Wiadomości

Ustalanie okresu zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze - wyrok TK

Opublikowany: lip 11, 09:04

10 lipca 2008 r. o godz. 13.00 Trybunał Konstytucyjny rozpoznał połączone wnioski Ogólnopolskiego Porozumienia Związków Zawodowych dotyczące ustalania okresu zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, sygn. K 33/06.

Stan faktyczny i prawny:

Nowelizacja ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych z dnia 20 kwietnia 2004 r. wprowadziła przepis, w myśl którego przy ustalaniu okresu zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze nie uwzględnia się okresów niewykonywania pracy, za które pracownik otrzymał po dniu 14 listopada 1991 r. wynagrodzenie lub świadczenia z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa. Zdaniem wnioskodawcy kwestionowany przepis jest przepisem działającym wstecz, którym ustawodawca reguluje uprawnienia obywateli sięgające do 1991 roku. Osoba ubezpieczona, która przed dniem wejścia w życie kwestionowanego przepisu mogła przejść na emeryturę będzie miała naliczaną emeryturę w bardziej korzystny sposób. Natomiast osoba, która złoży taki wniosek później, mimo formalnie równych okresów pracy i ubezpieczenia, będzie miała naliczaną wysokość emerytury mniej korzystnie. Skarżony przepis, poza rozróżnieniem osób o formalnie jednakowych uprawnieniach do świadczenia emerytalnego czy rentowego, powoduje dyskryminowanie tych osób, które przebywały na urlopie macierzyńskim lub zwolnieniu wskutek choroby po 14 listopada 1991 r. W opinii wnioskodawcy naruszona została konstytucyjna zasada ochrony praw nabytych, która zakazuje arbitralnego znoszenia lub ograniczania praw podmiotowych przysługujących jednostce. Odstąpienie od tej zasady jest dopuszczalne w szczególnych okolicznościach, które – zdaniem wnioskodawcy – przy nowelizowaniu ustawy nie występowały. Ponadto przyjęcie normy prawnej odbyło się w sposób sprzeczny z zasadami techniki legislacyjnej. Kwestionowany przepis nie był przedmiotem uzgodnień Trójstronnej Komisji do Spraw Społeczno-Gospodarczych.

Trybunał Konstytucyjny orzekł, że art. 32 ust. 1a ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych jest zgodny z art. 2 i art. 32 Konstytucji.

Ustawodawca wprowadzając kwestionowany przepis nie zawarł przepisów przejściowych, tym samym wprowadzona modyfikacja może mieć zastosowanie tylko wobec osób, które nabyły prawo do wcześniejszej emerytury dopiero po wejściu w życie nowelizacji. W takiej sytuacji nie można mówić o naruszeniu praw nabytych ponieważ kwestionowany przepis nie ma zastosowania wobec osób, które przed jego wejściem w życie nabyły prawo do wcześniejszej emerytury na warunkach art. 32 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. W przypadku tych osób organ rentowy wydał już decyzję potwierdzającą nabycie tego prawa na starych zasadach, a żaden przepis ustawy nowelizującej nie upoważnia do zmiany tych decyzji. Natomiast przyjęty w nowej zasadzie zakaz zaliczania do okresu zatrudnienia okresów niewykonywania pracy, za które pracownik otrzymał po 14 listopada 1991 r. wynagrodzenie lub świadczenia z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa jest wyrazem skorzystania przez ustawodawcę ze swobody w regulowaniu stosunków prawnych. Tym samym nie można mówić o działaniu prawa wstecz, ani o naruszeniu praw słusznie nabytych. Nie można też stwierdzić naruszenia konstytucyjnej zasady równości i związanej z nią zasady sprawiedliwości społecznej, ponieważ po wejściu w życie nowelizacji wszyscy nabywający prawo do wcześniejszej emerytury na warunkach art. 32 ustawy o emeryturach i rentach z FUS zostali objęci jednolitą regułą.

Źródło: www.trybunal.gov.pl

Skomentuj ten artykuł na forum