Wiadomości

Przełomowy moment w rozwoju finansów publicznych – nowa ustawa o finansach publicznych

Opublikowany: wrz 21, 08:28

Likwidacja państwowych zakładów budżetowych oraz gospodarstw pomocniczych państwowych i samorządowych jednostek budżetowych, wprowadzenie stabilnych zasad wydatkowania środków publicznych oraz wdrożenie długofalowego planowania to podstawowe założenia nowej ustawy o finansach publicznych. Zmiany mają za zadanie uzdrowienie finansów państwa i dostosowanie ich do standardów Unii Europejskiej.

Dziś (18.09.2009 r.) prezydent podpisał przygotowaną przez Ministerstwo Finansów nową ustawę o finansach publicznych. – Jestem zadowolona, że ustawa wreszcie przestała być wiecznym projektem. Kiedy w sierpniu ubiegłego roku ogłaszaliśmy naszą propozycję nie wróżono nam sukcesu – mówi Elżbieta Suchocka-Roguska, wiceminister finansów. – Teraz będzie możliwe wprowadzenie oczekiwanych zmian w organizacji sektora finansów publicznych i wprowadzenie nowych rozwiązań systemowych.

Zmiana organizacji sektora to m.in. likwidacja gospodarstw pomocniczych i zakładów budżetowych. Ustawa zakłada dalsze funkcjonowanie zakładów budżetowych w sferze samorządowej wyłącznie w wybranych dziedzinach takich jak m.in. gospodarka mieszkaniowa, usługi komunalne, zaopatrzenie w energię i gaz, cmentarze. – Zmiana ta ma służyć racjonalizacji i przejrzystości finansów publicznych – zaznacza wiceminister finansów Elżbieta Suchocka-Roguska. – Z punktu widzenia finansów państwa istnienie takich zakładów budżetowych jak stawy, piekarnie czy pralnie nie ma żadnego uzasadnienia. Dlaczego podatnik ma utrzymywać ośrodki prowadzące działalność gastronomiczną czy projektujące przebieg ścieżek dydaktycznych? – dodaje wiceminister. W 2007 r. działało ponad 3100 państwowych i samorządowych gospodarstw pomocniczych i zakładów budżetowych. Wydatki samych zakładów budżetowych wyniosły w 2008 r. łącznie 8,8 mld zł przy 8,85 mld zł przychodów.

Zgodnie z nową ustawą zlikwidowane zostaną także rachunki funduszy motywacyjnych oraz instytucja rachunków dochodów własnych. Rachunki dochodów wydzielonych będą mogły posiadać wyłącznie samorządowe jednostki budżetowe prowadzące działalność na podstawie ustawy o systemie oświaty oraz państwowe jednostki budżetowe mające siedzibę poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej, nadzorowane przez ministra spraw zagranicznych.
Ponadto przestaną istnieć samorządowe fundusze celowe, w tym wojewódzkie i powiatowe fundusze gospodarki zasobem geodezyjnym i kartograficznym oraz centralny i terenowe fundusze ochrony gruntów rolnych. Natomiast państwowe fundusze celowe posiadające osobowość prawną zostaną przekształcone w państwowe fundusze celowe stanowiące wyodrębnione rachunki bankowe. Powstaną również nowe formy organizacyjno-prawne wykonujące wybrane zadania państwa, takie jak agencje wykonawcze i instytucje gospodarki budżetowej.

Nowe regulacje wprowadzają do ustawy budżetowej kolejne elementy budżetu zadaniowego. Zwiększy on sprawność, przejrzystość i efektywność wydatkowania środków publicznych oraz wzmocni kondycję polskiego sektora finansów publicznych, co jest szczególnie istotne w obliczu światowego kryzysu gospodarczego. W układzie zadaniowym sporządzany będzie m. in. Wieloletni Plan Finansowy Państwa, czyli podstawowy dokument wskazujący kierunki polityki finansowej państwa, uchwalany przez Radę Ministrów na cztery lata i podlegający corocznej aktualizacji. Informacje o stopniu realizacji Planu będą przedstawiane parlamentowi razem ze sprawozdaniem z wykonania ustawy budżetowej. Budżet zadaniowy zacznie obowiązywać również w innych jednostkach sektora finansów publicznych, takich jak agencje wykonawcze, dysponenci państwowych funduszy celowych czy państwowe osoby prawne.

