicznej lub wchodzących w skład administracji rządowej jednostkach organizacyjnych powołanych na podstawie odrębnych ustaw i wykonywania wymagających wiedzy prawniczej czynności odpowiadających świadczeniu pomocy prawnej przez radcę prawnego lub adwokata,
8)dokumenty zaświadczające zdanie egzaminu sędziowskiego, prokuratorskiego lub notarialnego,
9)informację o niekaralności z Krajowego Rejestru Karnego, opatrzoną datą nie wcześniejszą niż miesiąc przed złożeniem wniosku,
10)dowód uiszczenia opłaty za egzamin radcowski;
11)3 zdjęcia.
5. Osoby, uprawnione do przystąpienia do egzaminu w zakresie bloków przedmiotowych, z których uzyskały ocenę negatywną, dołączają do wniosku posiadane poświadczenia o wyniku i ocenie egzaminu radcowskiego oraz dowód uiszczenia opłaty za egzamin radcowski.
6. Wniosek powinien być złożony najpóźniej w terminie 45 dni przed dniem rozpoczęcia egzaminu radcowskiego. Przepisy art. 333 ust. 4 – 9 stosuje się odpowiednio.”;

21) w art. 364 ust. 1 otrzymuje brzmienie:
„1. Kandydat uiszcza opłatę za egzamin radcowski, która stanowi dochód budżetu państwa. W przypadku wydania postanowienia o pozostawieniu zgłoszenia bez rozpoznania, wydania decyzji odmawiającej dopuszczenia do udziału w egzaminie radcowskim albo złożenia pisemnego oświadczenia kandydata o odstąpieniu od udziału w egzaminie radcowskim, nie później niż 14 dni przed terminem egzaminu połowa uiszczonej opłaty podlega zwrotowi na pisemny wniosek kandydata złożony przewodniczącemu komisji egzaminacyjnej.”;

22) art. 365 – 368 otrzymują brzmienie:
„Art. 365. 1. Egzamin radcowski polega na sprawdzeniu przygotowania prawniczego osoby przystępującej do egzaminu radcowskiego, zwanej dalej „zdającym”, do samodzielnego i należytego wykonywania zawodu radcy prawnego, w tym wiedzy z zakresu prawa i umiejętności jej praktycznego zastosowania.
2. Egzamin radcowski składa się z części pisemnej i ustnej.
3. Egzaminatorzy dokonują oceny przy zastosowaniu następującej skali ocen: celujący (6), bardzo dobry (5), dobry (4), dostateczny (3) – oceny pozytywne oraz niedostateczny (2) – ocena negatywna.
4. Część pisemna trwa 3 kolejne dni i polega na rozwiązaniu zadań, po jednym z zakresu: prawa administracyjnego, prawa cywilnego i prawa gospodarczego, w oparciu o opracowane na potrzeby egzaminu akta lub przedstawiony stan faktyczny. Każde z zadań rozwiązywane jest innego dnia w ustalonej wyżej kolejności. Czas na rozwiązanie zadania wynosi 6 godzin..
5. Podczas części pisemnej egzaminu radcowskiego zdający może korzystać z tekstów aktów prawnych i komentarzy oraz orzecznictwa. Zdający nie może posiadać urządzeń służących do przekazu lub odbioru informacji.

