Wiadomości

Rząd przyjął założenia do reformy procedury karnej

Opublikowany: maj 21, 07:59

Założenia realizują postulat przyspieszenia (o jedną trzecią) i usprawnienia postępowania karnego zawarty w exposé premiera Donalda Tuska.

Przyjęte w dokumencie rozwiązania przewidują wyeliminowanie i skrócenie niektórych procedur sądowych oraz rezygnację z prowadzenia kosztownych dla Skarbu Państwa przesłuchań świadków i powoływania biegłych. Wpłynie to na przyspieszenie procesu postępowania karnego oraz jego skrócenie.

Najważniejsze propozycje zmian służących skróceniu postępowań:

• Strony będą przeprowadzać dowody przed sądem i do nich ma należeć przede wszystkim inicjatywa dowodowa. W wyjątkowych przypadkach sąd będzie mógł to przeprowadzać z urzędu. Pozycja oskarżonego i pokrzywdzonego zostanie wzmocniona przez szerszy dostęp do obrońcy i pełnomocnika. Zgodnie z propozycjami – obrońca i pełnomocnik mają być wyznaczani z urzędu na wniosek strony (obciążenie kosztami materialnymi z tytułu obrony lub pełnomocnictwa będzie zależeć od wyniku procesu sądowego). Oskarżony i pokrzywdzony będą w szerszym niż dotąd stopniu pouczani o przysługujących im uprawnieniach i dokonywanych przez nich wyborach. Zdaniem resortu sprawiedliwości, zmiany te pozwolą skoncentrować się na najistotniejszych dowodach dla stron i zmniejszyć liczbę stosowanych obecnie czynności postępowania sądowego. Akta przekazane z prokuratury mają zawierać jedynie niezbędne dowody.

• Rozszerzenie możliwości zakończenia postępowania na podstawie konsensu uczestniczących w nim stron – chodzi o zgodę oskarżonego, prokuratora, sądu i pokrzywdzonego na zastosowanie określonej sankcji karnej (chodzi o zgodę wyrażoną na etapie śledztwa lub dochodzenia w każdym występku, zgodę wyrażoną przed sądem w przypadku każdego przestępstwa, także zbrodni). Zdaniem projektodawców, umożliwi to rezygnację z rozprawy lub czynności dowodowych, co przełoży się na skrócenie czasu postępowań i ograniczenie ich kosztów.

Rezygnacja (w niektórych sytuacjach) z udziału oskarżonego w rozprawie. Będzie to związane z odpowiednim pouczeniem stron. Ograniczona będzie ponadto: zasada obowiązkowego odczytywania dowodów przez sąd (będzie to obowiązkowe tylko w przypadku, gdy strona nie była z tym zapoznana) oraz odczytywanie przez sąd aktu oskarżenia.

Zmienią się także przepisy dotyczące składu sądu – w większej niż do tej pory liczbie przypadków sąd będzie orzekał jednoosobowo. Dotyczy to również składu sądu odwoławczego orzekającego w sprawach, w których postępowanie przygotowawcze zakończyło się dochodzeniem. Ponadto referendarze sądowi w postępowaniu karnym będą mogli wykonywać niektóre czynności zamiast sędziów, chodzi np. o postanowienia i zarządzenia dotyczące kosztów procesu.

Ograniczenie zatrzymań i aresztów – wykluczone będzie zastosowanie tymczasowego aresztu w przypadku przestępstw zagrożonych karą pozbawienia wolności do 2 lat. Ponadto zmienią się zasady dotyczące stosowania zabezpieczenia majątkowego.

Ograniczenie liczby spraw rozpoznawanych w procesie karnym (zmiany w ustawie Kodeks karny). Chodzi tu o rozwiązania dotyczące przede wszystkim umorzenia postępowania karnego w sprawach, w których doszło do naprawienia szkody wyrządzonej przez sprawcę. Często koszt takiego postępowania przekracza wartość tego mienia. Zmiana poziomu penalizacji w przestępstwach przeciwko: bezpieczeństwu w komunikacji oraz mieniu (podniesienie granicy kwotowej między przestępstwem a wykroczeniem) wpłynie w sposób znaczący na ograniczenie liczby spraw rozpoznawanych w procesie karnym oraz przyniesie wymierne oszczędności.

Źródło: www.premier.gov.pl

Skomentuj ten artykuł na forum