Wiadomości

Rząd proponuje radykalną reformę kodeksu karnego

Opublikowany: kwi 24, 11:04

Zaostrzenie kar za najpoważniejsze przestępstwa, poszerzenie granic obrony koniecznej oraz wprowadzenie odpowiedzialności 15-latków za wszystkie zbrodnie i ciężkie występki – to główne zmiany w Kodeksie karnym zaproponowane przez rząd. – Jest to właściwie nowy Kodeks karny. Dzięki zmianom będziemy mieć narzędzia walki z przestępczością nieporównywalnie większe niż dotychczas. Wytoczyliśmy najcięższe działa – wyjaśnił premier Jarosław Kaczyński. Projekt nowelizacji Kodeksu karnego jest realizacją programu wyborczego z 2005 r.

Za najpoważniejsze przestępstwa grozić ma od 15 do 25 lat. Zmiana ta wpłynie na wymiar tzw. kary łącznej. Będzie ją można orzec m.in. do 30 lat pozbawienia wolności. Ponadto projekt nowelizacji zaostrza kary dla nieletnich przestępców w wieku 15-17 lat. – Zdemoralizowani przestępcy będą zagrożeni niemal jak dorośli – zapowiedział szef rządu. W inny niż dotychczas sposób będą traktowane osoby zmuszone do zastosowania obrony koniecznej. Przekroczenie jej granic, o ile nie będzie rażące, nie będzie przestępstwem, co pozwoli na umorzenie sprawy już przez prokuratora. Minister sprawiedliwości Zbigniew Ziobro przekonywał, że osoba zaatakowana musi mieć prawo do skutecznej obrony, także we własnym domu. – Osoba zaatakowana będzie się mogła bronić zgodnie z zasadą “mój dom – moja twierdza”. Zaczynamy wprowadzać myślenie w interesie ofiar przestępstwa – zapowiedział minister. Propozycje rządowe zakładają również, że sąd będzie każdorazowo orzekał o przepadku auta prowadzonego przez pijanego kierowcę. Ponadto obowiązkowa będzie publikacja wizerunków nietrzeźwych kierowców, sprawców wypadków.

Projekt nowelizacji przewiduje także, że maksymalna kara grzywny wzrośnie dziesięciokrotnie i będzie mogła być wymierzona do kwoty 7,2 mln zł. Zdaniem Zbigniewa Ziobry ma to pomóc to w walce z przestępczością gospodarczą.

Aby chronić dzieci przed pedofilią rząd proponuje, aby za przestępstwo uznać podszywanie się pod rówieśników dziecka w celu jego zwabienia. Sposób ten jest często stosowany przez pedofilii w Internecie. Ponadto karane będzie propagowanie treści pedofilskich.

Zaostrzenie odpowiedzialności karnej za najcięższe przestępstwa, zwłaszcza te popełniane z użyciem przemocy zorganizowanej, wzmocnienie ochrony pokrzywdzonego, poszerzenie granic obrony koniecznej, zwiększenie odpowiedzialności nieletnich, zaostrzenie przepisów o recydywie oraz skuteczne zwalczanie nowych zjawisk przestępczych przewiduje projekt nowelizacji Kodeksu karnego.
Jedną z najważniejszych zmian jest zaostrzenie kar, zwłaszcza za przestępstwo przeciwko zdrowiu i życiu oraz z użyciem przemocy. Na przykład, projekt przewiduje, że zabójstwo, w celu utrudnienia postępowania, świadka, policjanta, prokuratora, sędziego będzie karane karą 25 lat albo dożywotnim pozbawieniem wolności. Przestępstwem staje się także przygotowanie do zbrodni zabójstwa (dotychczas niekarane), a także przyjęcie zlecenia zabójstwa. Umyślne spowodowanie ciężkiego uszkodzenia ciała, np. pozbawienie człowieka wzroku czy słuchu, stanie się zbrodnią i będzie zagrożone karą od 5 do 25 lat (obecna sankcja od roku do lat 10). Gwałt ze szczególnym okrucieństwem lub popełniony na szkodę dziecka poniżej lat 15 będzie zagrożony karą od 5 do 25 lat. Tak samo karany będzie rozbój z bronią w ręku, lub zabór pojazdu z bronią w ręku.

