Wiadomości

Propozycje zmian w prawie meldunkowym - zasady rejestracji obywateli na terytorium RP

Opublikowany: kwi 10, 09:12

1. AKTUALNY STAN PRAWNY

Obowiązujący obecnie obowiązek meldunkowy oparty jest na przepisach ustawy z dnia 10 kwietnia 1974 roku o ewidencji ludności i dowodach osobistych (tj. Dz. U. z 2006 r. Nr 139, poz.993 z późn. zm.).

Zgodnie z ustawą polega na:

• zameldowaniu się w miejscu pobytu stałego lub czasowego,
• wymeldowanie się z miejsca pobytu stałego lub czasowego,
• zameldowaniu o urodzeniu dziecka,
• zameldowaniu o zmianie stanu cywilnego.

Pobyt czasowy rozgranicza się na

• pobyt czasowy krótkotrwały do 3 miesięcy
• trwający ponad 3 miesiące.

2. DOTYCHCZASOWE DOLEGLIWOŚCI W PROCEDURZE MELDUNKOWEJ

• osoba, która chce się zameldować w nowym miejscu musi osobiście stawić się w organie gminy dotychczasowego miejsca pobytu celem wymeldowania z zajmowanego do tej pory lokalu,

• aby osoba mogła się zameldować w nowym miejscu musi osobiście bądź za pośrednictwem właściciela lokalu stawić się w urzędzie,

• właściciel lokalu wypełnia formularz meldunkowy w formie papierowej, na którym on sam lub inna osoba dysponująca tytułem prawnym do lokalu potwierdza fakt pobytu osoby w tym lokalu; a następnie przedstawia do wglądu dokument potwierdzający tytuł prawny do lokalu,

• osoba każdorazowo przedstawia swój dowód osobisty lub inny dokument, potwierdzający jej tożsamość,

• w sytuacji zmiany adresu trzeba zmienić dowód osobisty,

• osoby podlegające obowiązkowi wojskowemu muszą dodatkowo przedkładać do urzędu książeczkę wojskową w celu dokonania wpisu, a organ gminy informuje właściwą Wojskową Komendę Uzupełnień,

• osoba ustnie w organie gminy zgłasza swój pobyt czasowy trwający do 3 miesięcy przy równoczesnym udziale właściciela bądź innej osoby posiadającej tytuł prawny do lokalu

UWAGA
W przypadku niedopełnienia jakiegokolwiek opisanego powyżej obowiązku meldunkowego (zameldowanie, wymeldowanie) na organie administracji publicznej ciąży obowiązek prowadzenia w tej sprawie postępowania administracyjnego zgodnie z regułami kodeksu postępowania administracyjnego, co bardzo wydłuża i komplikuje proces realizacji tego obowiązku. Procedura kończy się wydaniem decyzji administracyjnej, od której służą środki odwoławcze. W skrajnych, aczkolwiek nierzadkich wypadkach, postępowania w sprawach o wymeldowanie, z uwagi na występowanie w nich co najmniej dwóch skonfliktowanych stron, trwają latami.

3. ZAŁOŻENIA DO PROJEKTU NOWELIZACJI USTAWY

W miejsce dotychczasowego obowiązku zameldowania się na pobyt stały, czasowy trwający ponad 3 miesiące oraz czasowy do 3 miesięcy wprowadza się obowiązek zgłaszania miejsca zamieszkania z równoczesnym uproszczeniem procedur realizacji tego obowiązku.

• Dopuszcza się zgłoszenie adresu do korespondencji (w tym adresu e-mail).
• Znosi się wpisywanie adresu zamieszkania w dowodzie osobistym.
• Utrzymuje się obowiązek meldunkowy cudzoziemców spoza UE i EOG.
• Utrzymuje się obowiązek zgłaszania wyjazdu poza granicę RP.
• W rejestrach ewidencji ludności „miejsce pobytu stałego” zastępuje się formułą „miejsce zamieszkania”.

4. PROCEDURA ZMIAN W REJESTRACJI OBYWATELI

Wyrejestrowanie z poprzedniego miejsca zamieszkania nastąpi automatycznie, bez udziału osoby. Czynność tą dokona organ przyjmujący zgłoszenie nowego miejsca zamieszkania.

Obywatel zgłaszający zmianę miejsca zamieszkania informuje organ:

1. przez Internet, 2. pocztą (korespondencyjnie), 3. osobiście w urzędzie.

Procedura wiąże się zawsze z koniecznością wypełnienia formularza, niezależnie jednak od formy załatwiania (formularz elektroniczny lub papierowy).
Formularz będzie do pobrania na stronach internetowych urzędów.

W przypadku osobistego załatwiania sprawy w urzędzie, formularz elektronicznie wypełnia urzędnik i po wydrukowaniu przedkłada do podpisu osobom zgłaszającym zmianę miejsca zamieszkania.

