Wiadomości

Gowin: zwiększenie autonomii uczelni kluczowe w Ustawie 2.0.

Opublikowany: cze 19, 13:51

– Owocem bezprecedensowych nie tylko w Polsce, ale także w Europie konsultacji prowadzonych ze środowiskiem akademickim są rozwiązania, które mają przemożny wpływ na projekt ustawy, nierzadko istotnie zmieniający sposób myślenia resortu nauki – powiedział podczas ostatniej konferencji programowej NKN wicepremier Jarosław Gowin.

Bez skrócenia kadencji i z większą autonomią

Dziewiąta konferencja programowa poświęcona ustrojowi uczelni jest ostatnim tego typu spotkaniem przed Narodowym Kongresem Nauki, który odbędzie się w Krakowie 19 i 20 września tego roku. Właśnie na nim minister nauki i szkolnictwa wyższego zaprezentuje właściwy projekt Ustawy 2.0. Dziś szef resortu nauki rozwiewał wątpliwości, które narosły podczas dyskusji nad koncepcjami ustroju i zarządzania na uczelniach. – Debacie nad reformą tego obszaru towarzyszą stosunkowo liczne, w porównaniu do innych tematów, mity co do rzekomych intencji resortu nauki. Pierwszy mit dotyczy skrócenia kadencji organów uczelni oraz ciał przedstawicielskich – np. konferencji rektorów. Chciałbym jednoznacznie podkreślić, że nowa ustawa wejdzie w życie bez naruszania kadencji – zaznaczył na wstępie Gowin. – Drugim mitem jest przekonanie, że Ustawa 2.0. doprowadzi do ograniczenia autonomii uczelni. Nic bardziej mylnego. Jednym z kluczowych celów zmian będzie właśnie poszerzenie autonomii uczelni – stwierdził minister.

Uczelnia – więcej autonomii i więcej odpowiedzialności

Do czterech ustaw, których materia będzie włączona do Ustawy 2.0 – czyli ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym, ustawy o stopniach i tytule, ustawy o zasadach finansowania nauki oraz ustawy o kredytach i pożyczkach studenckich – wydanych jest aż 80 rozporządzeń. Resort nauki chce ograniczyć tę liczbę o co najmniej połowę. – Ustawa 2.0 zmniejszy radykalnie liczbę przepisów wykonawczych, które przy zbyt dużej ich liczbie przyczyniają się do braku stabilności prawa oraz pogłębiania problemu biurokracji – powiedział Gowin.

Aby tego dokonać, należy przenieść dużą część zagadnień regulowanych w ustawach i aktach wykonawczych do statutu uczelni. – To oznacza z jednej strony poszerzenie autonomii szkół wyższych, a z drugiej – zwiększenie poziomu odpowiedzialności całego środowiska akademickiego za wypracowanie rozstrzygnięć odpowiednich dla wspólnoty danej uczelni. Ta zmiana wymaga od środowiska akademickiego zwiększenia umiejętności samoregulacyjnych – zaznaczył wicepremier.

W statucie uczelni określone zostaną wszelkie regulacje dotyczące wewnętrznej organizacji uczelni:

- uczelnia (a nie jej wydziały) stanie się faktycznym podmiotem systemu szkolnictwa wyższego i nauki;
- uczelnia (a nie wydziały) będzie przedmiotem ewaluacji działalności naukowej w przekroju poszczególnych dyscyplin;
- uprawnienia do prowadzenia studiów i nadawania stopni naukowych będą przypisane uczelniom, a nie ich jednostkom organizacyjnym;

Wzmocnienie organów centralnych

Przesunięcie ciężaru zarządzania na poziom całej uczelni musi pociągnąć za sobą wzmocnienie jej organów centralnych. Naturalną tego konsekwencją jest konieczność refleksji nad wyłanianiem władz uczelni i kompetencjami poszczególnych organów. – W tym momencie za jednoznacznie rozstrzygniętą kwestię należy uznać pozostawienie kompetencji w zakresie wyboru władz uczelni środowisku akademickiemu. To zapewni realizację konstytucyjnej zasady autonomii uczelni – zaznaczył minister nauki. Wicepremier Gowin zaprezentował również nowe rozwiązania dotyczące ustroju uczelni i jej zarządzania, prosząc jednocześnie uczestników konferencji o namysł nad ministerialnymi propozycjami.

Proponowane zmiany:

Stworzenie rady uczelni – to robocza nazwa nowego organu kolegialnego, którego jedną z kompetencji byłby wybór rektora uczelni, przy czym – cały skład organu byłby wybierany przez wspólnotę akademicką – np. senat.
Nadanie nowych kompetencji rektorom – które byłyby jednoznacznie oddzielone od zadań senatu uczelni.
Gowin: udział studentów w zarządzaniu uczelniami to standard europejski
– Wciąż wiele emocji wywołuje udział studentów w zarządzaniu uczelniami. Dlatego też chciałbym w tym momencie przeciąć spekulacje, które pojawiły się w środowiskowych dyskusjach. Udział studentów w zarządzaniu w szkolnictwie wyższym jest elementem tożsamości Europejskiego Obszaru Szkolnictwa Wyższego, standardem obowiązującym w Europie od ponad 15 lat – oświadczył Gowin.

Konstytucja dla nauki – wysłuchanie publiczne w sejmie

Jarosław Gowin w zakończeniu swojego wystąpienia zarysował dalszy etap prac i konsultacji nad Ustawą 2.0. – Chciałbym zapewnić, że będziemy podtrzymywać nasze niestandardowe i bardzo otwarte podejście do konsultacji ze środowiskiem akademickim. Będę zabiegał o to, aby po złożeniu projektu rządowego do sejmu odbyło się wysłuchanie publiczne w sprawie nowej ustawy – jest to wydarzenie w działalności sejmu szczególne, wciąż czekamy na pierwsze wysłuchanie publicznej w bieżącej kadencji Sejmu – zakończył wicepremier.

Źródło: www.nauka.gov.pl

Skomentuj ten artykuł na forum