Wiadomości

Fundusze strukturalne - meandry rozliczeń finansowych

Opublikowany: wrz 2, 08:47

W odniesieniu do pojawiających się w ostatnim czasie publikacji prasowych, Ministerstwo Rozwoju Regionalnego przedstawia wyjaśnienie dotyczące sposobu obliczania i prezentacji danych dotyczących kontraktacji oraz wykorzystania przez Polskę funduszy strukturalnych na lata 2004-2006.

W jaki sposób są monitorowane i czemu służą wskaźniki wykorzystania środków finansowych z funduszy strukturalnych?

Na lata 2004-2006 Polska otrzymała alokację funduszy strukturalnych w wysokości ok. 8,6 mld euro. Kwota ta będzie wypłacana beneficjentom do końca 2008 r., a nawet do kwietnia 2009 r. (w przypadku działań przewidujących udzielanie pomocy publicznej). Pomimo że końcowe rozliczenia z Komisją Europejską potrwają co najmniej do 2010 r., to 2008 r. jest kluczowym momentem w procesie zamykania pomocy.

Od początku 2008 r. Ministerstwo Rozwoju Regionalnego, w ścisłej współpracy z Ministerstwem Finansów, precyzyjnie monitoruje stopień gotowości poszczególnych programów do końcowego rozliczenia. Celem jest zapewnienie optymalnego wykorzystania środków przyznanych przez UE Polsce na lata 2004-2006.

Jest to o tyle istotne, że fundusze strukturalne mają stałą wartość wyrażoną w euro i w tej walucie dokonywane są rozliczenia z Komisją Europejską, zaś umowy z beneficjentami zawierane są i rozliczane w złotych. Sytuacja taka wymaga bieżącego przeliczania wartości przyznanych środków i ich wykorzystania z uwzględnieniem zmian kursu euro. W ciągu ostatnich 4 lat złoty umocnił się w stosunku do euro o ok. 30 proc., co w oczywisty sposób rzutuje na wartość funduszy przyznanych przez UE wyrażoną w złotych.

Z powodu wspomnianej „dwuwalutowości” funduszy strukturalnych w Polsce, od początku wdrażania programów informacje na temat poziomu procentowego absorpcji były podawane z adnotacją dotyczącą kursu złotego wobec euro, po jakim dokonywano przeliczeń. Przy prezentacji procentowego wykorzystania alokacji stosowano uproszczoną metodę, polegającą na przeliczaniu alokacji na złote w oparciu o bieżący kurs euro. Należy jednak pamiętać, ze wydatki poświadczane na przestrzeni ostatnich lat wobec Komisji Europejskiej były przeliczane według kursu obowiązującego w chwili składania wniosku o płatność do Komisji. Dlatego wykorzystanie środków było zawsze równolegle śledzone wg tzw. kursów faktycznych, po których na przestrzeni ostatnich lat wydatki były certyfikowane wobec Komisji. Obecnie, przed końcowym rozliczeniem i wobec znaczących zmian kursu złotego względem euro, postanowiono skupić się już przede wszystkim na monitorowaniu wydatków wg faktycznych kursów.

Ile środków pozostało jeszcze do wydatkowania?

Należy jednocześnie podkreślić, że żadna ze wspomnianych metod nie wpływa na bezwzględną wartość wydatków już wypłaconych beneficjentom w złotych. Na dzień 31 lipca 2008 r. z kont programowych wypłacono 26,9 mld zł. Natomiast kwota pozostająca do wypłacenia (wyrażona w złotych) będzie uzależniona od faktycznego kursu złotego jaki będzie obowiązywał kolejnych miesiącach, aż do czasu złożenia do Komisji Europejskiej wniosków o płatności końcowe.

Ogółem, do końca lipca 2008 r. certyfikowano do Komisji Europejskiej kwotę wydatków w wysokości 6,32 mld euro, co stanowi 73,53 proc. alokacji na lata 2004-2006. Oznacza to, że w celu wykorzystania 100 proc. alokacji należy w okresie kwalifikowalności wydatków wypłacić beneficjentom kwotę 2,275 mld euro.

W jakim celu zastosowano nadkontraktację środków?

Mechanizm nadkontraktacji, a więc zawarcia umów z beneficjentami na kwotę przekraczającą 100 proc. alokacji dla programu, jest stosowany we wszystkich państwach członkowskich, także w tych, które należą do strefy euro. Za jego zastosowaniem i wysokością przemawiają bowiem nie tyle zmiany kursu, ale przede wszystkim poziom oszczędności pojawiających się podczas realizacji programów, wynikających m.in. z zaniechania realizacji projektów, niższych kosztów ich realizacji lub też np. z nieprawidłowości poniesionych wydatków. Celem nadkontraktacji jest zatem zrealizowanie projektów o takiej wartości wydatków, która zapewni możliwość certyfikowania do Komisji Europejskiej co najmniej 100 proc. alokacji na lata 2004-2006. Podobnie, jak ma to miejsce w odniesieniu do procentowego wykorzystania alokacji, poziom kontraktacji w ramach programów jest ściśle monitorowany, a zakontraktowanie środków ponad 100 proc. alokacji jest każdorazowo poprzedzone analizą dotychczasowych oszczędności w projektach i ustaleniem optymalnego poziomu kontraktacji, gwarantującego maksymalne wykorzystanie środków w programie.

Źródło: www.mrr.gov.pl

Skomentuj ten artykuł na forum