Wiadomości

Powierzenie podmiotom prywatnym wykonywania czynności z zakresu kontroli ruchu drogowego

Opublikowany: kwi 20, 13:01

Generalny Inspektor Ochrony Danych Osobowych ustalił, w toku prowadzonych postępowań rejestracyjnych dotyczących zbiorów danych kierowców, którzy popełnili wykroczenia zarejestrowane przez tzw. fotoradar, iż gminy powierzają podmiotom prywatnym, w drodze umowy, wykonywanie czynności z zakresu kontroli ruchu drogowego oraz prowadzenia postępowania mandatowego w takich sprawach.

Na podstawie zawartych umów, przedsiębiorcy prywatni świadczą usługi w zakresie obsługi technicznej urządzeń rejestrujących wykroczenia, polegające na przekraczaniu dozwolonej prędkości przez kierowców pojazdów silnikowych na drogach publicznych na terenie danej gminy, co bez wątpienia stanowi czynność z zakresu kontroli ruchu drogowego, oraz sporządzania dokumentacji stanowiącej podstawę wystawienia mandatu karnego bądź wystąpienia do sądu z wnioskiem o ukaranie kierowcy. Po otrzymaniu informacji od przedsiębiorcy o numerach rejestracyjnych pojazdów, których kierowcy dopuścili się przekroczenia dozwolonej prędkości, upoważnieni pracownicy urzędów gmin bądź też funkcjonariusze straży gminnych (miejskich) występują do centralnej ewidencji pojazdów o udostępnienie danych osobowych właściciela pojazdu. Pozyskane w ten sposób dane osobowe przekazywane są do tego samego przedsiębiorcy, w celu sporządzenia powyższej dokumentacji.

Jak wynika z zebranych informacji, powyższa praktyka nie jest odosobniona, ale stosowana w niektórych regionach kraju jako działanie powszechne.

Powyżej opisany sposób wykonywania działalności publicznej w zakresie kontroli ruchu drogowego i postępowania mandatowego, budzi poważne wątpliwości. Zgodnie bowiem z przepisami aktów normatywnych, w których uregulowana została powyższa materia, czynności z zakresu kontroli ruchu drogowego wykonywać mogą strażnicy straży gminnych (miejskich), którzy spełniają ściśle określone kryteria. Strażnik ma prawo do obserwowania i rejestrowania, przy użyciu środków technicznych, obrazu zdarzeń w miejscach publicznych w celu utrwalenia dowodów przestępstwa i wykroczenia oraz jest zobowiązany do dokumentowania określonych informacji z przebiegu tych czynności. Prawo do nakładania grzywien w drodze mandatu karnego przysługuje zaś strażnikom, w trybie i na zasadach szczegółowo określonych w przepisach prawa, na podstawie specjalnych upoważnień wydanych na imienny wniosek komendanta straży gminnej przez właściwego wójta (burmistrza, prezydenta miasta).

Zgodnie z postanowieniami ustawy o strażach gminnych, nadzór nad działalnością straży sprawuje wójt, burmistrz (prezydent miasta), a w zakresie fachowym – Komendant Główny Policji poprzez właściwego terytorialnie komendanta wojewódzkiego Policji. Komendanci straży są zobowiązani każdego roku składać Komendantowi Głównemu Policji, za pośrednictwem właściwego terytorialnie komendanta wojewódzkiego Policji, informacje zawarte w ewidencji etatów, wyposażenia w środki przymusu bezpośredniego oraz wyników straży. Straż gminna, jako formacja powołana do ochrony porządku publicznego na terenie gminy, wykonuje zadania wynikające z ustaw i aktów prawa miejscowego.

Jak wynika z obowiązujących w Polsce przepisów prawa, brak jest podstaw do tego, aby uprawnienia z zakresu kontroli ruchu drogowego oraz związane z postępowaniem mandatowym, przypisane z mocy prawa funkcjonariuszom publicznym, mogły być wykonywane przez prywatne podmioty na podstawie umowy cywilnoprawnej. Problem, o którym mowa, nabiera szczególnej wagi w kontekście opinii Rzecznika Praw Obywatelskich, który kwestionuje przepis rozporządzenia, uprawniający strażników straży gminnych (miejskich) do kontrolowania (wyłącznie przy użyciu radarów) dozwolonej prędkości pojazdów, jako wydany z przekroczeniem granic upoważnienia ustawowego (warte podkreślenia, iż zapadł już pierwszy wyrok, w którym sąd jednoznacznie uznał, iż straż miejska nie ma prawa karać kierowców, których wykroczenie zarejestrowane zostało przez tzw. fotoradar). Jeżeli zatem wątpliwości budzi samo przyznanie strażnikom gminnym (miejskim) kompetencji do wykonywania czynności z zakresu kontroli ruchu drogowego w odniesieniu do przekraczających dozwoloną prędkość, to tym bardziej niepokojące jest faktyczne przekazanie przez gminę takich kompetencji pracownikom firmy komercyjnej na podstawie umowy cywilno-prawnej, a co za tym idzie, powierzenie podmiotom prywatnym wykonywania zadań publicznych.

Mając na uwadze powyższe należy zwrócić uwagę na niepokojący problem pozaprawnej prywatyzacji zadań publicznych. Stwarza to niebezpieczeństwo wkraczania przez podmioty prywatne w określone sfery życia obywateli, które to działania powinny być zastrzeżone dla funkcjonariuszy publicznych także z tego względu, że przepisy prawne określają procedury, upoważnienia, zasady weryfikacji merytorycznych uprawnień, dające gwarancję prawidłowego wykonywania przypisanych im kompetencji oraz ochronę dóbr osobistych i danych osobowych obywateli.

Źródło: www.giodo.gov.pl

Skomentuj ten artykuł na forum