Wyeliminowano karę 25 lat pozbawienia wolności jako odrębny jej rodzaj. Wydłużono natomiast karę terminowego pozbawienia wolności – od 1 miesiąca do 25 lat, co oznacza, że będzie możliwe wymierzenie kary w przedziale pomiędzy 15 a 25 lat. Będzie to miało znaczenie w sprawach o szczególnie ciężkie przestępstwa, np. zbrodnia zabójstwa.

Nowością jest możliwość orzekania kary pozbawienia wolności poniżej jednego miesiąca w przypadku drobnych przestępstw: krótkoterminową karę pozbawienia wolności wymierzać się będzie w wymiarze tygodniowym.

Jeżeli chodzi o wymierzenie kary ograniczenia wolności, to projekt wydłuża możliwość jej stosowania z obecnego roku do lat 2. Wzrosną znacznie możliwości wymierzenia surowej grzywny: maksymalna wysokość kary grzywny rośnie do 7,2 miliona złotych z obecnych 720 tysięcy.

Sąd będzie mógł orzec zakaz przedterminowego zwolnienia, w tym wobec osób skazanych na karę dożywocia. W ten sposób do polskiego prawa wprowadza się możliwość orzeczenia kary izolującej sprawcę na zawsze.

W przypadku drobnych przestępstw, o przedterminowe zwolnienie będą mogli ubiegać się skazani na kary do 2 lat już po odbyciu jednej czwartej, a nie jak dotąd połowy wymierzonej kary, z tym że nie dotyczy to osób, które popełniły przestępstwa z użyciem przemocy albo były uprzednio karane za przestępstwo umyślne lub podobne nieumyślne.

W toku procesu karnego sąd będzie mógł orzec środek karny w postaci pozbawienia praw rodzicielskich lub opiekuńczych w wypadku skazania za przestępstwo popełnione przeciwko rodzinie lub na szkodę małoletniego. Pozbawienie praw rodzicielskich i opiekuńczych będzie orzekane na okres od roku do 10 lat. Orzeczenie to sąd karny przekaże właściwemu sądowi rodzinnemu.

Projekt noweli przywraca tzw. recydywę ogólną. Zabieg ten ma wpłynąć na zaostrzenie kar. Fakt, że osoba była już wcześniej karana, będzie traktowany jako okoliczność obciążająca. Natomiast wobec osób ponownie popełniających podobne przestępstwo umyślne (recydywa specjalna), dolna granica kary musi zostać obostrzona aż do górnej granicy zagrożenia powiększonej o połowę. Sprawcy popełniający ponownie umyślne przestępstwo przeciwko życiu lub zdrowiu, gwałt, rozbój albo inne przestępstwo z użyciem przemocy, będą karani surowiej, zarówno poprzez zaostrzenie dolnej, jak i górnej granicy kary. Wobec wielokrotnych recydywistów, dolna granica kary będzie podlegać podwojeniu. Ponadto, wobec takich osób nie będzie można stosować warunkowego zawieszenia wykonania kary.
Zaostrzeniu ulegną sankcje za przestępstwa o charakterze terrorystycznym, takie jak: przejęcie kontroli nad samolotem, nielegalny obrót środkami wybuchowymi czy gromadzenie środków finansowych w celu przygotowania zamachu terrorystycznego. Dla sprawców tych przestępstw przewidziano kary od 3 do 15 lat pozbawienia wolności. Jeszcze wyższe sankcje, bo od 5 do 25 lat, przewidziano dla sprawców podobnych zbrodni, w efekcie których nastąpiło bezpośrednie zagrożenie dla życia lub zdrowia ludzi.

Zaostrzeniu ulegną także sankcje za udział w zorganizowanej przestępczości. Najwyższa sankcja, od lat 5 do 25, przewidziana jest za założenie lub kierowanie grupą o charakterze zbrojnym lub terrorystyczną.