Art. 366. 1. Oceny rozwiązania każdego z zadań dokonują niezależnie od siebie dwaj egzaminatorzy z dziedzin prawa, których dotyczy praca pisemna, biorąc pod uwagę w szczególności zachowanie wymogów formalnych, właściwość zastosowanych przepisów prawa i umiejętność ich interpretacji, poprawność zaproponowanego przez zdającego sposobu rozstrzygnięcia problemu z uwzględnieniem interesu strony, którą zgodnie z zadaniem reprezentuje. 2. Egzaminator może wystawić ocenę negatywną, jeżeli z treści rozwiązania zadania wynika brak przygotowania zdającego do samodzielnego wykonywania zawodu radcy prawnego. 3. Każdy z egzaminatorów sprawdzających pracę pisemną wystawia ocenę i sporządza pisemne uzasadnienie wystawionej oceny i przekazuje niezwłocznie przewodniczącemu komisji egzaminacyjnej, który załącza wszystkie uzasadnienia ocen dotyczące prac zdającego do protokołu z przebiegu egzaminu radcowskiego. Art. 367. 1. Warunkiem dopuszczenia do części ustnej egzaminu jest zaliczenie części pisemnej przez uzyskanie co najmniej 5 ocen pozytywnych z trzech zadań części pisemnej egzaminu. 2. Część ustna przeprowadzana jest w następujących blokach przedmiotowych: 1)blok karny – materialne i procesowe prawo karne, materialne i procesowe prawo wykroczeń oraz postępowanie w sprawach nieletnich, 2)blok cywilny – materialne i procesowe prawo cywilne, prawo rodzinne i opiekuńcze, prawo gospodarcze, w tym prawo upadłościowe i naprawcze, spółki prawa handlowego, prawo pracy i ubezpieczeń społecznych, 3)blok administracyjny – materialne i procesowe prawo administracyjne, postępowanie przed sądami administracyjnymi oraz postępowanie egzekucyjne w administracji, 4)blok ustrojowy – prawo europejskie, prawo konstytucyjne, prawo o ustroju sądów i prokuratur oraz innych organów ochrony prawnej działających w Rzeczypospolitej Polskiej, zasady działania samorządu radcowskiemu, warunków wykonywania zawodu radcy prawnego i etyki tego zawodu, ocenianych odrębnie przez dwóch egzaminatorów, specjalistów z danego bloku przedmiotowego. 3. Część ustna w blokach, o których mowa w ust. 2 pkt 1 – 3, polega na rozwiązaniu kazusów zawartych w wylosowanym zestawie przed egzaminatorami z tego bloku przedmiotowego. Zestaw z każdego z bloków składa się z 5 kazusów, dotyczących dziedzin prawa, które blok ten obejmuje. W tej części egzaminu zdający może korzystać z tekstów aktów prawnych, udostępnionych przez komisję. Po wylosowaniu każdego z zestawów zdający może przygotować się do odpowiedzi na wylosowany zestaw przez 15 minut. 4. Część ustna w bloku, o którym mowa w ust. 2 pkt 4, polega na udzieleniu odpowiedzi na wylosowany zestaw pytań przed egzaminatorami z tego bloku przedmiotowego. Zestaw składa się z 5 pytań, dotyczących dziedzin prawa, które blok ten obejmuje. Po wylosowaniu zestawu zdający może przygotować się do odpowiedzi przez 15 minut. 5. Egzaminatorzy mogą zadawać pytania dodatkowe, związane tematycznie z dziedzinami prawa, które dany blok obejmuje. 6. Rozwiązanie przez zdającego zestawu kazusów lub odpowiedzi zdającego na pytania ocenianie są przy zastosowaniu skali ocen, o której mowa w art. 365 ust. 3. 7. Przewodniczący komisji egzaminacyjnej zarządza, każdego dnia po zakończeniu egzaminu, posiedzenie w celu stwierdzenia przez komisję egzaminacyjną wyników zdających, które niezwłocznie ogłasza. Komisja egzaminacyjna ustala wynik zdającego w drodze uchwały. 8. Przebieg części ustnej egzaminu radcowskiego jest utrwalany za pomocą aparatury dźwiękowej. Elektroniczny nośnik na którym utrwalono przebieg ustnej części egzaminu radcowskiego stanowi załącznik do protokołu, o którym mowa w art. 369 ust. 1.

Art. 368. 1. Pozytywny wynik z egzaminu radcowskiego otrzymuje zdający, który po zaliczeniu części pisemnej uzyskał w części ustnej z każdego z bloków przedmiotowych co najmniej ocenę dostateczną. Przepis art. 365 ust. 3 stosuje się odpowiednio.
2. Komisja ustala ocenę egzaminu adwokackiego na podstawie ocen uzyskanych w części pisemnej i ustnej w następujący sposób:
1)celująca – jeżeli średnia arytmetyczna wystawionych ocen wynosi 5,51 do 6,00,
2)bardzo dobra – jeżeli średnia arytmetyczna wystawionych ocen wynosi 4,51 do 5,50,
3)dobra – jeżeli średnia arytmetyczna wystawionych ocen wynosi 3,51 do 4,50,
4)dostateczna – jeżeli średnia arytmetyczna wystawionych ocen wynosi 3,00 do 3,50,
5)niedostateczna – jeżeli choćby jedna ocena z części ustnej jest niedostateczna.
3. Komisja egzaminacyjna wydaje zdającemu poświadczenie o wyniku i ocenie egzaminu radcowskiego oraz uzyskanych ocenach w części pisemnej i ustnej, które podpisuje przewodniczący i członkowie komisji egzaminacyjnej. Odpis poświadczenia komisja przesyła Ministrowi Sprawiedliwości, Prezesowi Krajowej Rady Radców Prawnych oraz dołącza do akt osobowych zdającego.
4. Minister Sprawiedliwości publikuje w Biuletynie Informacji Publicznej imiona i nazwisko oraz miejsce zamieszkania osób, które uzyskały pozytywny wynik z egzaminu.”;

23) w art. 369 ust. 2 otrzymuje brzmienie:
„2. Dokumentację związaną z przeprowadzeniem egzaminu po jego zakończeniu wraz z elektronicznym nośnikiem zapisu egzaminu przewodniczący komisji egzaminacyjnej przekazuje właściwej radzie okręgowej izby radców prawnych, z czego sporządza się protokół. Kopię protokołu z przebiegu egzaminu oraz kopię protokołu z przekazania dokumentacji przewodniczący komisji egzaminacyjnej przekazuje Ministrowi Sprawiedliwości w terminie 7 dni od dnia sporządzenia.”;

24) po art. 369 dodaje się art. 3610 w brzmieniu:
„Art. 3610. 1. W przypadku ponownego przystąpienia do egzaminu radcowskiego, zdający, który uzyskał negatywny wynik z egzaminu radcowskiego otrzymując z części ustnej oceny pozytywne przynajmniej z jednego bloku przedmiotowego, przystępuje tylko do części ustnej w zakresie bloku lub bloków przedmiotowych, z których uzyskał oceny negatywne.
2. Zdający, o którym mowa w ust. 1, przystępuje do egzaminu radcowskiego przed komisją egzaminacyjną powołaną na obszarze właściwości tej samej izby radców prawnych, przed którą poprzednio zdawał egzamin radcowski.
3. Pozytywny wynik z egzaminu radcowskiego otrzymuje zdający, który uzyskał w części ustnej egzaminu radcowskiego z wszystkich bloków przedmiotowych, co najmniej oceny dostateczne.”;