W przypadku osób małoletnich, ubezwłasnowolnionych lub przebywających w placówkach typu dom dziecka, formularz podpisuje osoba posiadająca uprawnienie do opieki na podstawie innych przepisów prawa.

Formularz zgłoszeniowy zawiera następujące dane:

1. nazwisko i imiona, 2. nazwisko rodowe 3. imiona rodziców, 4. datę i miejsce urodzenia, 5. obywatelstwo, 6. numer i serię dowodu osobistego, wystawcę, datę wydania i ważności dowodu osobistego, 7. poprzednie miejsce zamieszkania, 8. nowe miejsce zamieszkania, 9. adres do korespondencji (w tym e-mailowy), 10. klauzulę o uprzedzeniu o odpowiedzialności karnej osoby zgłaszającej fakt pobytu (art.233 kk), 11. podpis osoby zgłaszającej (przy zgłoszeniu internetowym wymagany podpis elektroniczny).

UWAGA
Dla cudzoziemców proponuje się wprowadzenie innego formularza zgłoszeniowego z uwagi na inny zakres danych możliwych do zweryfikowania na podstawie paszportu lub innego dokumentu stwierdzającego tożsamość i obywatelstwo.

5. KORZYŚCI PROPONOWANYCH ZMIAN DLA OBYWATELA

1. zniesienie wpisywania adresu zamieszkania w dowodzie osobistym → przyniesie wymierne korzyści finansowe (zmniejszy liczbę wydawanych dowodów osobistych), 1. uproszczenie komunikacji z urzędem, 2. zniesienie obowiązku załatwiania odrębnie wyrejestrowania dotychczasowego adresu i zarejestrowania nowego, 3. ograniczenie liczby czynności dokonywanych przez obywatela → likwidacja pobytów czasowych, w tym w zakładach hotelarskich, 4. swoboda wyboru formy dokonania zgłoszenia, 5. uproszczenie przy wypełnianiu formularza → przy osobistym stawiennictwie, formularz wypełnia urzędnik i po wydrukowaniu dokumentu elektronicznego przekazuje osobie do podpisu, 6. likwidacja postępowań administracyjnych w sprawach meldunkowych.

6. SZANSE I ZAGROŻENIA W WYMIARZE GENERALNYM

Ryzyka ogólne

1. brak akceptacji opinii społecznej i środowisk biznesowych z uwagi na → zagrożenie naruszenia prawa własności, zwiększenia kosztów utrzymania nieruchomości uzależnionych od liczby osób zamieszkałych, zakłócanie miru domowego przez organy ścigania w sytuacji podania przez osobę poszukiwaną fikcyjnego miejsca zamieszkania, 2. charakter deklaratoryjny zgłoszenia stworzy z założenia pewien margines fikcji → dane adresowe nie będą referencyjne, 3. przy niezgodności danych osobowych powstanie problem ustalenia procedury i kosztów związanych z aktualizacją tych danych → (postępowanie związane z weryfikacją źródłowych danych tj. aktów stanu cywilnego); powstaje też niebezpieczeństwo czy proces weryfikacji danych osobowych, długotrwały np. z powodu procedur sądowych dotyczący uznania zagranicznego wyroku rozwodowego, nie uniemożliwi lub nie powstrzyma wprowadzenia informacji o miejscu zamieszkania. 4. bardzo rozległy zakres zmian legislacyjnych → zakres koniecznych zmian wymusza powstanie całkowicie nowych regulacji w zakresie ewidencji ludności, dowodów osobistych, prowadzenia rejestrów państwowych. Wszystkie te elementy, a więc pl.ID, nowa jakość w sensie komunikacyjnym rejestrów w relacji Państwo – gmina itd. muszą być gotowe koncepcyjnie równolegle ze sprawami dotyczącymi rejestracji zamieszkania. 5. niebezpieczeństwo pozbawienia realizacji zadań przez inne resorty w sytuacji stworzenia systemu adresowego, który z założenia nie będzie referencyjny. 6. konieczność bardzo szybkiego dostosowania innych przepisów do proponowanych zmian; → wobec np. przepisu uzależniającego ulgi podatkowe od określonego czasu zamieszkiwania (dziś zameldowania na pobyt stały) – bez zmiany tych przepisów, osoby zainteresowane zgłaszałyby zamieszkanie w danym miejscu wyłącznie w celu korzyści podatkowej.

Pozytywy ogólne

Nie narusza się zasad ogólnych rejestracji stanu cywilnego jako źródła danych i ich aktualizacji przy wykorzystaniu dotychczasowej formy obiegu dokumentu.
Ewidencja ludności rejestruje dane osobowe, których źródłem jest akt stanu cywilnego; dane te będą wiarygodne i umożliwią wydawanie wiarygodnych dokumentów.

Źródło: www.mswia.gov.pl

Skomentuj ten artykuł na forum