Wiadomości

Rola i znaczenie protokołów w procedurze karnej

Opublikowany: gru 10, 10:20

W kpk, który obowiązywał do 1 stycznia 1979 roku istniała zasada, że protokół stanowił wyłączny dowód zachowania form postępowania, chyba że udowodniono jego świadomy fałsz. Jeżeli jednak taki protokół nie został skutecznie zakwestionowany to nabierał on wyłącznej mocy dowodowej i nie można było twierdzić, że w istocie było inaczej niż zapisano w protokole.

Obecnie i dotyczy to również poprzedniego kpk z 1969 roku nie ma takiej normy prawnej. Protokół wprawdzie nadal stanowi podstawowy dowód zachowania form postępowania, ale nie jest to już dowód wyłączny jak w tej przedwojennej procedurze. Obecnie niezależnie czy strony skorzystały z przysługującego im prawa kwestionowania treści protokołu czy nie skorzystały z tego prawa to w toku dalszego postępowania wolno przeprowadzać dowody przeciwko treści protokołu. Jeżeli strona uprawdopodobni niezgodność treści protokołu z rzeczywistością to sąd dopuści dowód na tę okoliczność. Dopóki jednak taki dowód nie zostanie dopuszczony i przeprowadzony i treść protokołu nie zostanie skutecznie zakwestionowana to sąd opiera się na tym protokole i musi się na nim opierać.

Tak więc w regulacji przedwojennej protokół był wyłącznym dowodem zachowania form procesowych i można było ingerować w treść protokołu tylko w drodze wniosku o sprostowanie. Jeżeli strony nie skorzystały w stosownej dacie ze sprostowania protokołu to koniec. Protokół był wówczas wyłącznym dowodem w procesie i choćby nawet zawierał oczywiste kłamstwa. W tej chwili tak nie jest. Niezależnie od instytucji sprostowania protokołu jest jeszcze bowiem możliwość wyprowadzenia dowodu przeciwko treści protokołu.

Jeżeli nie wpisano nazwisk sędziów, ławników w treści protokołu (również orzeczenia) to należy pamiętać, że taki protokół z rozprawy wolno sprostować, czyli zmienić i uzupełnić tylko na wniosek strony. Oznacza to że jeżeli sąd I instancji dostrzeże powyższy błąd to z urzędu nie może go naprawić. Jeżeli jednak strona złoży wniosek na podstawie art. 152 kpk to do chwili przekazania sprawy do instancji nadrzędnej sąd taki wniosek uwzględni i uzupełni treść protokołu. Gdy nie będzie można tego uzupełnić, bo strona nie złożyła wniosku albo upłynął już termin do jego złożenia to wtedy skutek może być taki, że grozi to uchyleniem wyroku i przekazaniem sprawy do ponownego rozpoznania.

Przy braku nazwiska przyjmuje się, że istnieją w takiej sytuacji poważne wątpliwości czy skład sędziowski był taki jak to wynika z podpisów złożonych pod orzeczeniem. Mamy więc tu sprzeczność.

Fundamentalna zasada mówi, że wprawdzie wolno sprostować zarówno orzeczenia i uzasadnienia jak również protokoły to jednak te drugie (protokoły) można sprostować zarówno pod względem formalnym jak i merytorycznym. Orzeczenia i ich uzasadnienia mogą być sprostowane tylko pod względem formalnym, bez możliwości wkraczania w meritum orzeczenia lub uzasadnienia, np. nie można w trybie sprostowania omyłki pisarskiej sprostować w miejsce słowa „winny” słowo „niewinny” albo w miejsce „25 lat” zwrot 15 lat”.

Skomentuj ten artykuł na forum

Szukaj w serwisie

Wzory pozwów, wniosków, umów i innych pism

Wiadomości i porady prawne

Konkordat między Rzeczpospolita Polską a Stolicą Apostolską

Rzeczpospolita Polska i Stolica Apostolska potwierdzają, że Państwo i Kościół katolicki są — każde w swej dziedzinie — niezależne i autonomiczne oraz zobowiązują się do pełnego poszanowania tej zasady we wzajemnych stosunkach i we współdziałaniu dla rozwoju człowieka i dobra wspólnego.

Czytaj dalej


Więcej

Porada prawna - Prenumerata RSS

Zaprenumeruj aktualności i porady

Archiwum wiadomości