25) w art. 60:
a) pkt 8 lit. c otrzymuje brzmienie:
„c) zasad odbywania aplikacji radcowskiej,”,
b) po pkt. 12 kropkę zastępuje się przecinkiem i dodaje się pkt 13 w brzmieniu:
„13) współdziałanie z Ministrem Sprawiedliwości, w zakresie określonym w ustawie, w sprawach dotyczących egzaminu radcowskiego,”;

Art. 3. W ustawie z dnia 14 lutego 1991 r. – Prawo o notariacie (Dz. U. z 2002 r. Nr 42, poz. 369, z późn. zm.8) wprowadza się następujące zmiany:

1) w art. 12:
a) § 2 otrzymuje brzmienie:
„§ 2. Do egzaminu notarialnego składanego przed komisją, o której mowa w art. 71b § 1 lub 1a, bez odbycia aplikacji notarialnej, mogą przystąpić:
1)doktorzy nauk prawnych,
2)osoby, które przez okres co najmniej 5 lat w okresie nie dłuższym niż 10 lat przed złożeniem wniosku o dopuszczenie do egzaminu zatrudnione były na stanowisku referendarza sądowego lub asystenta sędziego,
3)osoby, które po ukończeniu wyższych studiów prawniczych przez okres co najmniej 6 lat w okresie nie dłuższym niż 10 lat przed złożeniem wniosku o dopuszczenie do egzaminu wykonywały w kancelarii notarialnej, na podstawie umowy o pracę lub umowy cywilnoprawnej, wymagające wiedzy prawniczej czynności bezpośrednio związane z czynnościami wykonywanymi przez notariusza,
4) osoby, które po dniu 1 stycznia 1991 r. zdały egzamin sędziowski, prokuratorski, adwokacki lub radcowski w zakresie, w którym ustawowo określony przedmiot zdanego przez nich egzaminu jest różny od zakresu prawa określonego w art. 71b § 3,
5) osoby, które po ukończeniu wyższych studiów prawniczych przez okres co najmniej 6 lat w okresie nie dłuższym niż 10 lat przed złożeniem wniosku o dopuszczenie do egzaminu zatrudnione były w urzędach organów administracji publicznej lub wchodzących w skład administracji rządowej jednostkach organizacyjnych powołanych na podstawie odrębnych ustaw i wykonywały wymagające wiedzy prawniczej czynności odpowiadające świadczeniu pomocy prawnej przez adwokata lub radcę prawnego.”,
b) uchyla się § 3.

2) w art. 71 § 3 otrzymuje brzmienie:
„§ 3. Wpis na listę aplikantów notarialnych następuje na podstawie uchwały rady izby notarialnej właściwej ze względu na miejsce złożenia wniosku o wpis. Uzyskanie przez kandydata pozytywnego wyniku z egzaminu wstępnego uprawnia go do złożenia wniosku o wpis na listę aplikantów notarialnych w ciągu 2 lat od dnia egzaminu wstępnego.”;

3) w art. 71a § 1 otrzymuje brzmienie:
„§ 1. Rada izby notarialnej podejmuje uchwałę w sprawie wpisu na listę aplikantów notarialnych w terminie 21 dni od dnia złożenia wniosku.”;

4) art. 71b otrzymuje brzmienie:
„Art. 71b. § 1. Egzamin wstępny przeprowadzają komisje egzaminacyjne do spraw aplikacji notarialnej przy Ministrze Sprawiedliwości, powołane w drodze zarządzenia, zwane dalej „komisjami testowymi”. Właściwość komisji testowej obejmuje obszar właściwości jednej lub kilku izb notarialnych. Siedziba komisji mieści się w siedzibie izby notarialnej. § 1a. Minister Sprawiedliwości, nie później niż 21 dni przed wyznaczonym terminem egzaminu, może powołać na obszarze właściwości izby notarialnej więcej niż jedną komisję testową do przeprowadzenia egzaminu, jeżeli przemawiają za tym względy organizacyjne, a w szczególności duża liczba kandydatów przystępujących do egzaminu wstępnego. Art. 71f § 5 nie stosuje się.
§ 2. Minister Sprawiedliwości jest organem wyższego stopnia w stosunku do komisji.
§ 3. Egzamin wstępny polega na sprawdzeniu wiedzy kandydata na aplikanta notarialnego, zwanego dalej „kandydatem”, z zakresu: materialnego i procesowego prawa cywilnego, prawa rodzinnego i opiekuńczego, prawa gospodarczego, spółek prawa handlowego, prawa pracy i ubezpieczeń społecznych, materialnego i procesowego prawa administracyjnego, postępowania sądowoadministracyjnego, prawa finansowego, prawa prywatnego międzynarodowego, prawa konstytucyjnego oraz prawa o ustroju sądów i prokuratur, samorządu notarialnego i innych organów ochrony prawnej działających w Rzeczypospolitej Polskiej.
§ 4. Egzamin wstępny na aplikację notarialną przeprowadza się w terminie wyznaczonym przez Ministra Sprawiedliwości, raz w roku, między 3 sobotą czerwca a 2 sobotą lipca.
§ 5. W wypadku zaistnienia przeszkody uniemożliwiającej przeprowadzenie egzaminu wstępnego przez daną komisję testową w terminie, o którym mowa w § 4, Minister Sprawiedliwości wyznacza dodatkowy termin przeprowadzenia egzaminu wstępnego przez tę komisję testową, o którym przewodniczący komisji testowej zawiadamia kandydatów listem poleconym oraz obwieszcza na tablicy ogłoszeń w siedzibie wyznaczonej rady izby notarialnej. Przepisy art. 71c § 4 – 8 stosuje się odpowiednio, z wyłączeniem terminu, o którym mowa w ust. 9.”;