Zostanie utworzony Fundusz Pomocy Ofiarom Przestępstw jako państwowy fundusz celowy. Na Fundusz będą przekazywane m.in. nawiązki i świadczenia pieniężne, które obecnie są rozdzielane pomiędzy instytucje, fundacje oraz stowarzyszenia. Ze środków Funduszu finansowana będzie pomoc ofiarom przestępstw w postaci pomocy prawnej, psychologicznej, specjalistycznego leczenia lub rehabilitacji. Na rzecz ofiar przestępstw sąd będzie także zasądzał od sprawcy obowiązek naprawienia szkody oraz zadośćuczynienia za krzywdę.

Nowelizacja ma zwiększyć uprawnienia obywateli do stosowania obrony koniecznej w sytuacjach bezprawnego zamachu na ich dobra prywatne. Chodzi o odparcie bezprawnego zamachu związanego z wdarciem się do domu, mieszkania, lokalu, pojazdu lub na ogrodzony teren. W tym przypadku a także, gdy przekroczenie granic obrony koniecznej nastąpiło pod wpływem strachu lub silnego wzburzenia, broniący się nie będzie podlegał karze, a postępowanie karne będzie umarzane już przez prokuratora na etapie przygotowawczym.. Obecnie prokurator musi skierować akt oskarżenia do sądu, a dopiero sąd może odstąpić od wymierzenia kary.

Projekt obejmuje także szereg istotnych zmian dotyczących nieletnich. Osoby, które ukończyły 15 lat, mają być odpowiedzialne za wszystkie zbrodnie i najpoważniejsze występki. Ponadto osoby nieletnie, które już raz były skazane, będą dalej zawsze odpowiadać na zasadach kodeksu karnego. Projekt znosi ograniczenie górnej granicy kary, jaką można wymierzyć nieletniemu, pozostawiając możliwość nadzwyczajnego złagodzenia kary.

W zmienionym Kodeksie pojawią się surowsze sankcje stosowane wobec pijanych kierowców. Sąd będzie musiał orzec przepadek samochodu prowadzonego przez sprawcę przestępstwa, jeżeli był on pod wpływem alkoholu lub środków odurzających albo uciekł
z miejsca wypadku. Jeżeli pojazd mechaniczny nie stanowi własności kierowcy, orzeczenie będzie dotyczyło przepadku równowartości pojazdu.

Ponadto, projekt przewiduje obowiązkową publikację wizerunków nietrzeźwych kierowców, sprawców wypadków. Nowy środek karny w postaci opublikowania wizerunku sprawców zwiększy represyjność kary i będzie stosowany także wobec sprawców przestępstw szczególnie niebezpiecznych oraz szczególnie uciążliwych społecznie, np. złodziei kieszonkowych czy oszustów. Ich zdjęcia będą opublikowane na stronie internetowej Ministerstwa Sprawiedliwości.

Aby chronić dzieci przed pedofilią projekt wprowadza nowy typ przestępstwa penalizujący często stosowany w Internecie sposób działania pedofilii. Chodzi o podszywanie się pod rówieśników dzieci w celu ich zwabienia (dotychczas niekarane). Ponadto karane będzie propagowanie treści pedofilskich.

Nowym rozwiązaniem jest zakaz wstępu na masowe imprezy także sportowe, zarówno krajowe, jak i zagraniczne. Będzie on orzekany wobec sprawców przestępstw związanych z imprezami masowymi. Złamanie zakazu będzie traktowane jako przestępstwo. Karane będzie również posiadanie w miejscu publicznym noża lub innego niebezpiecznego przedmiotu w okolicznościach wskazujących na zamiar użycia.

Projekt wprowadza także przestępstwo kradzieży kieszonkowej (zagrożenie od roku do lat 10), która dotychczas karana była na ogół jako wykroczenie.

Źródło: www.kprm.gov.pl

Skomentuj ten artykuł na forum