Wiadomości

Nowoczesne prawo dla wydobywania gazu i ropy w Polsce

Opublikowany: lut 16, 14:17

Ministerstwo Środowiska przedstawiło dziś do konsultacji społecznych i międzyresortowych kompleksową nowelizację ustawy Prawo geologiczne i górnicze oraz 8 innych ustaw. Ministerstwo oczekuje na uwagi i opinie nt. projektu do 18 marca 2013 r.

Równocześnie rozpoczynają się konsultacje projektu zmiany rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko przedstawionego przez Generalną Dyrekcję Ochrony Środowiska.

Nowe przepisy unowocześnią system koncesyjny dla węglowodorów w Polsce. Dzięki nowym przepisom, umożliwimy szybki rozwój poszukiwań i wydobywania w szczególności gazu z formacji łupkowych. Zwiększymy tym samym produkcję gazu oraz liczbę miejsc pracy w tym sektorze gospodarki w Polsce. Jednocześnie zapewnimy dla społeczeństwa większe korzyści i bezpieczeństwo tej działalności – uzyskamy narzędzia wyboru najkorzystniejszych finansowo i najbezpieczniejszych środowiskowo ofert współpracy składanych przez sprawdzonych inwestorów branży naftowej – komentuje minister środowiska, Marcin Korolec.

Nowe prawo dla wydobywania gazu i ropy:

• unowocześnia system koncesyjny dla poszukiwania, rozpoznawania i wydobywania węglowodorów,
• umożliwia wspólne wykonywanie koncesji (dzielenie praw i obowiązków) przez kilka podmiotów dzięki formie umowy o współpracy przy wykonywaniu koncesji,
  zmniejsza liczbę koncesji z 3 do 1 i redukuje obciążenia regulacyjne dla badań geofizycznych złóż węglowodorów,
• podwyższa czterokrotnie dochody gmin z tytułu wydobycia na ich terenie oraz kreuje nowe dochody dla powiatów i województw,
• upraszcza i doprecyzowuje przepisy środowiskowe (nie tylko dla węglowodorów),
  wprowadza udział inwestora państwowego (NOKE) do działalności rozpoznawczej i wydobywczej dla węglowodorów,
• modernizuje i wzmacnia system monitorowania i kontroli prawidłowego wykonywania koncesji dla złóż węglowodorów w Polsce,
  projektuje powstanie instytucji Funduszu Pokoleń inwestującego zyski z produkcji gazu i ropy.

NOWOCZESNY I BEZPIECZNY SYSTEM KONCESJI DLA GAZU I ROPY

Piotr Wożniak, Główny Geolog Kraju i Wiceminister Środowiska wskazuje: Wybór koncesjonariuszy nastąpi tylko w drodze przetargu. Do przetargu przystąpią tylko podmioty wcześniej zakwalifikowane jako wiarygodne finansowo, posiadające technologie i doświadczenie w branży i gwarantujące działalność bez szkody dla bezpieczeństwa publicznego. Nowe przepisy pozwolą na wspólne wykonywanie koncesji (dzielenie praw i obowiązków) przez współpracujące ze sobą firmy. Państwo będzie mniejszościowym udziałowcem w działalności rozpoznawczej i wydobywczej. Udziałowcem tym będzie Narodowy Operator Kopalin Energetycznych S.A. – spółka powołana przez BGK i NFOŚiGW.

WZROST DOCHODÓW SAMORZĄDÓW

Opłaty eksploatacyjne ponoszone przez inwestorów na rzecz samorządów lokalnych za wydobywanie na ich terenie ropy i gazu wzrosną prawie czterokrotnie (np. dla gazu wysokometanowego do 24 zł za 1000 m3). Dochody te będą kierowane bezpośrednio do gmin, powiatów, województw i Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Wcześniej powiaty i województwa w ogóle nie były uwzględnione w zyskach z tego typu działalności prowadzonej na ich terenie. A dla gmin oznacza to blisko czterokrotnie wyższe dochody z tytułu wydobywania gazu na ich terenie – poinformował Minister Środowiska Marcin Korolec.

PRZYJAZNE PROCEDURY ŚRODOWISKOWE

Marcin Korolec wskazuje również na jednoczesne zmiany w przepisach środowiskowych. Upraszczamy i porządkujemy przepisy środowiskowe wychodząc naprzeciw postulatom inwestorów. Nasze wielomiesięczne doświadczenia pokazują iż procedury środowiskowe są zbyt biurokratycznie stosowane, a jednocześnie za mało precyzyjne. Teraz uzyskamy lepsze informacje i warunki bezpieczeństwa środowiska.