5) art. 71c otrzymuje brzmienie:
Art. 71c. § 1. Minister Sprawiedliwości każdego roku, w drodze zarządzenia, powołuje pięcioosobowy zespół do przygotowania pytań na egzamin wstępny dla kandydatów, zwany dalej “zespołem testowym”.
§ 2. W skład zespołu testowego wchodzi 5 osób, w tym 3 przedstawicieli Ministra Sprawiedliwości oraz 2 przedstawicieli delegowanych przez Krajową Radę Notarialną.
§ 3. Przewodniczący zespołu testowego, wyznaczony przez Ministra Sprawiedliwości spośród jego przedstawicieli, kieruje pracami zespołu testowego.
§ 4. Obsługę administracyjno-biurową zespołu testowego zapewnia Minister Sprawiedliwości.
§ 5. Członkom zespołu testowego przysługuje wynagrodzenie, którego wysokość ustalana jest w drodze odrębnych umów.
§ 6. Nie później niż 90 dni przed terminem egzaminu wstępnego, przewodniczący zespołu testowy podaje do publicznej wiadomości na stronie internetowej Ministerstwa Sprawiedliwości oraz w Biuletynie Informacji Publicznej, ustalony przez zespół testowy i zatwierdzony przez Ministra Sprawiedliwości, wykaz tytułów aktów prawnych, według stanu prawnego obowiązującego w dniu ogłoszenia, stanowiących postawę opracowania pytań testowych na egzamin wstępny.
§ 7. Zespół testowy przygotowuje jeden zestaw pytań w formie testu wyboru na egzamin wstępny dla kandydatów na aplikantów notarialnych wraz z wykazem prawidłowych odpowiedzi. Zespół testowy zapewnia zgodność wykazu prawidłowych odpowiedzi z obowiązującym stanem prawnym.
§ 8. Każda rada izby notarialnej może zgłosić zespołowi testowemu, za pośrednictwem przewodniczącego zespołu testowego, propozycję pytań.
§ 9. Sporządzony przez zespół testowy zestaw pytań oraz wykaz prawidłowych odpowiedzi, przewodniczący zespołu testowego przekazuje Ministrowi Sprawiedliwości, przy czym testowy zestaw pytań przekazuje nie później niż 50 dni przed wyznaczonym terminem egzaminu wstępnego. Minister Sprawiedliwości zapewnia wydrukowanie odpowiedniej liczby egzemplarzy zestawu pytań oraz ich doręczenie poszczególnym komisjom testowym w sposób uwzględniający konieczność ich zabezpieczenia przed nieuprawnionym ujawnieniem.
§ 10. Do wydrukowania i doręczenia testowych zestawów pytań poszczególnym komisjom testowym nie stosuje się przepisów ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. – Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2006 r. Nr 164, poz. 1163, z późn. zm.)9, jeżeli wartość zamówienia jest mniejsza niż kwoty określone w przepisach wydanych na podstawie art. 11 ust. 8 tej ustawy.
§ 11. Minister Sprawiedliwości, po zasięgnięciu opinii Krajowej Rady Notarialnej, określi, w drodze rozporządzenia, tryb i sposób zgłaszania propozycji pytań i prawidłowych odpowiedzi, przygotowywania, przechowywania oraz przekazywania komisjom testowym testowego zestawu pytań i prawidłowych odpowiedzi na egzamin wstępny, tryb i sposób zapewnienia zgodności wykazu prawidłowych odpowiedzi z obowiązującym stanem prawnym, tryb i sposób ustalania wykazu tytułów aktów prawnych, o którym mowa w § 6, oraz tryb i sposób zapewnienia obsługi administracyjno-biurowej zespołu testowego, mając na uwadze konieczność zabezpieczenia tych pytań przed ich nieuprawnionym ujawnieniem,
§ 12. Minister Sprawiedliwości określi, w drodze rozporządzenia, tryb i sposób udzielenia zamówienia, którym mowa w ust. 10, zapewniając zachowanie uczciwej konkurencji oraz równe traktowanie wykonawców, mając na uwadze konieczność zabezpieczenia pytań przed ich nieuprawnionym ujawnieniem.”;

