Wiadomości

Założenia do projektu ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej nad dzieckiem

Opublikowany: lip 2, 13:09

Istotą proponowanych rozwiązań jest stworzenie spójnego systemu opieki nad dzieckiem i rodziną, jeśli ma ona trudności w wypełnianiu swoich funkcji. Chodzi o zapewnienie pomocy, która wyeliminuje groźbę zabrania dziecka rodzinie. Natomiast w sytuacji, gdyby dziecko musiało być okresowo poza rodziną, zapewni mu się szybki powrót do niej.

Kierując się tą ideą w przepisach ustawowych bardzo duży nacisk zostanie położony na działania profilaktyczne, pomagające rodzinie w prawidłowym funkcjonowaniu i zapobiegające powstawaniu patologii. Profilaktyka rodzinna ma być realizowana przede wszystkim przez gminne instytucje świadczące usługi na rzecz dziecka i rodziny. Pomoc ma być skierowana głównie do rodzin niewydolnych wychowawczo, dotkniętych przemocą, ubogich i zagrożonych ubóstwem. Profilaktyka obejmie również spokrewnione rodziny zastępcze, a także usamodzielniających się wychowanków placówek opiekuńczo-wychowawczych, rodzin zastępczych oraz rodzinnych domów dziecka.

Zgodnie z założeniami, efektywnym sposobem wspierania rodziny w wychowaniu dzieci będzie zapewnienie im pobytu w placówkach wsparcia dziennego (np. świetlicach, klubach środowiskowych, ogniskach wychowawczych). Te placówki powinny nie tylko organizować dzieciom czas wolny i pomagać w nauce, ale także współpracować z rodzicami.

Istotne znaczenie będzie miała także praca z rodziną, która decyduje o psychicznym i intelektualnym rozwoju dziecka, o jego poczuciu własnej wartości i bezpieczeństwie emocjonalnym. Praca ta ma być prowadzona m.in. w formie poradnictwa, mediacji, terapii rodzinnej, treningu umiejętności wychowawczych i terapeutycznych dla rodziców.

Planowane jest także wprowadzenie stanowiska asystenta rodzinnego do bezpośredniej pracy z rodziną. Będzie on kierowany wyłącznie do rodzin, w których sytuacja dziecka małoletniego wymaga wsparcia zewnętrznego. Jego czas pracy będzie elastyczny, nienormowany i przede wszystkim dostosowany do rytmu życia rodziny. W efekcie będzie on ponosił indywidualną odpowiedzialność za wyniki pracy z konkretną rodziną. Dzięki działalności asystenta rodzina ma osiągnąć taki poziom stabilności życiowej, który umożliwi jej wychowywanie dzieci. Nie powinien on też dopuścić do oddzielenia dzieci od rodziny. Aby jego praca przynosiła efekty ma się opiekować nie więcej niż 20 rodzinami.

Zgodnie z założeniami, w pracy z rodziną bardzo ważne będzie wsparcie środowiska lokalnego. Istotną rolę mogą odegrać sąsiedzi, rodziny zaprzyjaźnione, rodziny rówieśników dzieci. Chodzi o to, aby rodzinie w sytuacji kryzysowej, przy wypełnianiu funkcji opiekuńczych, wychowawczych i społecznych, pomogła inna rodzina z jej środowiska lokalnego, tzw. rodzina wspierająca.

W założeniach przewidziano, że wśród instytucji sprawujących pieczę zastępczą nad dzieckiem szczególne miejsce powinny zająć rodzinne formy pieczy zastępczej. Chodzi o rodziny zastępcze spokrewnione, rodziny zastępcze niespokrewnione (niezawodowe, zawodowe) oraz rodzinne domy dziecka. Mają one przewagę nad placówkami opiekuńczo-wychowawczymi nie tyko społeczną (lepiej chronią dobro dziecka), ale także ekonomiczną (koszty utrzymania są niższe).

Zakłada się, że rodzinę zastępczą spokrewnioną będą mogły tworzyć wyłącznie babcie, dziadkowie i rodzeństwo dziecka. Dotychczas mogły być to także inne osoby spokrewnione i spowinowacone z dzieckiem. Osoby te nadal będą mogły stworzyć dla dziecka rodzinę zastępczą, ale niespokrewnioną.

W założeniach przewidziano, że w zawodowych i niezawodowych rodzinach zastępczych powinno wychowywać się nie więcej niż troje dzieci. W przypadku dzieci wymagających szczególnej troski, ich liczba w rodzinie powinna zależeć od stanu ich zdrowia i możliwości rodziców zastępczych.

Zawodowe rodziny zastępcze powinny stać się docelowo, obok rodzinnych domów dziecka, podstawową formą rodzinnej pieczy zastępczej. Zakłada się zwiększenie kierowanej do nich pomocy finansowej, zatrudnienie na podstawie kilkuletniego kontraktu, a także udzielanie wsparcia merytorycznego w wychowywaniu powierzonych im dzieci (np. szkolenia, poradnictwo). Tworzone będą ponadto tzw. rodziny pomocowe, których rola sprowadzałaby się do wsparcia rodzin zastępczych lub rodzinnych domów dziecka, w sytuacji kiedy nie mogłyby one sprawować opieki nad dzieckiem, np. w czasie wyjazdu wypoczynkowego, pobytu w szpitalu czy niespodziewanych trudności w rodzinie.

Przewidywany rozwój rodzinnych form pieczy zastępczej służyć ma ograniczeniu roli placówek opiekuńczo–wychowawczych. Instytucje te mają być małymi placówkami (docelowo – do 14 dzieci), przeznaczonymi dla dzieci starszych (docelowo – od 10 roku życia), wymagających szczególnej opieki i mających trudności w przystosowaniu się do życia w rodzinie. W tych placówkach przebywałyby także dzieci wymagające specjalnej opieki medycznej (wspomaganej aparaturą medyczną), dla których ze względu na stan zdrowia nie byłoby możliwe znalezienie zawodowej rodziny zastępczej.

Założono, że organizacją i finansowaniem spokrewnionych rodzin zastępczych zajmować się będzie samorząd gminy. Natomiast za pozostałe formy pieczy zastępczej odpowiadać ma powiat, choć gmina będzie tu partycypować w kosztach pobytu dziecka. Wzrost wydatków gminy z tego tytułu znajdzie pokrycie w jej zwiększonych dochodach.

Nowe rozwiązania powinny obowiązywać od 1 stycznia 2011 r.

Źródło: www.premier.gov.pl

Skomentuj ten artykuł na forum