Piotr Woźniak dodaje: Celem tych rozwiązań jest uproszczenie procedur przy jednoczesnym doprecyzowaniu zobowiązań inwestorów. Procedura środowiskowa nie będzie już wymagana dla pogłębiania odwiertów rozpoznawczych, ani przy zmianie harmonogramu prac na koncesji. Procedura oceny środowiskowej obejmie obszar około 2 km2 i rozpocznie się dopiero wtedy, kiedy wskazana zostanie precyzyjnie lokalizacja wiercenia. Dotychczas procedura środowiskowa rozpoczynała się przed wydaniem koncesji i obejmowała nawet 1200 km2 powierzchni, co czyniło ją czasochłonną, kosztowną i mało precyzyjną. Wprowadzamy sprawdzone w Europie rozwiązania i realizujemy większość postulatów przekazywanych przez firmy z branży wydobywczej.
BEZPIECZNE EKSPLOATOWANIE ZŁÓŻ

Zostanie zmodernizowany system monitorowania i kontroli wykonywania koncesji na rozpoznawanie złóż węglowodorów i wydobywanie węglowodorów ze złóż. Generalna Inspekcja Ochrony Środowiska obejmie dodatkowe kompetencje Nadzoru Geologicznego i znacząco wesprze działania Ministra Środowiska w procesie przetargowym oraz w procesie kontroli i monitorowania wykonywania koncesji. Musimy sumiennie monitorować bezpieczne eksploatowanie złóż które przecież należą do całego społeczeństwa – stwierdził Piotr Woźniak.
Znowelizowana ustawa PGG będzie bardziej czytelna i łatwiejsza do stosowania niż jednoczesne funkcjonowanie dotychczasowego Prawa Geologicznego i Górniczego i osobnej ustawy węglowodorowej jak planowano wcześniej.
Nowe przepisy dotyczą zarówno złóż konwencjonalnych jak i niekonwencjonalnych (w formacjach łupkowych).

Projekt nowelizacji przewiduje ponadto zmiany w 8 innych ustawach, przede wszystkim w ustawie o Inspekcji Ochrony Środowiska, Prawie Ochrony Środowiska oraz ustawie o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz ocenach oddziaływania na środowisko.
Nowe uregulowania dotyczące podatków od wydobywania węglowodorów znajdą się w osobnej ustawie przygotowywanej przez Ministra Finansów. Maksymalne łączne obciążenie podatkami i opłatami (tzw. government take) wynosić będzie nie więcej niż 40 % zysków brutto z produkcji gazu i ropy
Link do projektu ustawy PGG: tutaj.

Najważniejsze zmiany wprowadzane w projekcie ustawy

Nowoczesny system koncesyjny

• zamiast 3 dotychczasowych koncesji – 1 koncesja na rozpoznawanie złóż węglowodorów i wydobywanie węglowodorów ze złóż,
• prace poszukiwawcze złóż węglowodorów (bez wierceń głębszych niż 100 m), polegające na badaniach geofizycznych nie będą wymagać posiadania koncesji,
  dotychczasowi posiadacze koncesji poszukiwawczych lub rozpoznawczych po zatwierdzeniu wytworzonej dokumentacji złoża, zachowają prawo pierwszeństwa do uzyskania koncesji wydobywczej na podobnych zasadach co dotychczas, przez 2 lata od zatwierdzenia tej dokumentacji,
• dotychczasowi posiadacze koncesji poszukiwawczych lub rozpoznawczych mogą zgłosić ofertę współpracy z NOKE, wtedy możliwe też będzie dzielone/wspólne wykonywanie koncesji przez kilka podmiotów,
• koncesje będą mogły być dzielone/wspólnie wykonywane przez kilka podmiotów które zawarły umowę o współpracy. Uczestnikiem umowy o współpracy będzie również NOKE. Ramowy kształt umowy o współpracy określi Rozporządzenie,
  przepisy o zawartości koncesji zostają doprecyzowane. Nowe koncesje będą zawierały szczegółowy harmonogram prac oraz precyzyjnie wskazany zakres i tryb przekazywania raportów z postępów i wyników prac rozpoznawczych i wydobywczych. Koncesja określi czas trwania fazy rozpoznawania złoża i fazy wydobywania ze złoża,
• nowe koncesje rozpoznawczo-wydobywcze będą wydawane na okres od 10 do 30 lat,
• posiadacz koncesji będzie miał obowiązek prowadzić stronę internetową zawierającą pełne informacje o swojej działalności oraz o kopie dokumentów koncesyjnych i pozwoleń a także mapy z zaznaczonymi miejscami działalności,
  naruszenie terminów określonych w harmonogramie koncesji oraz obowiązków raportowania będzie podstawą do cofnięcia koncesji.