6) w art. 71d:
a) ust. 2 otrzymuje brzmienie:
„2. Zgłoszenie, o którym mowa w § 1 pkt 1, powinno zawierać:
1)wniosek o dopuszczenie do egzaminu wstępnego,
2)kwestionariusz osobowy,
3)życiorys,
4)oryginał albo urzędowy odpis dyplomu ukończenia wyższych studiów prawniczych w Polsce i uzyskania tytułu magistra lub zagranicznych studiów prawniczych uznanych w Polsce, albo zaświadczenie o zdaniu egzaminu magisterskiego,
5)informację o niekaralności z Krajowego Rejestru Karnego opatrzoną datą nie wcześniejszą niż miesiąc przed złożeniem zgłoszenia,
6)dowód uiszczenia opłaty za egzamin wstępny, 7) 3 zdjęcia.”,
b) po ust. 2 dodaje się § 2a w brzmieniu:
„§ 2a. Zamiast oryginału albo urzędowego odpisu dyplomu ukończenia wyższych studiów prawniczych w Polsce i uzyskania tytułu magistra lub zagranicznych studiów prawniczych uznanych w Polsce, albo zaświadczenia o zdaniu egzaminu magisterskiego można również złożyć zaświadczenie, z którego wynika, iż kandydat zdał wszystkie egzaminy i odbył praktykę przewidziane w planie wyższych studiów prawniczych oraz ma wyznaczony termin egzaminu magisterskiego. Warunkiem dopuszczenia do egzaminu wstępnego takiego kandydata jest złożenie przez niego w siedzibie komisji testowej nie później niż 7 dni przed terminem egzaminu wstępnego oryginału albo urzędowego odpisu dyplomu lub zaświadczenia o zdaniu egzaminu magisterskiego.”,
c) w § 3 dodaje się zdanie:
„3. Zgłoszenie powinno być złożone przez kandydata najpóźniej 45 dni przed dniem rozpoczęcia egzaminu wstępnego, do komisji, o której mowa w § 1 pkt 2. Termin do złożenia zgłoszenia nie podlega przywróceniu.”,
d) w § 5 dodaje się zdanie 2 w brzmieniu:
„5. O pozostawieniu zgłoszenia bez rozpoznania przewodniczący komisji zawiadamia kandydata listem poleconym za poświadczeniem odbioru. Na postanowienie przysługuje zażalenie do Ministra Sprawiedliwości. Jeżeli zażalenie jest oczywiście uzasadnione, przewodniczący komisji testowej może, nie przesyłając akt Ministrowi Sprawiedliwości, uchylić zaskarżone postanowienie i sprawę rozpoznać na nowo.”;

7) w art. 71e § 1 otrzymuje brzmienie:
„§ 1. Kandydat uiszcza opłatę za egzamin wstępny, która stanowi dochód budżetu państwa. W przypadku wydania postanowienia o pozostawieniu zgłoszenia bez rozpoznania, wydania decyzji odmawiającej dopuszczenia do udziału w egzaminie wstępnym albo złożenia pisemnego oświadczenia kandydata o odstąpieniu od udziału w egzaminie wstępnym, nie później niż 14 dni przed terminem egzaminu połowa uiszczonej opłaty podlega zwrotowi na pisemny wniosek kandydata złożony przewodniczącemu komisji testowej.”;

8) w art. 71f:
a) § 4 otrzymuje brzmienie:
„§ 4. Minister Sprawiedliwości wyznacza przewodniczącego komisji i jego zastępcę spośród swoich przedstawicieli. Podczas nieobecności przewodniczącego zastępca przewodniczącego jest upoważniony do podejmowania jego czynności.”,
b) po § 4 dodaje się § 4a w brzmieniu:
„4a. Komisja testowa czuwa nad prawidłowym przebiegiem egzaminu wstępnego. Przewodniczący komisji testowej kieruje jej pracami i reprezentuje ją na zewnątrz.”,
c) § 12 otrzymuje brzmienie:
„§12. Minister Sprawiedliwości, po zasięgnięciu opinii Krajowej Rady Notarialnej, określi w drodze rozporządzenia:
1)tryb i termin zgłaszania kandydatów na członków komisji testowej oraz powoływania i odwoływania członków komisji testowej,
2)wysokość wynagrodzenia przewodniczącego i członków komisji testowej, uwzględniając zakres i nakład ich pracy w przygotowaniu i w trakcie egzaminu wstępnego oraz sposób wypłacania tego wynagrodzenia,
3)rodzaj dokumentów, o których mowa w art. 74a § 4 pkt 4 – 7,
4)szczegółowy tryb i sposób przeprowadzania egzaminu wstępnego, w szczególności:
a)sposób działania komisji testowej,
b)sposób zorganizowania obsługi administracyjnej i technicznej komisji testowej przez okręgowe rady adwokackie, w tym przekazywania środków, sprawowania nadzoru nad ich wydatkowaniem i rozliczania wydatków związanych z tą obsługą – uwzględniając konieczność prawidłowego i efektywnego przeprowadzenia naboru na aplikację i przebiegu egzaminu wstępnego oraz zapewnienia zachowania bezstronności pracy komisji testowej.”;

9) w art. 71g uchyla się § 6;

10) w art. 71h § 1 uchyla się pkt 4;

11) w art. 71j:
a) § 1 otrzymuje brzmienie:
„§ 1. Egzamin wstępny polega na rozwiązaniu testu składającego się z zestawu 150 pytań zawierających po trzy propozycje odpowiedzi, z których tylko jedna jest prawidłowa. Prawidłowość odpowiedzi ocenia się według stanu prawnego, obowiązującego w dniu egzaminu wstępnego. Kandydat może wybrać tylko jedną odpowiedź. Za każdą prawidłową odpowiedź kandydat uzyskuje 1 punkt.”,
b) § 3 otrzymuje brzmienie:
„§ 3. Pozytywny wynik z egzaminu wstępnego otrzymuje kandydat, który uzyskał z testu co najmniej 90 punktów.”,
c) po § 5 dodaje się § 6 w brzmieniu:
„§ 6. Dokumentację związaną z przeprowadzeniem egzaminu wstępnego, po jego zakończeniu, przewodniczący komisji przekazuje właściwej radzie izby notarialnej, z czego sporządza się protokół. Kopię protokołu przewodniczący komisji testowej przekazuje Ministrowi Sprawiedliwości w terminie 7 dni od dnia sporządzenia.”;

