Wiadomości

Założenia do projektu ustawy o zmianie ustawy o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej

Opublikowany: cze 15, 08:45

Resort kultury opracował rozwiązania, które mają usprawnić funkcjonowanie instytucji kultury i spowodować efektywniejsze wykorzystywanie środków przeznaczanych na działalność kulturalną i artystyczną. Propozycje zmian zawarto w kilku ustawach, przede wszystkim w ustawie z 25 października 1991 r. o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej, a także m.in. w ustawie o muzeach z 21 listopada 1996 r., w ustawie o bibliotekach z 27 czerwca 1997 r., w ustawie z 13 listopada 2003 r. o dochodach jednostek samorządu terytorialnego.

Do najważniejszych zmian należy utworzenie instytucji artystycznych, jako szczególnego rodzaju instytucji kultury. Zgodnie z projektem, instytucje kultury podzielono na: instytucje artystyczne (m.in.: teatry, opery, operetki, filharmonie, zespoły pieśni i tańca, orkiestry) i inne instytucje kultury (np. muzea, biblioteki, domy kultury, galerie).

Instytucji artystycznych dotyczy szereg nowych regulacji, np. planowanie pracy w ramach sezonu (a nie – jak w innych instytucjach – roku kalendarzowego). Artyści (aktorzy, muzycy, itp.) będą zatrudniani na podstawie umowy sezonowej, będącej umową na czas określony – od 1 do 5 sezonów. Nie później, niż 30 kwietnia ostatniego sezonu, na jaki umowa jest zawarta, strony umowy muszą określić zamiar jej przedłużenia lub rozwiązania. Artyści wykonawcy, legitymujący się stażem 15 lat pracy na podstawie sezonowych umów artystycznych, będą mieli po tym okresie prawo do zawarcia umowy na czas nieokreślony.

Proponuje się również uzupełnienie, w formie zapisu ustawowego, zakazu prowadzenia przez artystę działalności na rzecz innych podmiotów bez zgody pracodawcy. Może to dotyczyć na przykład aktora zatrudnionego na etacie w teatrze, a jednocześnie zamierzającego występować w filmie, w reklamie, serialu telewizyjnym itp., albo muzyka zatrudnionego w filharmonii na etacie i podejmującego dodatkową pracę. Pracodawca – czyli dyrektor teatru lub filharmonii – może taką zgodę uzależnić od uzyskania rekompensaty od podmiotu, na rzecz którego pracownik artystyczny będzie świadczył pracę, w przypadku poniesienia rzeczywistych kosztów (np. kosztów odwołania spektaklu, koncertu, kosztów dodatkowych prób i wprowadzenia jako zastępstwa nowego wykonawcy).

Zasada zatrudniania na czas określony dotyczyć będzie także dyrektorów wszystkich instytucji kultury. Zaproponowano, aby dyrektor instytucji artystycznej powoływany był na czas określony – od 3 do 5 sezonów. Dyrektorzy innych instytucji kultury (np. muzeów) byliby powoływani na czas określony – do 7 lat. Odwołanie dyrektora instytucji kultury przed upływem kadencji, określonej w umowie, będzie możliwe w ściśle określonych przypadkach, m.in.: na własną prośbę; z powodu choroby uniemożliwiającej wykonywanie obowiązków; z powodu naruszenia przepisów w związku z zajmowanym stanowiskiem; w razie odstąpienia od realizacji uzgodnionego programu działania.

Nowym rozwiązaniem jest wprowadzenie zasady, iż umowie z dyrektorem ma towarzyszyć porozumienie („kontrakt”) z organizatorem instytucji kultury (resortem kultury lub samorządem terytorialnym), w którym będą szczegółowo wskazane zobowiązania obydwu stron. Mogą one dotyczyć m.in. programu działania (np. naprawczego, liczby wystaw i premier) i szczegółowych oczekiwań ze strony organizatora i dyrektora, dotyczących funkcjonowania instytucji kultury (np. realizacji programów wieloletnich, inwestycji).

Możliwe będzie również powierzanie zarządzania instytucją kultury osobie prawnej (np. fundacji, stowarzyszeniu, organizacji pozarządowej, itp.) lub fizycznej. Powierzenie zarządzania instytucją kultury powinno odbywać się w trybie konkursu, zgodnie z ustawą o zamówieniach publicznych. Zarządzanie instytucją kultury będzie mogło być powierzane w umowie określającej szczegółowo prawa i obowiązki organizatora oraz zarządcy. Chodzi w szczególności o: warunki wynagrodzenia zarządcy, kryteria oceny pracy zarządcy, przesłanki i sposób rozwiązywania umowy, szczegółowe zasady odpowiedzialności zarządcy za powierzoną instytucję kultury, itp.

Na większą elastyczność w prowadzeniu działalności kulturalnej przez rząd i samorządy terytorialne pozwoli stworzenie możliwości łączenia różnych form organizacyjnych instytucji kultury, co powinno spowodować lepsze wykorzystanie środków finansowych, bazy lokalowej i kadr.

Łączenie różnych form działania w ramach jednej instytucji kultury jest szczególnie atrakcyjne i racjonalne w przypadku gminnych instytucji kultury. Mogłoby to dotyczyć np. połączenia teatru i galerii, orkiestry i ogniska muzycznego, a w szczególnych sytuacjach – nawet teatru i domu kultury. Oznacza to możliwość powstania jednej instytucji, w ramach której byłaby prowadzona nie tylko działalność artystyczna, ale także dotycząca edukacji i upowszechniania kultury. Proponuje się wprowadzić analogiczne rozwiązanie dotyczące możliwości utworzenia nowej instytucji kultury, której przedmiotem działalności będzie prowadzenie działalności kulturalnej (w tym działalności artystycznej) o różnym charakterze.

Możliwość łączenia różnych instytucji dotyczy również muzeów oraz bibliotek. W przypadku muzeum, połączenie z inną instytucja kultury będzie możliwe pod warunkiem stwierdzenia braku uszczerbku dla działalności muzeów i po zaopiniowaniu przez Radę ds. Muzeów. W przypadku bibliotek publicznych, warunkiem takiego połączenia ma być stwierdzenie braku uszczerbku dla dotychczas realizowanych zadań przez biblioteki oraz każdorazowa zgoda ministra kultury, wydana po zasięgnięciu opinii Krajowej Rady Bibliotecznej i odpowiedniej wojewódzkiej biblioteki publicznej.

Dla zwiększenia dostępności zasobów kultury zgromadzonych w muzeach postanowiono, że wykaz wszystkich muzeów będzie umieszczany w BIP ministra kultury. Doprecyzowano przepisy dotyczące prawa pierwokupu przysługującego muzeom rejestrowanym.

Proponowane rozwiązania nie będą wymagały dodatkowych środków z budżetów: państwa i samorządu terytorialnego.

Źródło: www.premier.gov.pl

Skomentuj ten artykuł na forum