Wiadomości

Prawo o aktach stanu cywilnego - projekt zmian

Opublikowany: cze 11, 08:59

Projekt ustawy przedstawiła Mirosława Hellich – Zatępca Dyrektora Departamentu Spraw Obywatelskich MSWiA, wiceprzewodnicząca Sekcji Polskiej Międzynarodowej Komisji Stanu Cywilnego.

Ustawa wyjaśnia wiele wątpliwości związanych m.in. z działaniami kierowników Urzędu Stanu Cywilnego oraz zastępcy kierownika urzędu powołanych bez przeprowadzenia otwartego naboru. Projekt ustawy zakłada abolicję i usankcjonowanie czynności z zakresu rejestracji stanu cywilnego dokonanych przez kierownika usc oraz jego zastępcę, którzy zostali powołani uchwałą rady gminy, bez przeprowadzenia otwartego naboru. Projekt ma na celu zrealizowanie dwóch założeń. Po pierwsze usankcjonowania dokonanych, w okresie od dnia 7 sierpnia 2005 r. do dnia wejścia w życie niniejszej zmiany, czynności kierowników usc oraz ich zastępców, którzy zostali powołani na to stanowisko bez przeprowadzenia postępowania konkursowego. Po drugie, umocowania ich pozycji na podstawie jednoznacznych przepisów prawa. Konieczność wprowadzenia zmian w przepisach ustawy z dnia 29 września 1986 r. „Prawo o aktach stanu cywilnego” w części dotyczącej sposobu zatrudniania kierowników usc i ich zastępców podyktowana jest niejednoznacznością aktualnych zapisów prawa oraz wynikającą z tego różnorodną praktyką. Trudności w realizowaniu obecnych rozwiązań potwierdziła sytuacja, jaka powstała po dniu 7 sierpnia 2005 roku tj. po dniu wejścia w życie przepisów nowelizujących ustawę z dnia 22 marca 1990 r. „O pracownikach samorządowych”. Nowelizacji dokonała ustawa z dnia 6 maja 2005 r. wprowadzając obowiązkowe konkursy na wolne stanowiska urzędnicze, w tym na kierownicze stanowiska urzędnicze (art. 3a – f powyższego aktu). Pomimo faktu, iż kierownik usc jest pracownikiem samorządowym, a zatem nowy wymóg ma również zastosowanie w procesie rekrutacji na przedmiotowe stanowisko, w okresie po dniu 7 sierpnia 2005 r. tj. wprowadzeniu w życie wskazanej nowelizacji, z powołanych ogółem 631 kierowników USC i ich zastępców, 357 osób zatrudniono bez zachowania postępowania konkursowego. Uwzględniając powyższy stan faktyczny, projekt ustawy ma na celu zrealizowanie dwóch założeń. Po pierwsze usankcjonowania dokonanych, w okresie od dnia 7 sierpnia 2005 r. do dnia wejścia w życie niniejszej zmiany, czynności kierowników usc oraz ich zastępców, którzy zostali powołani na to stanowisko bez przeprowadzenia postępowania konkursowego.

Projekt ustawy pozostawia bez zmian podstawową zasadę, zgodnie z którą czynności z zakresu rejestracji stanu cywilnego dokonuje kierownik urzędu stanu cywilnego lub jego zastępca. Funkcję kierownika usc z mocy prawa pełni wójt lub burmistrz (prezydent), który pełnienie powyższych obowiązków może powierzyć również innej osobie. Projekt ustawy proponuje nowe rozwiązania w tym m.in.: odstąpienie od wymogu podjęcia przez radę gminy uchwały o powołaniu kierownika usc i jego zastępcy oraz określenie zasad naboru na przedmiotowe stanowiska w ustawie „O pracownikach samorządowych”. Wskazana zmiana ma na celu wyeliminowanie dwoistości naboru na stanowisko kierownika usc. Jednocześnie otwarty i konkurencyjny nabór jest wystarczającym gwarantem, że wyłoniony w drodze konkursu kandydat będzie spełniał wszelkie wymogi formalne przewidziane dla stanowiska kierownika usc i jego zastępcy.

Projekt ustawy proponuje obligatoryjne zatrudnienie zastępców kierowników usc oraz kierowników usc w miejscowościach powyżej 50.000 mieszkańców. Losowy charakter zdarzeń, jakie podlegają wpisowi do ksiąg stanu cywilnego, determinuje konieczność zapewnienia ciągłości rejestracji stanu cywilnego. Spełnienie powyższego obowiązku wymaga, aby w urzędzie stanu cywilnego stale przebywała osoba uprawniona do dokonywania czynności z zakresu rejestracji stanu cywilnego. Jednocześnie z uwagi na ilość zdarzeń, jaka średnio występuje w miejscowościach powyżej 50.000. mieszkańców powoduje, konieczne staje się, aby w tych usc czynności z zakresu rejestracji stanu cywilnego wykonywały dwie osoby.

Ustawa określa kwalifikacje, jakie powinien posiadać kierownik usc oraz jego zastępca. Wysokie wymogi, szczególnie w zakresie wykształcenia i stażu pracy, wynikają z charakteru oraz konsekwencji wykonywanych czynności.

Według projektu ustawy usankcjonowane mają być czynności z zakresu rejestracji stanu cywilnego dokonanych przez kierownika usc oraz jego zastępcę, którzy zostali powołani uchwałą rady gminy, bez przeprowadzenia otwartego naboru. Zasadność wprowadzenia przepisu abolicyjnego wynika zarówno ze skali zjawiska, jak również z charakteru przedmiotowych czynności oraz możliwości wystąpienia ich negatywnych konsekwencji.

Projekt ustawy doprecyzowuje zasady pobierania opłaty skarbowej od innych decyzji kierownika usc oraz jego zastępcy. Zgodnie z projektem ustawy, stawka opłaty skarbowej w wysokości 39 zł będzie pobierana wyłącznie od decyzji kierownika usc, które uwzględniają wnioski stron, co pozwoli obniżyć do 10 zł stawkę opłaty skarbowej od wszystkich decyzji negatywnych.

Projekt ustawy będzie przedmiotem konferencji uzgodnieniowej w dniu 18 czerwca br.

Źródło: www.mswia.gov.pl

Skomentuj ten artykuł na forum