12) art. 71k otrzymuje brzmienie:
„Art. 71k § 1. Po przeprowadzeniu egzaminu wstępnego komisja testowa ustala wynik kandydata w drodze uchwały i doręcza odpis uchwały kandydatowi i Ministrowi Sprawiedliwości.
§ 2. Przewodniczący komisji testowej niezwłocznie ogłasza wyniki egzaminu wstępnego.
§ 3. W terminie 14 dni od dnia doręczenia uchwały komisji testowej ustalającej wynik egzaminu wstępnego, kandydatowi służy odwołanie do Ministra Sprawiedliwości. Minister Sprawiedliwości rozstrzyga odwołanie w formie decyzji. Do postępowania w sprawie odwołania stosuje się odpowiednio przepisy Kodeksu postępowania administracyjnego.
§ 4. Jeżeli w trakcie ponownego rozpoznania sprawy na skutek złożonego odwołania od wyniku egzaminu wstępnego zostanie stwierdzony błąd matematyczny popełniony przez komisję testową w trakcie ustalania wyniku egzaminu wstępnego, Minister Sprawiedliwości uchyla uchwałę i przekazuje sprawę komisji testowej do ponownego rozpoznania.
§ 5. Minister Sprawiedliwości zawiadamia o wynikach egzaminu rady izb notarialnych i publikuje w Biuletynie Informacji Publicznej imiona i nazwisko oraz miejsce zamieszkania osób, które uzyskały pozytywny wynik z egzaminu.”;

13) w art. 72 § 1 otrzymuje brzmienie:
„§ 1. Aplikacja notarialna polega na zaznajomieniu się aplikanta z całokształtem pracy notariusza i trwa 2 lata i 6 miesięcy. W ramach szkolenia aplikant jest obowiązany do zaznajomienia się z czynnościami sądów w sprawach cywilnych, gospodarczych i wieczystoksięgowych.”;

14) art. 74 otrzymuje brzmienie:
„Art. 74 § 1. Egzamin notarialny przeprowadzają komisje, o których mowa w art. 71b § 1 lub § 1a. Przepisy art. 71h stosuje się odpowiednio.
§ 2. Do egzaminu notarialnego może przystąpić osoba, która ukończyła aplikację notarialną i otrzymała zaświadczenie o jej odbyciu, oraz osoba, o której mowa w art. 12 § 2.
§ 3. Egzamin notarialny polega na sprawdzeniu przygotowania prawniczego osoby przystępującej do egzaminu notarialnego, zwanej dalej „zdającym”, do samodzielnego i należytego wykonywania zawodu notariusza, w tym wiedzy i umiejętności jej praktycznego zastosowania z zakresu prawa: materialnego i procesowego prawa cywilnego, prawa rodzinnego i opiekuńczego, prawa gospodarczego, spółek prawa handlowego, prawa pracy i ubezpieczeń społecznych, materialnego i procesowego prawa administracyjnego, prawa finansowego, prawa prywatnego międzynarodowego, prawa europejskiego, prawa konstytucyjnego, prawa o ustroju sądów i prokuratur, samorządu notarialnego oraz innych organów ochrony prawnej działających w Rzeczypospolitej Polskiej, a także warunków wykonywania zawodu notariusza i etyki tego zawodu.
§ 4. Egzamin notarialny składa się z części pisemnej i ustnej. Przepisy art. 71i § 1 i 2 stosuje się odpowiednio.
§ 5. Egzamin notarialny przeprowadza się raz w roku, w terminie wyznaczonym przez Ministra Sprawiedliwości. Część pisemna i ustna egzaminu rozpoczyna się równocześnie w tych samych terminach.
§ 6. W przypadku zaistnienia przeszkody uniemożliwiającej przeprowadzenie egzaminu przez komisję w terminie, o którym mowa w § 5, Minister Sprawiedliwości wyznacza dodatkowy termin przeprowadzenia egzaminu przez tę komisję, o którym przewodniczący komisji zawiadamia zdających listem poleconym oraz obwieszcza na tablicy ogłoszeń w siedzibie wyznaczonej rady izby notarialnej. Przepisy § 10 – 12 stosuje się odpowiednio.
§ 7. Minister Sprawiedliwości każdego roku powołuje, w drodze zarządzenia, zespół do przygotowania pytań i tematów na egzamin notarialny, zwany dalej „zespołem”.
§ 8. W skład zespołu wchodzi 7 osób, w tym 5 przedstawicieli Ministra Sprawiedliwości oraz dwóch przedstawicieli delegowanych przez Krajową Radę Notarialną.
§ 9. Przewodniczący zespołu, wyznaczony przez Ministra Sprawiedliwości spośród jego przedstawicieli, kieruje pracami zespołu oraz określa tryb pracy zespołu.
§ 11. Obsługę administracyjno-biurową zespołu zapewnia Minister Sprawiedliwości.
§ 12. Członkom zespołu przysługuje wynagrodzenie, którego wysokość ustalana jest w drodze odrębnych umów.
§ 13. Zespół przygotowuje tematy na część pisemną egzaminu notarialnego oraz zestawy pytań na część ustną.
§ 14. Sporządzone przez zespół tematy i zestawy pytań, przewodniczący zespołu przekazuje Ministrowi Sprawiedliwości nie później niż 50 dni przed wyznaczonym terminem egzaminu notarialnego. Minister Sprawiedliwości zapewnia wydrukowanie odpowiedniej liczby egzemplarzy tematów i zestawów pytań oraz ich doręczenie poszczególnym komisjom, w sposób uwzględniający konieczność zabezpieczenia zestawów pytań przed ich nieuprawnionym ujawnieniem.
§ 15. Do wydrukowania i doręczenia zestawów tematów i zestawów pytań poszczególnym komisjom nie stosuje się przepisów ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. – Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2006 r. Nr 164, poz. 1163, z późn. zm.10), jeżeli wartość zamówienia jest mniejsza niż kwoty określone w przepisach wydanych na podstawie art. 11 ust. 8 tej ustawy.
§ 16. Minister Sprawiedliwości, po zasięgnięciu opinii Krajowej Rady Notarialnej, określi, w drodze rozporządzenia tryb i sposób zgłaszania propozycji tematów i pytań, przygotowywania, przechowywania oraz przekazywania komisjom pytań i tematów na egzamin notarialny, tryb i sposób zapewnienia obsługi administracyjno-biurowej zespołu, mając na uwadze konieczność zabezpieczenia tych tematów i pytań przed ich nieuprawnionym ujawnieniem.
§ 17. Minister Sprawiedliwości określi, w drodze rozporządzenia, tryb i sposób udzielenia zamówienia, którym mowa w ust. 15, zapewniając zachowanie uczciwej konkurencji oraz równe traktowanie wykonawców, mając na uwadze konieczność zabezpieczenia pytań przed ich nieuprawnionym ujawnieniem”;