Instrumentem nowoczesnego zarządzania finansami publicznymi będą także wieloletnie prognozy finansowe, przyjmowane przez jednostki samorządu terytorialnego po uzyskaniu opinii regionalnej izby obrachunkowej. Będą one obejmować okres roku budżetowego oraz co najmniej trzy kolejne lata. Minimalny okres sporządzania prognozy będzie podlegał obowiązkowemu wydłużeniu na okres, na jaki wieloletnia prognoza finansowa przewiduje limity wydatków wieloletnich.

Nowa ustawa o finansach publicznych utrzymuje 3 progi ostrożnościowe z jednoczesnym wykorzystaniem mechanizmów mających za zadanie ograniczenie wysokości długu publicznego. – Wprowadzone rozwiązania mają charakter prewencyjny i samodyscyplinujący. Rynki pozytywnie oceniają państwa, które same nakładają sobie ograniczenia i chcą trzymać deficyt w ryzach – mówi wiceminister .

Ustawa wprowadza również zmiany w gospodarowaniu środkami pochodzącymi z budżetu UE oraz krajów EFTA. Deficyt związany ze środkami europejskimi nie będzie wliczany do deficytu budżetu państwa, a jego finansowanie będzie stanowić dodatkową potrzebę pożyczkową budżetu państwa. Takie rozwiązanie wynika z faktu, że już obecnie, zgodnie z metodologią ESA’95, saldo przepływu środków pomiędzy Polską a UE w zakresie środków unijnych nie jest wliczane do bilansu sektora finansów publicznych. Natomiast przychodami pochodzącymi z nadwyżki budżetu środków europejskich może być pokryty deficyt budżetu państwa oraz inne pożyczkowe potrzeby budżetu państwa.
Ponadto od 2010 r. zostanie wyodrębniony, w ramach budżetu państwa, „budżet środków europejskich” oraz nastąpi zmiana sposobu dokonywania płatności dla beneficjentów projektów i programów. Obsługę bankową budżetu środków europejskich prowadzić będzie Bank Gospodarstwa Krajowego. Będzie on przekazywał środki finansowe na rzecz beneficjantów z rachunków otwartych w tym banku przez Ministra Finansów, z wyjątkiem wydatków dokonywanych w ramach projektów pomocy technicznej.

Kontrola nad wydatkami publicznymi ulegnie wzmocnieniu dzięki wprowadzeniu kontroli zarządczej oraz nowych regulacji dotyczących audytu wewnętrznego. Ustawa przewiduje łatwiejszy dostęp do zawodu audytora wewnętrznego w jednostkach sektora finansów publicznych oraz wprowadza instytucję komitetu audytu jako niezależnego zespołu konsultacyjno-doradczego. Chodzi o zapewnienie skutecznej kontroli zarządczej oraz zwiększenie efektywności działania audytu wewnętrznego. Zgodnie z nowymi przepisami ujednolicono definicję audytu wewnętrznego odpowiadającą normom międzynarodowym oraz podporządkowano audytorów wewnętrznych kierownikom jednostek.

Źródło:www.mf.gov.pl

Skomentuj ten artykuł na forum

Szukaj w serwisie

Wzory pozwów, wniosków, umów i innych pism

Wiadomości i porady prawne

Konkordat między Rzeczpospolita Polską a Stolicą Apostolską

Rzeczpospolita Polska i Stolica Apostolska potwierdzają, że Państwo i Kościół katolicki są — każde w swej dziedzinie — niezależne i autonomiczne oraz zobowiązują się do pełnego poszanowania tej zasady we wzajemnych stosunkach i we współdziałaniu dla rozwoju człowieka i dobra wspólnego.

Czytaj dalej


Więcej

Porada prawna - Prenumerata RSS

Zaprenumeruj aktualności i porady

Archiwum wiadomości