Przetargi na koncesję w trzech etapach

Na wniosek Ministra Środowiska zostanie ogłoszone postępowanie przetargowe. Minister Środowiska będzie ogłaszał z wyprzedzeniem plany przetargowe na dany rok. pierwszy etap postepowania to kwalifikacja podmiotów. Na tym etapie badana będzie wiarygodność podmiotów w zakresie doświadczenia, możliwości technicznych i finansowych. Celem etapu kwalifikacji jest gwarancja, że w przetargu uczestniczą tylko podmioty które poprowadzą działalność bezpiecznie dla ochrony środowiska, zdrowia i życia ludzi, efektywnie i w sposób zrównoważony będą eksploatować złoża oraz swoją działalnością nie zagrożą bezpieczeństwu publicznemu. W etapie kwalifikacji współpracować będą organy odpowiedzialne za bezpieczeństwo państwa (np. Komisja Nadzoru Finansowego), w drugim etapie uczestniczą tylko podmioty zakwalifikowane po pierwszym etapie. W drugim etapie podmioty konkurować będą technologią rozpoznawania i wydobywania, metodami zarządzania i organizacji działalności, zakresem i tempem planowanych prac rozpoznawczych i wydobywczych, wysokością oferowanego wynagrodzenia dla Skarbu Państwa z tytułu użytkowania górniczego oraz wysokością udziału NOKE w zyskach i kosztach prac w ramach umowy o współpracy, wybrane w przetargu podmioty podpisywać będą między sobą umowę o współpracy, tworząc konsorcjum eksploatacyjne. Uczestnikiem umowy będzie także NOKE. Udział NOKE w kosztach nie może być wyższy niż 5% kosztów prac w tym robót geologicznych wynikających z koncesji. Minimalny poziom udziału NOKE w zyskach konsorcjum i maksymalny udział w kosztach określony zostanie już w ogłoszeniu przetargowym, ramowy kształt umowy o współpracy określi rozporządzenie, w ramach umowy o współpracy wskazywany będzie podmiot pełniący funkcję operatora koncesji, który reprezentować będzie uczestników umowy przed organami: koncesyjnym, nadzoru górniczego i nadzoru geologicznego i poprowadzi sprawy konsorcjum. Operatorem koncesji nie będzie NOKE, jeśli podmioty wykonujące koncesję przestaną spełniać warunki kwalifikacji, koncesja będzie odbierana, udzielenie koncesji będzie opiniowane przez właściwego terytorialnie wójta gminy, przeniesienie koncesji w wyniku sukcesji generalnej czy zmian właścicielskich podmiotu posiadającego koncesję np. w drodze podziału, połączenia, nabycia przedsiębiorstwa upadłego odbywać się będzie jedynie za zgodą organu koncesyjnego.

Narodowy Operator Kopalin Energetycznych (NOKE)

NOKE zostanie utworzone przez Bank Gospodarstwa Krajowego i Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w formie Spółki Akcyjnej. BGK i NFOŚIGW będą jedynymi akcjonariuszami NOKE S.A., kapitał NOKE finansowany będzie ze środków budżetu państwa, w wysokości co najmniej równej dochodom budżetu państwa uzyskiwanym z tytułu wynagrodzenia za użytkowanie górnicze i z tytułu rozporządzania prawem do informacji geologicznej należącej do Skarbu Państwa oraz ze środków NFOŚiGW, członków Rady Nadzorczej NOKE powoływać będą Minister Finansów, Minister Środowiska i Minister Skarbu Państwa, Zarząd NOKE powoływany będzie przez Radę Nadzorczą NOKE, organem doradczym Zarządu NOKE w sprawach opiniowania udziału NOKE w konkretnych projektach działalności rozpoznawczej i wydobywczej będzie Komitet Inwestycyjny. Komitet składać się będzie z wybitnych przedstawicieli nauki i praktyki z zakresu górnictwa, geologii, prawa i ekonomii.