15) w art. 74a:
a) § 1 otrzymuje brzmienie:
„§ 1. W terminie do dnia 31 maja każdego roku Minister Sprawiedliwości zamieszcza w dzienniku o zasięgu ogólnopolskim i w Biuletynie ogłoszenie o egzaminie notarialnym, w którym podaje w szczególności:
1) termin złożenia wniosku o dopuszczenie do egzaminu notarialnego, zwanego dalej „wnioskiem”,
2)adres siedziby komisji,
3)termin przeprowadzenia przez komisję części pisemnej i ustnej egzaminu notarialnego,
4)wysokość opłaty za egzamin notarialny.”
b) § 4 otrzymuje brzmienie:
§ 4. Osoby, o których mowa w art. 12 § 2, dołączają do wniosku odpowiednio następujące dokumenty:
1)kwestionariusz osobowy,
2)życiorys,
3)oryginał dyplomu ukończenia wyższych studiów prawniczych w Rzeczypospolitej Polskiej i uzyskania tytułu magistra lub zagranicznych studiów prawniczych uznanych w Rzeczypospolitej Polskiej albo jego urzędowy odpis,
4)dokument zaświadczający uzyskanie stopnia naukowego doktora nauk prawnych lub zdanie odpowiednio egzaminu: sędziowskiego, prokuratorskiego, adwokackiego lub radcowskiego,
5)dokumenty zaświadczające co najmniej 5-letni okres zatrudnienia, o którym mowa w art. 12 § 2 pkt 2, na stanowiskach referendarza sądowego albo asystenta sędziego,
6)dokumenty zaświadczające co najmniej 6-letni okres zatrudnienia lub wykonywania wymagających wiedzy prawniczej czynności bezpośrednio związanych z czynnościami wykonywanymi przez notariusza na podstawie umów cywilnoprawnych w kancelarii notarialnej,
7)dokumenty zaświadczające co najmniej 6-letni okres zatrudnienia w urzędach organów administracji publicznej lub wchodzących w skład administracji rządowej jednostkach organizacyjnych powołanych na podstawie odrębnych ustaw i wykonywania wymagających wiedzy prawniczej czynności odpowiadających świadczeniu pomocy prawnej przez adwokata lub radcę prawnego,
8)informację o niekaralności z Krajowego Rejestru Karnego, opatrzoną datą nie wcześniejszą niż miesiąc przed jej złożeniem,
9)3 zdjęcia.

c) § 6 otrzymuje brzmienie:
„§ 6. Rady izb notarialnych, każdego roku, w terminie 7 dni od dnia zakończenia aplikacji, przekazują terytorialnie właściwej komisji oraz Ministrowi Sprawiedliwości listę osób, które odbyły aplikację notarialną.”;

16) w art. 74b § 1 otrzymuje brzmienie:
„§ 1. Kandydat uiszcza opłatę za egzamin notarialny, która stanowi dochód budżetu państwa. W przypadku wydania postanowienia o pozostawieniu zgłoszenia bez rozpoznania, wydania decyzji odmawiającej dopuszczenia do udziału w egzaminie notarialnym albo złożenia pisemnego oświadczenia kandydata o odstąpieniu od udziału w egzaminie notarialnym, nie później niż 14 dni przed terminem egzaminu połowa uiszczonej opłaty podlega zwrotowi na pisemny wniosek kandydata złożony przewodniczącemu komisji.”;

17) w art. 74f:
a) § 1 otrzymuje brzmienie:
„§ 1. Zdający, który uzyskał pozytywną ocenę z części pisemnej egzaminu notarialnego, przystępuje do części ustnej egzaminu.”,
b) po § 2 dodaje się § 2a w brzmieniu:
„§ 2a. W trakcie części ustnej egzaminu zdający może korzystać wyłącznie z tekstów aktów prawnych udostępnionych przez komisję. Po wylosowaniu zestawu zdający jest uprawniony do przygotowania się do odpowiedzi przez 30 minut.”;

18) w art. 74h po § 2 dodaje się § 3 w brzmieniu:
„§ 3. Dokumentację związaną z przeprowadzeniem egzaminu, po jego zakończeniu przewodniczący komisji przekazuje właściwej radzie izby notarialnej, z czego sporządza się protokół. Kopię protokołu przewodniczący komisji przekazuje Ministrowi Sprawiedliwości w terminie 7 dni od dnia sporządzenia.”;

19) art. 74i otrzymuje brzmienie:
„Art. 74i. § 1. Po przeprowadzeniu egzaminu notarialnego komisja ustala wynik zdającego w drodze uchwały, którą następnie ogłasza.
§ 2. Przewodniczący komisji doręcza odpis uchwały zdającemu, Ministrowi Sprawiedliwości, Prezesowi Krajowej Rady Notarialnej oraz dołącza do akt osobowych zdającego.
§ 3. Od uchwały komisji zdającemu służy odwołanie dotyczące wyniku jego egzaminu do Ministra Sprawiedliwości w terminie 14 dni od dnia jej doręczenia.
§ 4. Minister Sprawiedliwości zawiadamia o wynikach egzaminu rady izb notarialnych i publikuje w Biuletynie Informacji Publicznej imiona i nazwisko oraz miejsca zamieszkania osób, które uzyskały z egzaminu wynik pozytywny.
§ 5. Uchwała komisji o pozytywnym wyniku z egzaminu notarialnego stanowi podstawę do ubiegania się o nominowanie na stanowisko asesora notarialnego.”;

21) w art. 76 § 2 otrzymuje brzmienie:
„§ 2. Asesorem notarialnym może być osoba, która zdała egzamin notarialny i przedstawi oświadczenie notariusza o gotowości zawarcia z nim umowy o pracę.”;

22) w art. 78 w pkt 1 po lit. d dodaje się lit. e w brzmieniu:
„e) skreślenie z listy aplikantów notarialnych,”.

Art. 4. Wyrażenie „egzamin konkursowy” użyte w różnej liczbie i przypadku w ustawach, o których mowa w art. 1 – 3, zastępuje się wyrażeniem „egzamin wstępny” użytym w odpowiedniej liczbie i przypadku.

Art. 5. Wyraz „komisja” użyty w różnej liczbie i przypadku w art. 75a – 75j ustawy, o której mowa w art. 1, w art. 331 – 3310 ustawy, o której mowa w art. 2 oraz w art. 71b – 71k ustawy, o której mowa w art. 3, zastępuje się wyrazami „komisja testowa” użytymi w odpowiedniej liczbie i przypadku.

Art. 6. Przepisu art. 76b ust. 1 ustawy, o której mowa w art. 1, nie stosuje się do aplikantów adwokackich, którzy rozpoczęli aplikację przed dniem 10 września 2005 r.

Art. 7. Przepisu art. 72a § 1 ustawy, o której mowa w art. 3, nie stosuje się do aplikantów notarialnych, którzy rozpoczęli aplikację przed dniem 10 września 2005 r.

Art. 8. Osobom, które rozpoczęły aplikację przed dniem 10 września 2005 r., przysługuje zwrot opłat pobranych na podstawie art. 76b ust. 1 ustawy, o której mowa w art. 1 oraz art. 72a § 1 ustawy, o której mowa w art. 3. Opłaty zwraca organ samorządu zawodowego, na rzecz którego zostały wpłacone, na wniosek uprawnionego, w terminie 30 dni od dnia złożenia wniosku.

Art. 9. W latach 2009 i 2010 Minister Sprawiedliwości, na zasadach określonych w niniejszej ustawie, może wyznaczyć dodatkowy termin egzaminu adwokackiego i radcowskiego dla aplikantów adwokackich i radcowskich, którzy egzamin wstępny zdali w dniu 10 grudnia 2005 r.

Art. 10. Ustawa wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.

Skomentuj ten artykuł na forum

Szukaj w serwisie

Wzory pozwów, wniosków, umów i innych pism

Wiadomości i porady prawne

Konkordat między Rzeczpospolita Polską a Stolicą Apostolską

Rzeczpospolita Polska i Stolica Apostolska potwierdzają, że Państwo i Kościół katolicki są — każde w swej dziedzinie — niezależne i autonomiczne oraz zobowiązują się do pełnego poszanowania tej zasady we wzajemnych stosunkach i we współdziałaniu dla rozwoju człowieka i dobra wspólnego.

Czytaj dalej


Więcej

Porada prawna - Prenumerata RSS

Zaprenumeruj aktualności i porady

Archiwum wiadomości