Dochody samorządów z opłat eksploatacyjnych za wydobywanie ropy i gazu
opłaty eksploatacyjne trafią bezpośrednio do gmin (60%), powiatów i województw (po 15%) i NFOŚiGW (10%), opłaty z tytułu wydobycia gazu wzrosną blisko czterokrotnie i o tyle wzrosną dochody z tej opłaty dla gmin, opłata z tytułu wydobytego gazu ziemnego wysokometanowego wzrośnie z 6,06 zł do 24 zł za 1000 m3, opłata z tytułu wydobytego gazu ziemnego zaazotowanego wzrośnie z 5,04 zł do 20 zł za 1000 m3, opłata z tytułu wydobytej ropy naftowej wzrośnie z 35,87 zł do 50 zł za tonę, nowe stawki i podział opłat wejdą w życie najwcześniej w 2015 r.

Procedury środowiskowe

decyzje środowiskowe w zakresie rozpoznawania złóż węglowodorów i wydobywania węglowodorów będą precyzyjne, a ich uzyskanie będzie szybsze i mniej kosztowne, organizacje ekologiczne zgłaszające chęć uczestniczenia w postepowaniu o udzielenie decyzji środowiskowej (nie tylko w sprawie rozpoznawania i wydobywania węglowodorów) muszą prowadzić swoją działalność statutową co najmniej 12 miesięcy przed wszczęciem postępowania do którego chciałyby przystąpić, procedura tzw. oceny środowiskowej dotycząca rozpoznawania i wydobywania węglowodorów obejmować będzie obszar w promieniu maksymalnie 500 m od granicy planowanej lokalizacji wierceń,
procedury środowiskowe dotyczące rozpoznawania i wydobywania węglowodorów będą prowadzone przez Regionalne Dyrekcje Ochrony Środowiska (w zaopiniowaniu przez właściwe terytorialnie organy gmin), decyzje środowiskowe będą wymagane nie przed uzyskaniem koncesji na rozpoznawanie lub wydobywanie węglowodorów jak dotychczas, ale przez wydaniem decyzji o planie ruchu zakładu górniczego lub decyzji inwestycyjnej, kiedy wybrane będzie precyzyjnie miejsce wierceń rozpoznawczych lub wydobywczych. W związku z tym decyzje te dotyczyć będą obszaru około 2 km kw. a nie jak dotychczas nawet 1200 km kw., co uczyni decyzje bardziej precyzyjnymi, decyzje środowiskowe nie będą wymagane przy zmianach koncesji polegających na zmianie głębokości otworu wiertniczego, zmianie terminów i harmonogramu działalności, zmianie podmiotu wykonującego koncesję, odwierty rozpoznawcze (w fazie rozpoznawania złóż węglowodorów) do głębokości 5000 m nie będą wymagać decyzji środowiskowej. Odwierty produkcyjne (w fazie wydobywania węglowodorów ze złóż) wymagają pełnej procedury i decyzji środowiskowej niezależnie od głębokości odwiertu. (zmiana wynikająca z projektu zmiany rozporządzenia zaprezentowanego przez Generalną Dyrekcję Ochrony Środowiska).

Fundusz Pokoleń

Fundusz Pokoleń rozpocznie działalność w 2019 roku, zasilany będzie środkami z części zysku NOKE, Fundusz Pokoleń będzie inwestował środki maksymalnie rentownie i bezpiecznie, Fundusz Pokoleń decyzją Rady Ministrów wykorzystywać będzie środki na a) wspieranie innowacyjnego potencjału polskiej gospodarki poprzez inwestycje w edukację, szkolnictwo wyższe, naukę, badania i rozwój, b) wsparcie solidarności wielopokoleniowej poprzez wsparcie systemu emerytalnego, c) wspieranie ochrony zdrowia i życia ludzkiego.

Monitorowanie i kontrola eksploatacji złóż węglowodorów

Generalna Inspekcja ochrony Środowiska zostanie przekształcona w Generalną Inspekcję Ochrony Środowiska i Nadzoru Geologicznego (GIOŚiNG),
GIOŚiNG będzie monitorował i kontrolował bieżące wykonywanie obowiązków wynikających z udzielonych koncesji,
GIOŚiNG będzie monitorował gospodarkę złożami węglowodorów na terenie Polski,
GIOŚING będzie prowadził na wniosek organu koncesyjnego postepowania przetargowe poprzedzające udzielenie koncesji na rozpoznawanie złóż węglowodorów i wydobywanie węglowodorów ze złóż,
GIOŚiNG wspólnie z państwową służbą geologiczną którą pełni Państwowy Instytut Geologiczny-PIB poprowadzi system informatyczny GEOINFONET, który będzie gromadził integrował i przetwarzał informacje przekazywane przez podmioty prowadzące działalność rozpoznawczą i wydobywczą oraz informacje znajdujące się w Centralnym Archiwum Geologicznym.

Źródło: www.mos.gov.pl

Skomentuj ten artykuł na forum